Vakantie: op zoek naar jezelf
Vakantie is eigenlijk een bijzonder fenomeen. Is het om uit te rusten en af te schakelen, om actie en spanning op te zoeken, om inspiratie op te doen? Dat is bij iedereen verschillend.
Het verschijnsel van vakantie is pakweg zo’n 150 jaar geleden begonnen aan de Côte d’Azur en in Valkenburg komen er ook al meer dan 100 jaar zogeheten toeristen. Die hebben een tijdje vrij en gaan dan op verkenning. De kuurreizen waren eigenlijk de voorloper van de vakantiereizen. De welgestelden gingen al in de 18e en 19e eeuw naar speciale oorden om het lichaam middels speciale baden wat gezonder te maken. Spa in de Ardennen was destijds een van de beroemdste kuuroorden in Europa.
Vakantiereizen worden tegenwoordig door de reisbranche in allerlei doelgroepen ingedeeld, van wijnreizen en cruises tot avontuurlijke bergtochten. Ook was er de afdeling ‘zon, zee en seks’, vooral bestemd voor de wat jongere doelgroep met slechts één focus voor de vakantie. Je zou het ook een hormonale kuurreis kunnen noemen en die bestaan nu ook nog, maar ze worden anders genoemd in vakkringen.
Het lijkt altijd feest, een vakantie, maar dat is niet bij iedereen zo. Vooral bij stellen of bij groepen kan het ofwel uitdraaien op elkaar beter leren kennen, maar het kan ook leiden tot spanningen en erger. Dan bleek die persoon met wie je best een aardige band had, toch niet zo aangenaam als je dacht. Menige relatie eindigt tijdens of vlak na een vakantie.
Kennelijk vinden we het niet zo eervol om ons zelf een toerist te noemen
Vakantie is voor velen ook een zoektocht naar zichzelf. Na een pittig jaar met vele deadlines, afspraken, verplichtingen en ander gedoe, wil je de rust krijgen om voor jezelf weer op adem te komen. Wie was ik ook alweer? Een reis naar elders kan dan leiden tot een herontdekking of anders toch een opfrissing, fysiek maar vooral ook geestelijk.
Reizen is zo oud als de mens, maar vakantie is dus iets relatiefs nieuws. Want vroeger waren de reizigers doorgaans op weg naar een bepaald doel. Dat ging dan bijvoorbeeld met de paardenkoets langs herbergen. Ik heb altijd de neiging om dat te romantiseren, al zal dat in de praktijk niet altijd het geval zijn geweest.
In mijn kindertijd gingen wij niet met vakantie. De hele straat niet. De mensen hadden er geen geld voor. Mijn vader gebruikte die twee weken vrij om fruit te plukken bij de boeren, zodat een dringende huishoudelijke aanschaf gedaan kon worden.
Op enig moment gingen de buren dan toch een keer op reis, althans de ouders van de twaalf kinderen die er opgroeiden. Ze gingen met de bus naar Duitsland. Een wereldreis. Bij terugkomst brachten ze verslag uit aan heel de buurt. Alsof ze naar de maan waren geweest. Ook ik luisterde aandachtig. Wat een avontuur.
Ik ben nu vele vliegmijlen en autokilometers verder, daarmee niet in aanmerking komend voor de duurzaamheidsprijs. Er is wel degelijk een verschil tussen een reis met een doel en een reis om op vakantie te gaan. Het eerste doe ik het vaakst en dat vind ik prettig. Ik reis wel maar ben geen toerist. Die tweede categorie is fijn als je heel even wilt afschakelen, even de geestelijke motor op parkeerstand. Ook heel prettig, al hoeft dat voor mij niet zo lang te duren. In dik een week kan ik al behoorlijk afkicken.
Tegenwoordig gaat praktisch iedereen op vakantie en als het kan een aantal keren per jaar. Wat ik wel grappig vind, is dat ik om me heen hoor dat het daar en daar mooi of de moeite waard is, omdat er niet zoveel toeristen komen. Kennelijk vinden we het niet zo eervol om ons zelf een toerist te noemen. Een reiziger, dat klinkt beter. Maar dan moet je eigenlijk een doel hebben. Al is het maar op zoek naar jezelf. Een mentale kuurreis als het ware.
