Misschien toch geen btw-verhoging op lezen en op cultuur?
Na Prinsjesdag en de daarop volgende debatten in het parlement valt er natuurlijk veel te becommentariëren. Dat ga ik maar niet doen, want je wordt dan al gauw ingedeeld in de categorieën links en rechts. Andere smaken lijkt het niet meer te geven.
De vijftig tinten grijs die een erotisch boekwerk voor vrouwen opleverden, kom je in de politiek niet tegen. Aan de rechterkant moet het land bij wijze van spreken dichtgetimmerd worden terwijl er voor de linkerkant kennelijk geen enkel migratieprobleem bestaat. Wat weer vreemd is omdat bijvoorbeeld de sociaal-democratische broeders en zusters in Denemarken, Duitsland en Frankrijk inmiddels wél onderkennen dat het hier en daar begint te knellen en oplossingen op de korte en lange termijn gewenst zijn om de instroom van asielzoekers enigszins te beperken.
Eén thema wil ik er wel even uitpikken en dat is de btw-verhoging voor cultuur en ook voor boeken, kranten en tijdschriften. Wat dat eerste betreft, in de ogen van een partij als de PVV is cultuur veelal een elitaire hobby. Dat is jammer want in mijn ogen is de kwaliteit van een samenleving voor een niet-onbelangrijk deel af te lezen van hetgeen op cultureel vlak geboden wordt. Als we het bijvoorbeeld hebben over het oude Egypte of Griekenland, dan wijzen we toch vooral naar hetgeen daar vele eeuwen geleden is opgebouwd, van piramiden tot tempels. Miljoenen toeristen vergapen zich er elk jaar nog aan.
Dus als je als overheid het lezen duurder maakt, beperk je in feite de vooruitgang van een samenleving. Dat kan toch niet de bedoeling zijn.
En in onze eigen regio zijn we trots op de kathedralen en monumenten die een belangrijke bijdrage leveren aan de uitstraling van een stad. We kunnen wel alles afbreken of laten verloederen, maar dan hebben we geen basis meer van waaruit we vertrokken zijn, niets meer om op terug te vallen.
De grote componisten uit de klassieke muziek haalden een belangrijk deel van hun budget uit de betalingen door de adel. Koningen, prinsen, graven, baronnen en hertogen betaalden grif om de beste muzikanten uit te nodigen voor concerten. Veel componisten en muzikanten waren zelfs bij hen in dienst en uit die tijd stammen de mooiste muziekstukken, die waarschijnlijk in de komende eeuwen gespeeld blijven worden.
Maar de adel is geslonken, de overheden hebben die taak deels overgenomen. Want voor hét volk zou het anders te duur worden, zo luidt de gedachte. In de Verenigde Staten is dat anders, daar hebben steenrijke industriëlen en andere ondernemers de taak van de adel overgenomen, om zo de cultuur in ere te houden.
In ieder geval bevorder je de culturele ‘opvoeding’ van de mensen niet, door de toegangskaarten door een ordinaire belastingmaatregel duurder te maken. Er zit geen filosofie achter, het gaat enkel om het binnenhalen van geld.
Dat nu ook het lezen ontmoedigd wordt door de dreigende btw-maatregel vind ik helemaal raar. Wie doe je daar nou een plezier mee? Je raakt in ieder geval ‘de gewone man’ die een krant dan te duur vindt worden. De bovenlaag deert het niet zo, die kan zo’n prijsverhoging wel opvangen. Er bestaan al zoveel zorgen over de achteruitgang qua taalkennis, zeker bij de jongeren. Er wordt veel extra geld uitgegeven om daar iets aan te doen. Dan past daar een maatregel om boeken duurder te maken – puur voor het spekken van de staatskas – helemaal niet bij. De mens heeft zich in de loop der eeuwen ontwikkeld en dat is voor een belangrijk deel gekomen door het verzamelen van kennis. Zonder goed te kunnen lezen en begrijpen gaat dat niet.
Dus als je als overheid het lezen duurder maakt, beperk je in feite de vooruitgang van een samenleving. Dat kan toch niet de bedoeling zijn.
Er is nog een sprankje hoop want de regering heeft wat voorzichtige signalen afgegeven dat mogelijk van die btw-verhoging kan worden afgestapt, als er alternatieve ideeën komen om elders te bezuinigen. Een samenleving die trots is op de eigen cultuur en geschiedenis, moet daar toch iets op kunnen verzinnen.
