42 jaar Café Sjiek een ware topprestatie
Dat een horecazaak verkocht wordt, is niks bijzonders. Maar bij de verkoop van Café Sjiek in Maastricht moet ik toch wel even stilstaan, want we hebben het hier over een icoon. Tegenwoordig vind je nauwelijks nog een gewoon café, waar je een glas bier of anderszins kunt drinken. Nee, je moet er ook kunnen eten, anders red je het als kastelein / uitbater meestal niet.
Kennelijk was het heel vroeger zo dat een café zo’n beetje het sociale hart van de buurt of het dorp was. Daar kwam iedereen samen om lief en leed te delen, onder het genot van een pint. Of meer pinten.
Dat is nauwelijks nog aan de hand. Mensen hebben zoveel andere bezigheden en als ze helemaal niks meer kunnen verzinnen, hangen ze op de bank voor de buis. Maar toch niet een hele avond in een café aan de toog zitten, dat is niet meer van deze tijd. Jammer of niet jammer, het is zo.
Er zijn vele liefdesrelaties en vriendschappen ontstaan, af en toe zal er ook iemand een traan hebben gelaten.
Robin Berben kocht begin jaren tachtig zo’n bruine kroeg in Maastricht, op de hoek van de Pieterstraat, bij het park. Niet wat je zegt een A1-locatie, althans qua passage. Maar hij wist er vanaf het begin een bepaalde sfeer te brengen die ze zelfs in Mestreech niet kenden. La Vie Francaise. Jawel, de Maastrichtenaren gingen wel op vakantie en bij voorkeur naar Frankrijk. Maar dat was dan dáár, in de zomer, Maar niet in de eigen stad. Ja, je had wel een café in de Bernardusstraat waar de excentrieke Jef Vliegen café ’t Knijpke runde. Dat was al heel anders, want daar kon je kaas eten en escargots. Hij schonk onder meer rosé. Totaal onbekend in die tijd. Er trad ook af en toe een band op. Heel bijzonder.
Maar echt Frans eten in een café, nee, dat bestond niet. Robin waagde het erop, draaide een plaatje van Aznavour of Adamo erbij, en aan de toog genoten de mensen van bouillabaise, choucroute en boeuf bourguignon. Niet van sterrenniveau, maar gewoon lekker, uit eigen keuken. Het was gezellig, de wijnkurken vlogen rond.
Een standbeeld is wat overdreven, maar Robin verdient wel een dikke chapeau, want het is een uitzonderlijke prestatie om een zaak 42 jaar op minstens hetzelfde niveau te houden. Ik moet hard nadenken om er ergens nog eentje te vinden, steeds met dezelfde patron. Dat is een kwestie van discipline, van volhouden, van doorbijten als het tegen zit. En ook van creativiteit, want stilstand is achteruitgang.
Durven kritisch naar jezelf en je formule te kijken, dat heeft deze Sjieke menier laten zien. De uitbreiding met het terras en met het pand ernaast (na ontelbare jaren van wachten op een vergunning), daar is visie voor nodig en als het moet ook haren op de tanden. Altijd vasthouden aan de basisformule, maar die wel genoeg variëren en bijvoorbeeld uitbreiden met een behoorlijke selectie mooie wijnen. Tegen een plezierige prijs, net als het eten, dat is altijd een van de sterke troeven geweest.
En natuurlijk het sociale contact tussen de mensen. Een avond Sjiek is zoveel meer dan alleen eten en drinken. Er zijn vele liefdesrelaties en vriendschappen ontstaan, af en toe zal er ook iemand een traan hebben gelaten. Sjiek is ‘het leven’, en dat op een Sjieke manier. De voertaal is zowel Maastrichts alsook, Nederlands, Engels, Frans en Duits, met hier en daar wat Spaans en Italiaans.
Hoewel ietsje meer op de achtergrond, heeft Yvonne Berben altijd een grote rol gespeeld. Samen werd de koers bepaald. Ook de link naar het culturele leven in de stad. Zoals de concerten rondom Jeker Klassiek en zoveel meer. Je hebt middenstanders die niet verder kijken dan hun eigen voordeur, maar het Sjieke ondernemerspaar is altijd maatschappelijk betrokken geweest bij het wel en wee van Maastricht. Met daarnaast ook een ruime belangstelling voor de brede culinaire sector, dichtbij maar ook verder weg, tot in Frankrijk en Italië en nóg veel verder. Kennis en inzicht verbreden, om zo de eigen formule verder te verfijnen.
Het personeel heeft bij Sjiek altijd de ruimte gekregen om zichzelf te profileren en mee te gaan in de ‘flow’ van losjes, met veel humor, en toch zorgen dat de gast verwend wordt. Nee, ook voor Robin en Yvonne waren de personeelsperikelen rondom corona heftig, maar tóch kregen ze weer de goeie mensen bij elkaar.
Voor veel gasten is een avond Sjiek een gevoel van thuiskomen. En hoewel er inmiddels heel veel eetcafés zijn in het hele land en daarbuiten, met heel soms een geslaagde variant, is voor veel gasten een avond Sjiek een gevoel van thuiskomen bij het origineel. Slim van de nieuwe eigenaren Wouter Houten en Luca Zeegers om het interieur, het concept en het personeel hetzelfde te houden. Een gouden formule moet je koesteren.
