Zonne-energie van GroenLeven

Met 8,7 procent duurzame energie is Nederland een van de slechtste jongetjes van de Europese klas. Onze klimaat-doelstellingen halen we niet en hebben we niet gehaald. Van de Denen moesten we afgelopen jaar zelfs duurzame energierechten overkopen om EU-boetes te voorkomen. Meer zonne- en windenergie is nodig. Zonne-energie biedt voor Limburg veel kansen. Ook zijn er uitdagingen. Algemeen directeur Roland Pechtold van GroenLeven benadrukt dat gezamenlijk creatief denken noodzakelijk is om aan de doelstellingen te voldoen.

In drie jaar tijd is GroenLeven, marktleider in Nederland op het gebied van zonne-energie, gegroeid van twintig naar tweehonderd personeelsleden, waardoor het bedrijf vorig jaar liefst dertien procent van alle zonnepanelen in Nederland kon installeren. GroenLeven komt dan uit Friesland, door heel Nederland ontwikkelt het bedrijf grote zonne-energieprojecten. Hét kenmerk van GroenLeven: innovatieve dubbelfuncties realiseren met zonnepanelen. Naast grote zonnedaken realiseert GroenLeven bijvoorbeeld drijvende zonneparken op industriële plassen zoals zandwinplassen of boven parkeerplaatsen en fruit.

„Willen we de energietransitie laten slagen, dan moeten we samenwerken”, zegt Roland Pechtold. „We zijn het er, op een enkeling na, allemaal over eens dat we aan de bak moeten om de CO2-uitstoot te reduceren en klimaatverandering tegen moeten gaan. De moeilijke vraag is hóe we dat gaan aanpakken. Met onze kennis kloppen wij bij gemeentes, bedrijven en instanties aan. De vraag is niet meer óf we zonnepanelen gaan installeren, maar welke oplossingen we hebben om het goed te doen.”

‘Daken eerst’, is een veel gehoorde kreet in de discussies over zonne-energie. Stop met het bouwen van zonneparken en zet vol in op zonnepanelen op daken. Een simpele uitspraak die in de praktijk niet zo gemakkelijk uitvoerbaar lijkt als het klinkt. Veel daken blijken alleen op het gewicht van sneeuwval gebouwd. En de opstoppingen op het elektriciteitsnet zetten een rem op de energietransitie. Pechtold: „Maar twaalf procent van de grootschalige daken in Nederland beschikt over panelen. De daksterkte is vaak een issue: 75 procent van de staldaken moet bijvoorbeeld verstevigd worden om panelen te kunnen dragen. Daarnaast gebeurt het nu nog regelmatig dat er vergunningen worden gegeven voor grote distributiecentra waarbij het dak niet stevig genoeg is om er zonnepanelen op te leggen. Dat moeten we veranderen.”

Samenwerking is essentieel. Als je niet praat, kom je nooit tot een oplossing

In de energietransitie is Nederland de afgelopen paar jaar tegen vele uitdagingen aangelopen. Zo zijn veel netwerken nog steeds niet voorbereid op de zonne- en windenergie en is er soms lokaal verzet tegen wind- en zonneparken. Iedereen is zich ervan bewust dat er iets moet gebeuren om de verdere opwarming van de aarde te voorkomen, maar wanneer er windmolens of zonneparken vlak in de buurt worden gepland, ontstaat er verzet met het argument dat het landschapsvervuiling is.

GroenLeven zet dan ook veel in op dubbelfuncties. Daken, vuilstorten, industrieterreinen, parkeerplaatsen, water en fruit. GroenLeven installeert daar de panelen. Naast zonnedaken, onder andere in samenwerking met Univé en FrieslandCampina, ontwikkelt het bedrijf drijvende zonneparken, zoals het grootste drijvende zonnepark buiten Azië op een zandwinplas in Zwolle. Deze is daarna ook volledig in lokaal eigendom gekomen. „Dit unieke park noemen we dan ook ‘het drijvende klimaatakkoord’”, aldus Pechtold. Naast daken en drijvende panelen ontwikkelt GroenLeven een innovatieve dubbelfunctie boven diverse types fruit als frambozen, rode bessen, blauwe bessen en aardbeien. Maar ook zonnecarports boven parkeerplaatsen of een zonnepark tussen de start- en landingsbaan bij Groningen Airport Eelde.

Pechtold: „Bij Groningen Airport Eelde hebben we 3,5 jaar onderzoek gedaan om zonnepanelen te plaatsen, zodat we zeker zijn dat de piloten bij het opstijgen en landen er geen last van hebben. Als eerste in de wereld zijn we daarin geslaagd. Dat plan is inmiddels ook bij Maastricht-Aachen Airport neergelegd. Dan maak je slim gebruik van oppervlakte waar-van niemand wakker ligt dat er panelen liggen.”

In Limburg vindt Pechtold het interessant om een pilot te starten of je panelen kunt plaatsen boven aspergesvelden, net zoals boven fruitboompjes en -struiken. „Naast dat de zonne-installatie zorgt voor een betere bescherming van het fruit tegen extreme weersomstandigheden en voor een stabieler klimaat voor het fruit, is de installatie ook duurzaam. Plastic overkappingen zijn namelijk niet meer nodig. Als bijvangst horen we nu dat de telers aangeven dat hun plukkosten omlaag zijn gegaan, omdat de plukkers niet meer in de hitte in de volle zon hoeven te werken.”

Bij GroenLeven horen ze vooral waarom er geen zonnepanelen gelegd kunnen worden. „Dat begrijp ik goed”, beaamt Pechtold. „Maar hoe dan wel? We moeten immers iets doen, klimaatverandering staat niet stil. Dat gesprek moeten we wel aangaan. Met ambtenaren, het bedrijfsleven, omwonenden, openbaar bestuur en de netwerkbedrijven. Maar zeker ook met alle andere betrokken partijen.” „Samenwerking is essentieel. Als je niet praat, kom je nooit tot een oplossing. Inmiddels zitten we met heel veel partijen om tafel. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Natuur&Milieu, Staatsbosbeheer en de milieufederaties. Bij hen leg ik de vraag neer waar en hoe wij grootschalige zonne-energie moeten realiseren. Samen zoeken we naar oplossingen, want alleen samen brengen we de energietransitie tot een succes.”