‘Energieboer’ André Jurres pleit voor actie tegen verkwisting schaarse energie
Een milieurealist met een optimistische houding en een rotsvast geloof in de inventiviteit van de mens. Zo leren we duurzaam ondernemer André Jurres (59) kennen in een uitgebreid gesprek over verduurzaming van de energiemarkt.
De geboren en getogen Antwerpenaar, die met zijn Maastrichtse echtgenote in de Voerstreek woont, heeft ruime ervaring in de energiesector. Hij was oprichter en CEO van Essent België, een van de eerste aanbieders van groene stroom uit windenergie. Ook NPG Energy, producent van groene stroom uit biomassa in de Benelux, is door hem gestart. Als Managing Director van VoltH2 verwacht Jurres dit jaar de eerste twee fabrieken voor groene waterstof te kunnen gaan bouwen in Zeeland. „Nieuw voor Nederland in deze omvang.” De zelfbenoemde ‘energieboer’ en vakidioot roemt de mogelijkheden van groene waterstof als een van de bouwstenen om de energiemarkt te vergroenen, naast onder meer wind-, zonne- en kernenergie, batterijopslag en energie uit biomassa. „Het verschil met ‘gewone waterstof’ is dat er bij de groene variant windenergie wordt gebruikt bij de omvorming139van gedemineraliseerd water, in plaats van vervuilend methaanrijk gas. Groene waterstof kan dienen als grondstof en energiebuffer en als brandstof is het een alternatief voor olie en gas in de zware industrie en het luchtverkeer, waar krachtige energiebronnen zijn vereist.”
Europa heeft zich geconformeerd aan de Green Deal met als opdracht de opwarming over een kleine acht jaar terug te brengen tot 1,5 graden gemiddeld. De geschatte opwarming op dit moment is 2,7 graden. Jurres: „Die temperatuur is ronduit catastrofaal, zeker als je bedenkt dat het om een gemiddelde gaat en het rond de evenaar makkelijk vijf à zes graden warmer en dus onleefbaar kan worden.” De noodzaak de verduurzaming te versnellen is dus enorm en de tijd dringt. „Door de lokale ecologische rampen die via internet de wereld overgaan, is de politiek zich terdege bewust van de noodzaak om het probleem aan te pakken, maar is daarbij helaas geneigd de juiste keuzes in verkeerde volgorde te maken. De problemen worden vooruitgeschoven door te kiezen voor het ‘laaghangend fruit’. Het is natuurlijk fantastisch dat twintig procent van de huizen nu zonnepanelen heeft, maar de ‘bebouwde wereld van de particulier’ veroorzaakt relatief de minste CO2-uitstoot.”
Kijkend naar de volumes is het eerst en vooral de industrie die moet verduurzamen in Jurres’ analyse. „Bij Chemelot in Geleen bijvoorbeeld staat verduurzaming hoog op de agenda, maar er moet nog heel wat gebeuren voor de fabrieken er van kolen en gas af zijn”, zegt hij. In het rijtje ‘milieubelasters’ volgt dan achtereenvolgens de zware mobiliteit (vooral lucht- en scheepvaart), de energieproductie en de landbouw. Vanuit de uitdagingen kan een energiemix gemaakt worden om de duurzaamheidsdoelen te halen. Steenkool en bruinkool – met dagbouwwinning in de buurt van Aken – vallen af als energiebronnen omdat ze zeer vervuilend zijn. „Ik vind het dan ook onbegrijpelijk dat Nederland in 2015 en 2016 nog kolencentrales opende! De fossiele delfstoffen olie en gas zijn zeer waardevol als grondstof en zullen we als zodanig nog heel lang nodig hebben. Helaas zijn ze erg vervuilend als brandstof. Aardgas is altijd gepropageerd als de schoonste van de twee maar is wel degelijk vervuilend door de methaan die vrijkomt bij transport en affakkelen.”
Omdat olie en gas als brandstof voor de industrie voorlopig nodig zijn, blijven investeringen in infrastructuur (kabels en pijpen) volgens Jurres zinvol. „Al decennialang ligt er een gas-pijplijn door de Voerstreek. Dat gas kwam eerst via Duitsland naar België. Nu gaat dat, door de Oekraïnecrisis, de andere kant op om de Duitsers te helpen. Het enige positieve van de vreselijke oorlog in Oekraïne is dat we Euro-pa-breed zijn gaan beseffen dat we niet meer afhankelijk willen zijn van (Russisch) gas.” Jurres somt nog wat recente ontwikkelingen uit de energietransitie op: „Nu wordt er gelukkig ineens vaart gemaakt met de bouw van windmolens voor de kust: de plek ook waar ze het meest efficiënt zijn. Limburg volbouwen met windturbines is niet zinvol en landschappelijk belastend. Zonnepanelen zou je om die laatste reden eigenlijk ook tot de daken moeten beperken. Kernenergie is schoon en de hoeveelheid afval is tegenwoordig nog maar erg klein. De geplande bouw van twee kerncentrales in Borsele en de productie van kernenergie nabij Luik is een goede ontwikkeling.”
Jurres pleit voor actie tegen verkwisting van de schaarse energie. De planeet raakt uitgeput door haar veel te talrijke bewoners die echt moeten gaan consuminderen. „Ingevlogen kiwi’s uit Nieuw Zeeland en Zeeuwse garnalen die gepeld worden in Marokko bijvoorbeeld moeten we niet meer willen. Ook ons vlieggedrag moet aan banden gelegd worden omdat elektrisch vliegen alleen voor kleine toestellen zal werken. Het vliegtuig pakken binnen Europa moet stoppen. Reizigers moet wel een alternatief geboden worden in de vorm van betere infrastructuur zoals de hogesnelheidslijn die veel meer steden verbindt.” „Het blijft voorlopig een fase van trial and error, maar de tijd van vooruitschuiven is voorbij”, sluit Jurres af. „We moeten de komende jaren kritisch kiezen uit de energiemix en … optimistisch blijven: het kan nog maar we moeten wel willen!”
