Kunstwereld naïef over criminaliteit
Kunstenaars, artiesten en musici zijn dromers. Gelukkig maar, ze maken dromen waar in hun kunstwerken, in hun muziek. Hun werk maakt, om het even dramatisch te verwoorden, het leven draaglijk.
Maar in die wereld zien ze de dreigingen van buitenaf niet zo gauw. Logisch ook, want ze zijn doorgaans met iets heel moois bezig. En als er dan toch iets heel vervelends gebeurt, zoals bijvoorbeeld kunstroven, dan zijn ze aan de grond genageld. Immers, ze kunnen zich niet voorstellen dat er kwaadwilligen zijn die boze plannen hebben met al die creatieve werken.
We zagen het deze week weer in Assen met de beroemdste, uitgeleende kunstwerken uit Roemenië. De beveiliging stelde geen moer voor. Minder dan bij een gemiddelde juwelier. En als dan toch ineens die onvervangbare topwerken verdwenen zijn, dan slaat de totale ontreddering toe. Hoe dat toch in godsnaam kon gebeuren? Want kunst, die steel je toch niet?
Toch wel. Althans, er is een toenemend aantal criminelen die kunst als een onweerstaanbare buit zien. Niet vanwege de artistieke kwaliteit, maar puur vanwege het in het verschiet liggende winstbejag.
Aanwezigheid van politie zou kunnen helpen op beurzen zoals TEFAF
Musea lijken nu geschrokken, maar eigenlijk is dat een beetje naïef. Er zijn al heel wat gevallen van kunstroof geweest, in binnen- en buitenland en het aantal neemt toe. En we herinneren ons uiteraard nog de heftige juwelenroof op de kunstbeurs TEFAF, op klaarlichte dag, te midden van verbouwereerde beursbezoekers. Maastricht ging de hele wereld over, maar niet op de gewenste wijze.
Ik ben geen beveiligingsexpert, maar als dagelijkse TEFAF-ganger was ik niet echt onder de indruk van de beveiligingsmaatregelen in die tijd. Veel particuliere beveiligers, vriendelijke en goedwillende mensen met emblemen op de mouw en een walkie talkie in de hand. De professionele criminelen uit het Oostblok waren daar niet van onder de indruk en konden na hun brutale slag gemakkelijk via de cateringingang aan de achterkant naar buiten.
Intussen zijn de beveiligingsmaatregelen aangescherpt, de tassen worden beter gecontroleerd, er zijn poortjes waar je doorheen moet. Maar wat ik toch mis bij zo’n grote internationaal evenement, waar voor miljarden aan topkunst uit heel de wereld wordt uitgestald, is de aanwezigheid van politie. Er loopt wel eens een rechercheur in burger, maar voor de rest?
Kennelijk geldt de regel dat de organisatie van een evenement binnen de poorten van het MECC zelf voor die beveiliging moet zorgen. En buiten die poorten houdt de politie ‘een oogje in het zeil’. Ze sturen al eens wat vaker een patrouillewagen voor een rondje langs de beurshallen. En het schijnt dat de politie belooft dat ze in geval van nood binnen 4 tot 5 minuten terplekke zijn.
Tja, dan zijn gewiekste boeven al lang klaar met hun karwei en hebben ze de benen genomen. Als de politie massaal aanwezig kan zijn bij een sportevenement, bij carnaval en andere zaken, dan is het wellicht wel handig als op z’n minst een paar agenten zichtbaar en permanent in en rond de beurs aanwezig zijn.
Het hoeft niet zo heftig zoals ik bij het filmfestival in Cannes jaarlijks meemaak. Daar is de ingang van het festivalgebouw een fort met heel veel veiligheidsmaatregelen, inclusief fouillering. . En op straat kom je om de 50 meter politiemensen tegen en sterker nog, ook militairen met mitrailleurs. Dat lijkt me wat veel voor een kunstbeurs, maar tussen een machinegeweer en een walkie talkie moet er nog een tussenweg te bedenken zijn.
Op zo’n kunstbeurs en in de musea moet je tegenwoordig ook serieus rekening houden met allerlei activisten die hun zaterdagmiddag gevuld willen zien. Of het nou gaat om het klimaat, Gaza of anderszins, gewapend met verf en lijm willen ze graag de boel op stelten zetten.
Kunst is onschuldig en doet ons dromen. Dat was het idee. Maar een toenemend aantal vervelende types wil ook die droom verstoren. Daar moeten we wat tegen doen. Als je bij zo’n evenement drie politiemensen stationeert, is dat bovendien efficiënter dan dat je na een overval een rechercheteam van dertig man aan het werk moet zetten. Nog even los van de grote imagoschade die zo’n overval veroorzaakt. In Assen weten ze er alles van, nu het te laat is.