Exotische vruchten en gierenbloed in Colombia
Na een heerlijke maand rondreizen in Colombia ben ik weer terug in ons kikkerlandje. Het was inmiddels de derde keer dat in meereisde naar het geboorteland van mijn vriend César. Ook dit keer weer hebben we onze reis bijna volledig per auto gemaakt, en weer veel nieuwe paradijselijke plekken ontdekt. We zwommen tussen het bioluminescent plankton in de laguna Encantada op Isla Grande, verplaatsten te paard tussen de torenhoge palmbomen in Valle Cocora, zagen toekans en kolibri’s bij zonsopgang in Minca en aanschouwden vallende sterren in de kraakheldere nachten van Desierta Tatacoa. Ik zou nog heel lang door kunnen gaan over natuurschoon zó prachtig dat het je ogen waterig maakt, zoetsappige verhalen vertellen over de zonsondergang op het strand waar we ons vijfjarig samenzijn vierden, maar het doel is niet jullie ogen uit te steken. De zomer laat immers nog even op zich wachten.
Jammer genoeg had de reis deze keer ook een minder ‘sexy’ kant. Het overkomt iedere reisliefhebber wel eens; het verschil in maaltijden, water en gewoontes kan ervoor zorgen dat je lichaam wat uit balans raakt. Nou mag ik van geluk spreken dat dit de eerste keer was dat mij dit overkwam, en dat het pas helemaal aan het einde van onze reis zo ver was. Niks te klagen na een maand in het paradijs, maar het bracht wel cultuurverschillen aan het licht.
Als ik ziek word, word ik normaal gesproken het liefst alleen gelaten tot ik weer helemaal beter ben. Het overkomt me vrijwel nooit, en dat wil ik er om de een of andere reden ook altijd even bij vermelden. Ik weet niet of het alleen voor mij geldt, of dat het een typisch Nederlandse gewoonte is: zo lang je geen senior bent, lijkt praten over ziek zijn een beetje not done. We zijn namelijk allemaal hip en fit en altijd druk en aan het werk. Mocht het echt zo erg zijn dat je niet naar je werk kan, dan informeer je ze daar zo niet-specifiek mogelijk over je klachten. Er lijkt toch een portie schaamte met die lichamelijke klachten samen te komen.
Niet in Colombia. Zodra iemand opmerkt dat je ziek bent, worden jouw klachten tot in detail met de hele familie besproken. Waar in Nederland mensen vaak op een afstandje zullen blijven in de hoop te voorkomen dat ze zelf ook ziek worden, stapt iedereen in Colombia meteen in de rol van verzorger, en ontfermt zich over je. Doorgaans met voor mij geheel onbekende helende middelen. Water met bicarbonaat en limoen, vers aloe vera sap, water getrokken van rijst en wortel en ga zo maar verder. Aan de ene kant denk ik dat wij in Nederland zo veel kennis over hoe wij voeding als geneesmiddel kunnen gebruiken verloren zijn, en ben ik zeer bereid te proberen en meer te leren.
Op Isla Grande was er zelfs een tuin aangelegd met daarin alle planten met geneeskrachtige werking. Don José, een man met een diepbruine craquelé-achtige huid, leidde ons op zijn verweerde blote voeten rond op dit eiland, terwijl hij ons met zijn zachte, kalme stem wees op hoe wij deze planten zouden kunnen gebruiken. Papaya voor een goede spijsvertering, totumo voor het aansterken na de zwangerschap (maar absoluut niet tijdens!), guanabana voor een heel spectrum aan gezondheidsklachten. Ik denk toch zeker dat er in de kennis verkregen op dit eiland, verwijderd van apotheken en ziekenhuizen, toch op zijn minst een kern van waarheid zal zitten. Ik denk dat het goed zou zijn deze kennis op waarheid te testen, voordat deze verloren raakt.
Aan de andere kant geldt dit niet voor alle ‘kennis’. Af en toe is het namelijk niet duidelijk of de werking van de middelen daadwerkelijk aangetoond is, of gebaseerd is op de verhalen van sjamanistische helers uit het verleden. Toen mijn vriend op onze vorige reis last had van ontstoken bronchiën, raadde een voorbijganger in zijn geboortedorp Aguachica hem namelijk aan het bloed van een Chulo (zwarte gier) te drinken. De man verkondigde dat hij op die wijze genezen was van zijn astma. Zijn redenatie was dat de Chulo een zeer sterk dier is. ,,Zijn dieet bestaat namelijk uit dood, rottend vlees, maar de gier wordt niet ziek! Als je zijn bloed drinkt, zal je daarmee zijn kracht binnenkrijgen.”
Gelukkig kwam de familie van César niet met dergelijke ideeën. Écht gelukkig, want als je de werking van de aangeboden middelen in twijfel trekt, zie je toch wel enige teleurstelling in hun gezichten. Iedereen wil namelijk enorm graag bijdragen aan jouw genezing. Ontzettend lief natuurlijk! Wel even wennen, als je gewend bent je terug te trekken tot je er weer bovenop bent. In ieder geval is de soort schaamte voor het ziek zijn door deze Colombiaanse behandeling wel weggevallen, anders had ik deze blog natuurlijk niet geschreven.
