Carnaval, racisme en de zachte ‘g’
Dat was natuurlijk niet zo’n handige actie van de groep Kick Out Zwarte Piet (KOZP) om het fenomeen carnaval te bestempelen als racistisch en seksistisch. Daarmee lieten ze zien niets van het narrenfeest begrepen te hebben. Want hoe je je verkleedt, van indiaan tot travestiet, de kern is dat je een loopje neemt met je zelf. Dus dat je jezelf niet zo serieus moet nemen en dat je tijdens die dagen ook eens een andere gedaante mag aannemen.
Als één feest democratisch is, en dan is het wel carnaval, want van de gouverneur tot de kassajuffrouw, iedereen verdwijnt anoniem in de massa. En kan achter zijn of haar vermomming zichzelf zijn, ook al is de buitenkant dan even anders.
Met racisme heeft dat totaal niets te maken. Met seksisme ook niet. Hetgeen niet wil zeggen dat de hormonen tijdens het carnaval geen overuren maken. Ik herinner me vanuit mijn jeugd dat veel jongens de gewoonte hadden om het vlak vóór carnaval uit te maken met hun vriendin, zodat ze ‘vrij’ waren tijdens het feest. Daarna keken ze dan wat het had opgeleverd en of de vriendin nog zat te wachten. Maar het gebeurde ook andersom. En ik heb het zelf vaker meegemaakt dat je tijdens tijdens carnaval door deze of menige dame nadrukkelijk werd aangesproken met voorstellen die aan duidelijkheid niets te wensen overlieten. Gedurende het jaar durfden ze dat niet. Maar op het moment dat iedereen verkleed en redelijk anoniem is, gaan de remmen bij menigeen los. Zowel bij de mannen als bij de vrouwen, dus heel geëmancipeerd in ieder geval.
Wat ik een beetje eng vind, dat is dat zo’n KOZP steeds meer begint op te treden als een zedenpolitie. In landen als Iran en Saoedi-Arabië is dat een serieus fenomeen en onderdeel van de totale onderdrukking. Zover zijn we bij ons nog niet, maar de zogeheten anti-racisten beginnen wel wat hoog van de toren te blazen, met theorieën die nogal geforceerd aandoen.
Liliane Ploumen moet in de rol van Kamala Harris gaan kruipen. Nee, daar hoeft ze zich tijdens carnaval niet voor te schminken, want dat mag weer niet volgens de zedenpolitie Kick Out Zwarte Piet. Maar als ‘gediscrimineerde’ Limburgse gooit ze dan hoge ogen bij alle voorstanders van een divers Nederland.
Ik was ook eens bij het carnaval in Rio de Janeiro. Daar zie je niet zoveel mensen die verkleed zijn als cowboy, indiaan of chinees. En wel om de eenvoudige reden dat ze daar, mede door de hoge temperaturen, weinig kleren dragen. De dames- van alle kleuren en afkomst – hullen zich in slechts enkele centimeters stof en maken uitdagende bewegingen die veelal verder gaan dan pure danspasjes. Met de opzwepende ritmes van de trommels worden de natuurlijke gevoelens van de mannen en vrouwen opgezweept, als een waar ritueel. En dat tijdens een feest met een katholieke achtergrond. Och, dat dubbele van enerzijds de heilige Maria heftig aanbidden en anderzijds de uitdagende Adam en Eva spelend, ik begrijp die combinatie wel. Is me liever dan religieuze orthodoxen die naar buiten toe de indruk wekken de vroomheid te hebben uitgevonden, en in het donker hun handen niet thuis kunnen houden.
Máár, ik zie wel een kans in het streven van KOZP naar meer diversiteit. Wij moeten ons als Limburgers veel meer als een minderheid gaan opstellen, vooral in de Randstad. Geen zielige minderheid, maar een zelfbewuste bevolkingsgroep. Dan krijgen we meer gedaan. Nu alles divers moet zijn, vervallen oude criteria. In mijn eigen vak bijvoorbeeld was het tot voor kort praktisch onmogelijk om bij een nationale omroep iets te doen, als je nog de zuidelijke ‘g’ meenam. Die moest je zo snel mogelijk veranderen in een schrapende harde ‘g’, ook al had je er elke dagen keelpijn van.
Maar ik hoor nu mensen met bijvoorbeeld een Antilliaanse, Surinaamse en Arabische achtergrond op de radio en tv. De omroepen moeten namelijk steeds meer een afspiegeling van de samenleving zijn. Die mensen praten met een heel rollende ‘r’, of spreken de ‘z’ uit als een ‘s’. Of ze spreken de ‘g’ nog tien keer harder uit dan een autochtone bewoner van de Amsterdamse Jordaan. Onder de noemer ‘meer diversiteit’ kan dat nu allemaal.
Nou, dan hoeven we onze zachte ‘g’ ook niet meer af te leren. Al blijkt dat toch niet eenvoudig, zo merkte ik bij het aanstellen van de Maastrichtse Liliane Ploumen tot lijsttrekken van de Partij van de Arbeid. Op zich waren de reacties in de media unaniem dat het ging om een ervaren, kundige vrouw. Máár, haar ‘accent’ zou weleens een probleem kunnen vormen. Dat schreef zelfs de progressieve Volkskrant, zeg maar de huiskrant van de PvdA, en nota bene de krant met de meest katholieke geschiedenis van Nederland.
Dus dat enorme en onterechte vooroordeel in de Randstad ten opzichte van de zuidelijke spraaktonen houdt nog altijd stand. Dan is er maar één oplossing: wij Limburgers moeten ons niet meer voordoen als een deel van Nederland, maar als een echte minderheid. We moeten zeggen dat we ons gediscrimineerd voelen. Dan heb je kans dat we in het kader van de diversiteit bejubeld gaan worden.
Liliane Ploumen moet in de rol van Kamala Harris gaan kruipen. Nee, daar hoeft ze zich tijdens carnaval niet voor te schminken, want dat mag niet van de zedenpolitie Kick Out Zwarte Piet. Maar als ‘gediscrimineerde’ Limburgse gooit ze dan hoge ogen bij alle voorstanders van een divers Nederland, te beginnen binnen de Amsterdamse grachtengordel.
