De Wilhelminatoren: Valkenburgs onthoofde stadssymbool
Valkenburg is wakker geworden in een andere realiteit. Een beeldbepalend icoon, een symbool van de stad, is in de vroege ochtenduren plotseling verdwenen. De Wilhelminatoren, sinds het begin van de twintigste eeuw een trotse wachter over Valkenburg, is ingestort. Een grote ramp met vele slachtoffers, die waarschijnlijk zou zijn als de toren voor publiek geopend zou zijn, is gelukkig uitgebleven. Maar de schok blijft, de pijn is voelbaar, en het besef dringt langzaam door: Valkenburg is een stukje van zijn ziel kwijt.
Voor generaties Valkenburgers en bezoekers was de Wilhelminatoren een vertrouwd baken. Van ver zichtbaar, met het kenmerkende rood verlichte kruis op de top, was het een oriëntatiepunt en een ontmoetingsplek. De kabelbaan die naar boven voerde, de uitkijk over de stad en het omringende heuvellandschap, de herinneringen aan zonnige dagen en gezamenlijke momenten – ze zijn nu slechts dat: herinneringen. De toren was meer dan een gebouw, het was een symbool van Valkenburgs identiteit.
Het besef dringt langzaam door: Valkenburg is een stukje van zijn ziel kwijt.
Burgemeester Daan Prevoo verwoordde het treffend: “Wat de Eiffeltoren is voor Parijs, is de Wilhelminatoren voor Valkenburg.” En zo is het ook. De toren stond zelfs in het stadslogo, een bewijs van zijn diepgewortelde betekenis voor de gemeenschap. En nu, van de ene op de andere dag, is dat herkenningspunt weg, bruut weggeslagen uit het historische stadsbeeld.
Valkenburg, een stad met een rijke geschiedenis en toeristische aantrekkingskracht, heeft de afgelopen jaren meer dan eens nationaal nieuws gehaald. De ongekende wateroverlast in 2021 legde het stadshart stil en bracht enorme schade toe. Nu is het weer raak, al is het deze keer geen natuurramp maar een constructie die het begeven heeft. De stad wordt wederom geconfronteerd met verlies, en opnieuw moet men de balans opmaken van wat er is verdwenen en hoe verder te gaan.
En nu? Een stad zonder iconisch ijkpunt voelt als een stad zonder hoofd. De Wilhelminatoren was Valkenburgs kroon, een silhouet dat iedereen kende. Nu rest slechts een gapend gat in het landschap en een grote vraag: wat volgt? Zal de toren herbouwd worden, zoals het verleden her en der al eens opnieuw werd vormgegeven? Of blijft dit een litteken in de skyline, een tastbare herinnering aan wat ooit was?
Wat de toekomst ook brengt, één ding is zeker: Valkenburg zal opnieuw veerkracht tonen, zoals het dat altijd heeft gedaan. Maar vandaag overheerst het gevoel van verlies. Een stad rouwt om haar gevallen baken.
