Een aanwinst voor het beleven van de stad. Zo noemt kunstenares Desirée Tonnaer de uit natuursteen opgetrokken stadsplattegrond voor blinden en slechtzienden die op 10 juni wordt onthuld door de Maastrichtse burgemeester Annemarie Penn-te Strake. De zogeheten ‘tastplattegrond’ krijgt een plek voor de publieksingang van het stadskantoor in het Mosae Forum. In tegenstelling tot het kunstwerk dat een paar jaar geleden op die plek prijkte (een bol met uitstekende handjes), is het nieuwe kunstwerk ‘hufterproof’, dus bestand tegen vandalisme.
Het 95 centimeter hoge monument – met een oppervlakte van 120 x 160 centimeter – is een geschenk van de Rotaryclub Maastricht-Geuldal aan de stad Maastricht. De serviceclub, die het geld bijeengebracht heeft door middel van allerlei activiteiten, was er al snel uit dat kunstenares Desirée Tonnaer de opdracht zou moeten krijgen. Tonnaer is bekend van veel werk in de openbare ruimte. Daarnaast is zij de ontwerpster van de stadsprijs de Trichter, een penning die wordt toegekend aan personen of groepen die zich op uitzonderlijke wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de stad Maastricht.
De monumentale tastsculptuur – die is vervaardigd door Beeld- en Steenhouwers Atelier Joop Utens in Echt – is uitgevoerd in hardsteen. Simpel gezegd gaat het om een driedimensionale plattegrond van de historische binnenstad van Maastricht, geplaatst op een hardstenen console. Het hoofdbestanddeel van het werk bestaat uit uitgefreesde reliëflagen, waarin 35 karakteristieke Maastrichtse monumenten en toeristische highlights zijn gemarkeerd. Ook de rol van de Maas in de stad komt duidelijk naar voren. Op een apart legendapaneel is te lezen (ook in braille) welke geschiedkundige en architectonische hoogtepunten het betreft.
Dankzij de uitvoering in meerdere lagen is de stedenbouwkundige structuur van Maastricht goed voelbaar, aldus Desirée Tonnaer, waardoor het werk (zelf spreekt ze liever niet over een ‘kunstwerk’) uitermate geschikt is voor mensen met een visuele beperking. ,,Mensen verwachten bij een driedimensionale stadsplattegrond een verzameling miniaturen, een soort Madurodam, maar dat is het uitdrukkelijk niet, want dat zou onhaalbaar zijn. In dit ontwerp zitten minder structuren, maar nog wel genoeg om het allemaal leesbaar te houden. Om dit laatste voor elkaar te krijgen, is heel wat denkwerk verricht, niet in de laatste plaats door steenhouwer Michel Utens en zijn vrouw, die er gigantisch veel tijd hebben ingestopt.”
De ‘tastsculptuur’ is tot stand gekomen in nauw overleg met Koninklijke Visio, een organisatie voor blinden en slechtzienden. Behalve een toelichtende tekst in braille (nog maar 5 procent van de doelgroep maakt gebruik van het blindenschrift, aldus Tonnaer) is op het monument een QR-code aangebracht die leidt naar een speciale website waarop aanvullende informatie over de highlights is te vinden. Voor blinden en slechtzienden kan de web site tevens in spraak weergegeven worden. De informatie, die voor blinden en slechtzienden in spraak kan worden weergegeven, is samengesteld door de Maastrichtse kunsthistoricus Jac van den Boogard.
Desirée Tonnaer heeft inmiddels begrepen dat ook de VVV Maastricht blij is dat het monument er komt, zo heeft Desirée Tonnaer begrepen. Geopperd is inmiddels dat de driedimensionale stadsplattegrond kan dienen als startpunt voor toeristische en educatieve stadswandelingen.
