Is het écht teveel, het salaris van Matthijs van Nieuwkerk?
Dat was nou een echt Nederlands onderwerp deze week op alle kanalen, het salaris van Matthijs van Nieuwkerk van het succesvolle tv-programma De Wereld Draait Door. Het zat er al een hele tijd aan te komen en nu ging het los. Pagina’s vol in de kranten en online. Maar nog altijd is het niet helemaal duidelijk wat hij nou verdient. Ik vond het een even zo pijnlijke als ook wel interessante discussie.
Van Nieuwkerk komt van de krant Het Parool. Ik denk dat ie daar dik een ton kreeg. Zijn overstap naar de televisie legde hem geen windeieren. Het werden tonnen. Waarom? Hij deed en doet het gewoon heel goed voor de camera. In die zin dat hij een natuurtalent is. Je hebt mensen die gewoon goed en naturel met die camera omgaan. In de filmwereld is dat nog veel meer een groot pluspunt. En dat is geld waard. Die tonnen – geschat wordt op in totaal ruim meer dan een half miljoen per jaar – verdien je onmogelijk bij de krant.
Nou denk ik niet dat Van Nieuwkerk bij zijn overstap gedacht heeft: nou ga ik eens flink wat extra geld verdienen. Ik geloof echt dat de journalistieke drijfveer de belangrijkste was.
Zijn programma en zijn eigen ‘performance’ zijn een succes geworden, zonder meer. Dus is zijn marktwaarde gestegen, zoals in het voetbal. De hele discussie gaat nou om de Balkenende-norm van een kleine twee ton. Natuurlijk is dat veel geld. En inderdaad, het komt via de NPO van ons, van de belastingbetaler. Daar zit Matthijs dus ruim boven, boven de leider van het land. Hij verdient dubbel of driedubbel zoveel als Mark Rutte. En wat je ook van die politicus vindt, die werkt zo echt de pleuris, zeven dagen in de week. Een hondenbaan.
Ik ben niet zo van oei, wat verdient iemand toch veel. Jawel, bij criminelen die dat doen ten koste van anderen, daar heb ik moeite mee. Of miljardairs, die niet meer weten wat ze met het geld moeten doen. Maar voor de rest, kwaliteit mag beloond worden. Als Van Nieuwkerk door de markt op pakweg een half miljoen wordt geschat, mag ie dat wat mij betreft wel krijgen.
Toch wringt er hier wat. De baas van BNN/VARA, waar Van Nieuwkerk vandaan komt, die houdt een pleidooi om zijn belangrijkste tv-presentator dat geld te gunnen. Want anders gaan volgens hem mensen als Van Nieuwkerk en Jinek naar commerciële omroepen die dat geld wel willen betalen. Maar gelijkertijd staat juist deze omroepzuil, van wat er nog van over is, voor het socialistische principe van gelijkheid. Het is de omroep van de vakbonden. Dat weet Van Nieuwkerk ook toen hij daar begon.
Bij het zien van het programma krijg je de indruk dat zowel Van Nieuwkerk en Jinek een tikkeltje progressief zijn, een klein beetje links van het midden. Nou, dat is dan zo. Ze zijn héél kritisch ten opzichte van hun gasten, leggen hen het vuur aan de schenen. Zeker bij politici als die niet goed om zouden gaan met belastinggeld. Of als die een bonnetje teveel declareren.
En daar zit volgens mij nu het probleem. Die kritische vraagstelling wordt nu minder geloofwaardig, omdat nu toch blijkt – met name bij Van Nieuwkerk – dat hij niet ongevoelig is voor het grote geld.
Als hij of Eva Jinek te keer gaan over de ‘zelfverrijking’ van bijvoorbeeld Ralph Hamers, CEO van ING, dan vind ik dat nu toch wat dubbel overkomen.
Jawel, Hamers verdient nóg veel meer. Maar leidt wel een bedrijf met tienduizenden werknemers, maakt weken van honderd uur, ziet zijn gezin nauwelijks. Maakt weliswaar fouten zoals te weinig gelet op fraudegevoelige dossiers, maar heeft wel de bank naar een ongelooflijk sterke positie getild de afgelopen jaren. Daar kun je nog van alles van vinden, dat snap ik. Maar juist als presentatoren die geen genoegen willen nemen met een kleine twee ton, daar kritiek op hebben, dan heb ik daar langzamerhand moeite mee.
Misschien moeten we met z’n allen, ook in Hilversum erkennen, dat principes heel mooi en misschien welgemeend zijn, maar als de grote geldschuit voorbij komt, dan is de mens daar heel gevoelig voor. Journalisten zijn wat dat betreft niet veel anders dan voetballers. Ook bij de meer progressief ingestelde media. En dan is een overstap naar die altijd zo verguisde ‘inhoudsloze’ commerciële zenders ineens een reële optie. Met alle risico’s van dien. Twan Huijs weet er alles van.
Jo Cortenraedt
