Plácido Domingo en #MeToo
Een opmerkelijk bericht vond ik dat de gevierde operazanger Plácido Domingo, die een de wereldberoemde ‘3 tenoren’ was, naast José Carreras en Luciano Pavarotti, deze week te horen kreeg dat hij in enkele operahuizen in de Verenigde Staten voorlopig niet meer welkom is. Aanleiding was een verhaal van het persbureau Associated Press waarin een aantal vrouwen die met Domingo gewerkt hadden, zich beklaagden over seksueel ongewenst gedrag.
Er ging mij een lampje branden. Ik had namelijk ooit – bij een wijnproeverij nog wel – uit eerste hand gehoord van de sterke seksuele drang die deze tenor bezat. Een directeur van een groot concerthuis vertelde me dat hij ooit voor Domingo een callgirl moest regelen. Dat was in de middag, enkele uren voordat hij z’n optreden had. De directeur heeft hem wel de weg gewezen naar een gespecialiseerd bureau, maar niet zelf een dame voor hem uitgezocht. Dat ging hem net iets te ver.
Ik vond het in die zin opmerkelijk dat hij zeker in die tijd niet alleen een wereldicoon in de opera was, maar ook iemand met een uitstraling van een Spaanse furie. Het vuur bleek kennelijk inderdaad volop te branden, niet alleen op zijn stembanden en in zijn hart, maar ook in lagere regionen. Dan zou je denken dat zo’n fenomeen, net als popidolen, wel voldoende vrouwelijke fans zou hebben om zijn lusten te kunnen bevredigen. In de tijd van Elvis Presley gooiden hysterische dames al hun slipjes op het podium.
Ik vond het eigenlijk een beetje sneu, misschien wel zielig, dat hij zijn toevlucht moest zoeken naar betaalde liefde. Dat lijkt me namelijk geen pretje. De betreffende dames doen het namelijk niet in de eerste plaats voor de lol, en ook niet omdat ze je zo aardig of aantrekkelijk vinden. Het gaat puur om het geld dat ze nodig hebben. Dat vind ik nou echt misbruik. Ik begrijp niet dat ze daar in een stad als Amsterdam zo gemakkelijk over doen. Daar waar ze de mond zo vol hebben van privacy, vinden ze het heel normaal dat weerloze meisjes naakt in een etalage moeten zitten en als vee verhandeld worden.
Maar goed, dit terzijde. Domingo (betekent ‘zondag’ in het Spaans) is in zijn vak een zondagskind, een absoluut talent. Ik heb hem ooit gesproken, samen met Pavarotti en Carreras. Dat was bij de opening van de Thermen in de Engelse stad Bath, pakweg vijftien jaar geleden. Daar gaven zij een concert en dankzij de hulp van Henk Verschuur, destijds daar de directeur en voorheen grondlegger van Thermae 2000 in Valkenburg, kreeg ik een voor mij historische ontmoeting met deze drie fenomenen. Het was een heel aangenaam en ontspannen gesprek, dat we destijds bij L1 hebben uitgezonden.
Terug naar Domingo en de vrouwen. Ik geloof zonder meer dat hij – ondanks zijn huwelijk dat nog altijd in stand wordt gehouden – ook op de werkvloer zijn hormonen regelmatig niet in bedwang kon houden en vaak geprobeerd heeft om vrouwen te versieren. En dat hij daarbij gebruik maakte van zijn ongenaakbare positie en zijn indrukwekkende uitstraling. Dat komt niet alleen in de wereld van muziek en showbusiness voor, maar ik denk op veel werkvloeren waar een meerdere probeert indruk te maken op vrouwen, en andersom wellicht soms ook, dat vrouwelijke bazen een aantrekkelijke gespierde werknemer proberen te versieren.
Ik acht het ook niet onwaarschijnlijk dat Domingo daarin te ver is gegaan. Hij zegt nu zelf dat hij niet schuldig is maar wel dat de verhalen die gaan over enige decennia geleden, zich voordeden in een periode waarin anders tegen dergelijk gedrag werd aangekeken. Zal zo zijn.
Wat ik wel vreemd vind, dat is dat die vrouwen er nu pas mee komen, terwijl het gaat om zaken die zich zouden hebben voorgedaan vanaf de jaren tachtig. Sommigen durfden niet nee te zeggen, uit angst dat hun carrière dan in het slop zou raken. Dat kan ik me goed voorstellen en dat is treurig. Ik vrees dat dit op veel plaatsen is gebeurd en wellicht nog gebeurt.
Anderzijds zijn er wel ‘verzachtende omstandigheden’. In de eerste plaats waren het geen minderjarige meisjes. Ze hadden kunnen weigeren, ze zijn niet verkracht of aangerand door deze zingende Spaanse hengst. Domingo is geen Epstein, die minderjarige meisjes liet rekruteren om zijn lusten te vieren.
En, er zijn ook verhalen bekend van zangeressen die in operahuizen in Wenen en elders letterlijk zijn opgeklommen via dirigenten en andere mannelijke coryfeeën. Die dus weloverwogen gebruik maakten van hun vrouwelijke charme om hun carrière in versnelling te brengen. Zijn dat dan ongewenste intimiteiten van de man, of ook de bewuste verleidingskunsten van de dames in kwestie?
In het tijdperk van #metoo is voorzichtigheid extra geboden en het is goed dat elke vorm van misbruik aan de kaak wordt gesteld. Dagelijks worden waarschijnlijk duizenden vrouwen in de wereld aangerand of erger. En elk geval is er een teveel.
Maar dat enkele Amerikaanse operahuizen Plácido Domingo, met zijn prachtige stem, nu al van de concertkalender hebben geschrapt, vind ik in dit stadium toch wat te snel geoordeeld. Het operahuis van Los Angeles, waar hij directeur is, begint een onderzoek. Dat eerst maar eens rustig afwachten. En met zijn 78 jaar zal deze Spaanse stier toch al wat kalmer zijn geworden.
Jo Cortenraedt
