Fortuna is Parkstad Limburg goedgezind
Vraag: hoe klinkt een daverend applaus van zo’n vierduizend mensen nadat ze op een uitgestrekte vlakte ruim een uur lang naar een schitterend schouwspel hebben zitten kijken? Antwoord: in elk geval veel zachter dan het handgeklap in een volle schouwburg na afloop van een succesvolle voorstelling. En – bij gebrek aan bebouwing in de nabije omgeving – ook bescheidener dan de minutenlange ovatie die André Rieu doorgaans ten deel valt na het officiële einde van een voorstelling op het Vrijthof.
Maar hoewel het geluid van een klappend publiek gisteravond na afloop van de eerste uitvoering van de Carmina Burana door het Catalaanse theatergezelschap La Fura dels Baus in de donkere leegte van de Heerlense zilverzandgroeve Beaujean opging in het grote niets, is duidelijk dat zowel de organisatie als de mensen die een kaartje hebben gekocht tevreden kunnen zijn. Zowel over het artistieke gehalte van de uitvoering van het van oorsprong middeleeuwse stuk, als over het weer, dat kennelijk pas enkele uren voor de voorstelling had besloten geen spelbreker te willen zijn.
Deputé op Nikes
Waar het verder een groot deel van de dag geregend had (of op zijn minst zwaarbewolkt was geweest) was er ruimschoots voorafgaand aan de spectaculaire voorstelling geen wolkje meer aan de lucht. Tot grote opluchting van de organisatie. En natuurlijk van het publiek, dat zich met aangepaste kledij – modderbestendig schoeisel incluis – op het ergste had voorbereid.
Zelfs cultuurgedeputeerde Ger Koopmans – normaal gesproken strak in het pak gestoken – maakte tijdens de officiële ontvangst van de gasten in de speciaal voor Cultura Nova opgetrokken Spiegelzaal voor het Parkstad Limburg Theater zijn opwachting op opzichtige hoge Nikes onder een gemakkelijk zittende jeans. Ook veel andere genodigden waren in veel gevallen met dikke jassen aan of onder handbereik naar het centrale ontmoetingspunt gekomen, van waaruit busvervoer richting de zilverzandgroeve was geregeld.
Mega-uitvoering
Een geheimzinnige onderneming in het donker, op een plek die normaal gesproken ontoegankelijk is. Zo zou je de spectaculaire openluchtvoorstelling Carmina Burana die vanavond voor de tweede en tevens laatste keer plaatsvindt in de zandgroeve Beaujean (ook de tweede voorstelling vanavond is overigens geheel uitverkocht) rustig kunnen noemen. De mega-uitvoering, die zich overigens voltrok onder een bijna perfecte volle maan, is een coproductie van Parkstad Limburg Theaters, Cultura Nova, IBA Parkstad, philharmonie zuidnederland en Opera Zuid, dat samen met het Sinfonischer Chor Aachen de ondersteunende zang verzorgde.
De plek die overdag bij zonnig weer straalt en schittert vanwege het hoogwaardige zilverzand dat er gewonnen wordt, veranderde onder een (O Fortuna!) wolkeloze hemel voor even in een groot openluchttheater. Met als hoofdact de Carmina Burana van de Duitse componist Carl Orff (1895 -1982) in de vorm van een energieke, bij tijd en wijle eigentijdse muziek- en lichtshow, met op het podium zo’n tweehonderd musici (onder leiding van de Spaanse topdirigent Josep Vicent), zangers, dansers en acteurs. Plus de mensen die de magische lichtsymfonie verzorgden die deel uitmaakt van de uiteindelijke compositie van het stuk dat Orff vlak voor de Tweede Wereldoorlog schreef.
Rad van Fortuin
Stefan Rosu, intendant en bestuurder van de philharmonie zuidnederland, die dit jaar haar vijfjarig bestaan viert, betitelde de Carmina Burana eerder dit jaar als een prachtig meeslepend stuk, dat gaat over de mooie dingen van het leven. Het verhaal, dat voor degenen die optimaal willen genieten van de prachtige effecten lang niet altijd even gemakkelijk te volgen is (zelfs niet voor wie een kei is in Latijn) – maar universele begrippen als geld, erotiek, verlangen en genot (‘het vieren van het leven’, aldus Rosu) spelen een grote rol – is gebaseerd op een aantal middeleeuwse liederen waarvan nauwelijks bekend is hoe die in hun oorspronkelijke vorm hebben geklonken. Alles draait uiteindelijk om Fortuna die met haar immer draaiende Rad van Fortuin over de wereld regeert.
La Fura dels Baus, al vaker te gast geweest op Cultura Nova, staat bekend vanwege zijn bijzondere manier van theater maken: rauw en urban, liefst op ongewone plaatsen en vrijwel altijd op een manier waarbij er een natuurlijke vermenging plaatsvindt tussen het publiek en de uitvoerenden. De uitvoering in de Heerlense zandgroeve is vergelijkbaar met de voorstelling die het gezelschap in 1992 gaf tijdens de opening van de Olympische Spelen in Barcelona.
Dynamische ontwikkeling
We hoeven er niet van op te kijken als Parkstad Limburg is de nabije toekomst vaker toneel is van spektakelstukken als deze. Als er over een aantal jaren een einde komt aan de winning van zilverzand in groeves als Beaujean, krijgen deze gebieden een nieuwe ‘groene invulling’. IBA Parkstad onderzoekt op dit moment de mogelijkheden om tal van plekken in de regio een dergelijke herbestemming te geven. Directeur Kelly Regterschot – zaterdag uiteraard ook van de partij – zei eerder dit haar tegen Chapeau: ,,Door uitvoeringen als deze kunnen mensen zich een idee vormen van de dynamische manier waarop deze regio zich ontwikkelt. Zoveel mensen op zo’n bijzondere plek moet ook in zakelijk opzicht interessant zijn.”
Foto’s: Frits Widdershoven