Musica Sacra verdiept zich in ‘de vrije wil’
Het festival Musica Sacra, dat in september alweer voor de 42ste keer gehouden wordt in Maastricht, is niet een muziekevenement dat doorgaans de voorpagina’s van de kranten haalt. Maar in zijn ingetogenheid wordt het wel ingeschat als van internationaal topniveau. Ware liefhebbers uit heel Nederland en daarbuiten komen erop af.
Letterlijk betekent het ‘heilige muziek’, of ruimer omschreven ‘religieuze muziek’. Maar de laatste jaren is de horizon verlegd en kun je er nu het beste het label ‘spiritueel’ op plakken, ook al is dat een heel breed begrip.
Het gaat ook niet meer alleen om concerten, ook film, theater, beeldende kunst en voordrachten maken er deel van uit. Klassieke muziek is nog de basis, maar dit jaar klinkt er zelfs popmuziek en volksmuziek en is er een rol weggelegd voor Beppie Kraft. Niet met een van haar carnavalskrakers, maar met fado-achtige muziek, waarbij ze zich vooral laat inspireren door Spanje, waar ze een groot deel van het jaar woont. Op die manier wil het festival eigentijds blijven en dat lukt aardig, want jaarlijks komen er rond de tienduizend bezoekers op af en raakt menig concert of voorstelling uitverkocht.
MEER, zondag 22 september 2024, Theater aan het Vrijthof: Papyruszaal
Ghalia Benali, zaterdag 21 september 2024, Lutherse kerk en Cellebroederskapel
Festivalleider Erwin Roebroeks wil er zijn eigen stempel op drukken, maar benadrukt dat de programmering vooral het werk is van een aantal toegewijde mensen. Zijn roots liggen in Limburg – meer bepaald Sint Geertruid – maar zijn ervaring wat betreft festivalorganisatie ligt vooral in het buitenland zoals Venetië en Duitsland. Ook was hij jaren actief in Amsterdam, maar sinds kort is hij teruggekeerd naar zijn geboortestreek. Roebroeks vertelt het geamuseerd, hij houdt wel van experimenten. „Het uitgangspunt is nog altijd een hoogkwalitatief festival en ik merk aan alle reacties van het afgelopen jaar dat dit absoluut gelukt is. Er wordt hier echt gestreefd naar verdieping. Maar je moet ook telkens op zoek naar nieuw publiek, dus dan zoek je naar creatieve wegen om dat doel te bereiken. Popmuziek kan daar prima bij horen, mits het past in het hele kader van ons festival.”
Elk jaar kent Musica Sacra een centraal thema en dit jaar is dat ‘Uit vrije wil’, met meteen daarbij een aantal vraagtekens. „Bestaat die vrije wil wel? In de loop der eeuwen hebben veel denkers zich daarover het hoofd gebroken, van Spinoza tot Sartre. Ons festival gaat die vragen ook niet beantwoorden, maar stelt ze wel aan de orde.’’
Hij is trots op het uitgebreide programma en aarzelt om er hoogtepunten uit te noemen, want dat zijn er volgens hem vele. „Zeker gezien de bijzondere locaties. Het Theater aan het Vrijthof vormt het festivalhart, maar we gaan bijvoorbeeld ook naar de Keizerzaal van de Sint Servaasbasiliek, echt uniek. Ook zijn er concerten in de kapel van de Zusters onder de Bogen, het Bonnefanten, de Groote Sociëteit, AINSI en de Muziekgieterij. Interessant vind ik bijvoorbeeld dat Frank Steijns werk van John Cage op het carillon van de Sint Servaasbasiliek gaat spelen. De festivalopening met de wereldbekende trompettist Marco Blaauw, daar kijk ik zeker naar uit, maar ook naar het optreden van María Marín, die flamenco gaat spelen. En dan Voices van Hans Werner Henze door het New European Ensemble. Anderhalf uur protestliederen met alleen al vijftien instrumentalisten die in totaal zeventig instrumenten zullen bespelen. Het vrienden- en slotconcert van het nieuwe ensemble MEER, met Bach op het hoogste niveau, onder leiding van Bart Naessens in het Theater aan het Vrijthof wordt ook zeker heel bijzonder.”
Roebroeks kan nog wel even doorgaan, maar wijst graag op het volledige programma op de website, waarbij hij de tip geeft om er tijdig bij te zijn om nog een plek te bemachtigen.
Ruime publieke belangstelling dus, maar zonder bijdragen van overheid en sponsoren lukt het ook dit festival niet om de kaarten betaalbaar te houden. „We zijn heel blij met die bijdragen, want ook al is het niet een programmering die meteen bij een breed publiek aan zal slaan, we willen wel iedereen de kans geven om erbij te kunnen zijn.”
Musikfabrik, zondag 22 september 2024, Sint Janskerk
Wild Classical Music Ensemble (WCME), zaterdag 21 september 2024, Muziekgieterij
Het Festival Musica Sacra vindt plaats van 20 t/m 22 september op negentien locaties in Maastricht. Centrale plek is het Theater aan het Vrijthof maar daaromheen worden zowat alle kerken in de stad erbij betrokken, evenals de pas heropende Kapel Opveld, die tegenwoordig dienstdoet als muziekpodium. De films in het programma worden vertoond in filmhuis Lumière. Voor sommige concerten geldt gratis toegang. Meer informatie over het hele programma en de ticketverkoop is te vinden op musicasacramaastricht.nl
