Mestreechs dialect voor dummies

Het gebeurt bijna dagelijks. Op straat, maar vooral in winkels: Maastrichtenaren die Mestreechs tegen me praten. An sich is dat niet zo gek – ik woon immers in deze stad – maar het gekke is wel dat ze dan dialect blijven praten, ondanks het feit dat ik het niet ‘terug’ spreek. Ik ben er inmiddels aan gewend, maar als je voor het eerst hier komt, kan het nogal voor verwarring zorgen.

Zo was ik afgelopen week in de supermarkt, waar een van de medewerkers stug dialect bleef praten tegen degene – waarschijnlijk een studente – die voor me stond. Ik zag aan haar blik dat ze er totaal niks van begreep.

Kan iemand me uitleggen hoe dit komt? Komt dit omdat Maastrichtenaren koppig zijn? Of trots zijn op hun taal? Of horen ze niet dat ik geen dialect praat? Voor mij blijft het een raadsel. Toen ik aan de beurt was, verstond ik hem prima, maar tien jaar geleden zou ik er geen touw aan hebben kunnen vastknopen. Net als die studente dus.

Maastrichts is voor buitenstaanders een compleet andere taal met totaal andere woorden. Neem dat maar van mij aan. Over het algemeen vind ik trouwens wel – als ik kijk naar mijn Maastrichtse vriendengroep – dat Maastrichtenaren snel kunnen schakelen tussen het Nederlands en Maastrichts. Knap! Dat moet dan wel even gezegd worden.

Ik krijg vaak de vraag waarom ik nog geen Maastrichts spreek. Ik woon nu meer dan anderhalf jaar in Maastricht en heb al bijna tien jaar een Maastrichtse vriend. Het dialect versta ik goed, maar spreken doe ik het nog steeds niet. De Mestreechse klanken zitten nu eenmaal niet geprogrammeerd in mijn Brabantse tongval. Carnavalsliedjes meezingen gaat na al die jaren hartstikke goed – vooral met wat bier achter de kiezen – maar complete zinnen formuleren zonder dat ik de klanken na kan papegaaien, wordt een stuk moeilijker. De Maastrichtse vervoegingen voor werkwoorden zijn echt een crime, laat staan de nauwkeurigheid van de lengtes van bepaalde klanken. Voor je het weet bestel je een bruid bij de bakker in plaats van een brood.

Lieve Maastrichtenaren, weet dat ik jullie versta, maar dat ik het niet terug praat. Ik heb die finesse niet, die nauwkeurigheid van bepaalde klanken. Zoals jullie mijn Brabantse tongval nie kunnen imiteren. En de klemtoon van houdoe altijd verkeerd leggen.

Houdoe en bedaankt!

Dit vind je vast ook leuk:
5 dingen die je herkent als je in Maastricht komt wonen
De rijkdom van het Maastrichtse dialect
10 Maastrichtse uitdrukkingen die je als buitenstaander moet kennen