Relationele ontwikkelingen in een poppenhuis
Je zou het het begin van een nieuwe levensfase voor Opera Zuid kunnen noemen. De première van Mozarts Le Nozze di Figaro, zaterdagavond in het Theater aan het Vrijthof in Maastricht, was tegelijkertijd het afscheid van intendant Miranda van Kralingen, die 12,5 jaar aan het gezelschap was verbonden. Aan het einde van de voorstelling overhandigde ‘plaatsvervangend commissaris van de koning’ Ger Koopmans haar de onderscheiding Limburger van Verdienste.
Het einde van een tijdperk, maar wellicht ook het begin van iets nieuws. ‘Le Nozze’ (dat oorspronkelijk dateert uit 1786) was 25 jaar geleden de eerste opera die door Opera Zuid op de planken werd gebracht. In haar ‘eigen’ versie, een kwarteeuw later, speelt Van Kralingen ter gelegenheid van haar afscheid de rol van Marcellina, de verliefde huishoudster die titelheld Figaro ooit al haar spaarcenten toevertrouwde in ruil voor de belofte dat hij met haar zou trouwen. Maar zoals ook nog in het echte leven het geval is: niet iedereen komt zijn beloftes na. Als Figaro op het punt staat in het huwelijk te treden met het mooie kamermeisje Susanna, staat Marcellina plotseling voor de deur. Ze komt verhaal halen. Het is het startsein voor allerlei intriges.
Bij haar afscheid werd het diverse keren aangehaald: Van Kralingen is er alles aan gelegen om jong talent een kans te geven. Door hen ‘vlieguren’ te laten maken, draagt ze eraan bij dat jongeren met een operahart de mogelijkheid krijgen om door te breken op grote podia elders in Europa. Het is de enige mogelijkheid, vindt ze, om jongere generaties wat opera betreft bij de les te houden. Daarnaast is het de enige manier om het genre levend te houden.
Met dat laatste zit het wel goed. Ook zaterdagavond bewees Opera Zuid weer eens dat het in staat is om met relatief weinig middelen iets bijzonders neer te zetten. De ingewikkelde relationele ontwikkelingen waarop veel opera’s zijn geënt, krijgen in dit geval geraffineerd hun weerslag in een reusachtig poppenhuis met diverse kamers, verdeeld over twee verdiepingen (met een portret van de jonge Mozart aan de muur), waardoor je vanuit de zaal in één oogopslag een goed overzicht krijgt van het huis van de graaf en gravin Almaviva, waar Le Nozze di Figaro zich afspeelt.
Paradoxaal genoeg geeft dit goede overzicht ook diverse keren aanleiding voor verwarring: zeker als het operakoor in beeld komt is het af en toe wel erg druk in de kleine kamertjes waar de zedenschets zich afspeelt. Wie het Italiaans niet machtig is en het verhaal niet goed kent (en daardoor afhankelijk is van de boventitels in het Nederlands) moet af en toe wel heel erg zijn best doen om bij de les te blijven. Heerlijk opgaan in de muziek van Mozart en de prachtige aria’s is in dat geval een mooi alternatief.
Het neemt niet allemaal niet weg dat Le Nozze di Figaro, een opera in vier akten die drie uur in beslag neemt (regie Daniël van Klaveren), een plezier is om naar te kijken en naar te luisteren. Met prachtige rollen van Anna Stylianaki (die La Contessa di Almaviva speelt en zingt – in 1989 de eerste grote operarol voor Miranda van Kralingen) en Nikos Kotenidis (Figaro). Allebei zijn ze afkomstig uit Griekenland en allebei maken ze met ‘Le Nozze’ hun debuut bij Opera Zuid. De uit Moskou afkomstige Anna Emelianova, die eerder verraste met sprankelende vertolkingen van Gilda (in Rigoletto) en Musetta (in La Bohème), doet het ook dit keer weer leuk als Susanna. Bijzondere vermelding verdienen ook de kleurrijke kostuums, die zijn ontworpen door Marrit van der Burgt.
Wie Van Kralingen opvolgt bij Opera Zuid is nog niet bekend, al is er in de persoon van Stan Paardekoper een ad interim benoemd. Maar laten we hopen dat het iemand is die zangers, spelers en publiek net zoveel plezier bezorgt als zij dat 12,5 jaar lang gedaan heeft.
Le Nozze di Figaro van Opera Zuid in samenwerking met philharmonie zuidnederland. Gezien in het Theater aan het Vrijthof in Maastricht op zaterdag 12 november 2016. De komende weken te zien in onder meer Eindhoven (17 november), Heerlen (26 november) en Sittard (10 december). Kijk voor de volledige speellijst en kaartverkoop op https://operazuid.nl/
Foto’s: Morten de Boer
