Kunst en Cultuur|TEFAF

TEFAF-route in de OLV-basiliek

De ONZE LIEVE VROUWEBASILIEK is een van de iconen van Maastricht. Niet alleen vanwege de kerkelijke diensten die hier gehouden worden, maar zeker ook vanwege de kapel, waar dagelijks honderden mensen uit binnen- en buitenland bij het beeld van de HEILIGE MARIA een kaars branden. De kunst in de basiliek is minder bekend, maar hoogwaardig. In maart is er een speciale TEFAF-route langs een aantal topstukken uitgestippeld.

Bij binnenkomst van de basiliek bevindt zich rechts een uniek beeld van de Maastrichtse ‘beeldsnijder’ Jan van Steffenswert (1470-1525). Het verbeeldt Christoffel, die later heilig werd verklaard, maar door Rome weer van die lijst werd afgehaald. Er zijn geen bewijzen dat hij ooit bestaan heeft, maar er gaat wel een mooi verhaal, waarop dit beeld is gebaseerd. Hij was een soort veerman, en zette op een rivier mensen over door ze op zijn schouders te dragen. Dat deed hij gratis en voor niets.

Op een dag droeg hij een kindje de rivier over. Maar het water steeg, en hoe verder hij liep, hoe zwaarder het kindje woog. ‘Wat was jij toch zwaar,’ zei Christoffel toen hij overgestoken was, ‘als ik de gehele wereld op mijn schouders had gehad zou het niet zwaarder geweest zijn.’ En het kindje antwoordde: ‘Je hebt niet alleen de gehele wereld, maar ook de Schepper van de wereld op je schouders gedragen! Want ik ben Christus.’ Vandaar de naam Christoforus, letterlijk: ‘Christus-drager’.
Onder in de stok waar Christoffel op steunt, zit een kluizenaar in een holle boom. Dat is Cucuphas. Hij zat aan de overkant van de rivier, en met zijn lantaarn als lichtbaken leidde hij Christoffel in het donker van de nacht de rivier over. Boven hem hangt een klokje dat hij bij mistig weer kon luiden. Het Christoffel-beeld van Jan van Steffenswert staat aan de ingang omdat men in de middeleeuwen geloofde dat wie bij een beeld van de H. Christoffel even had gebeden, die dag niet onverwacht zou sterven.
Het beeld van Christoffel is een schitterend kunstwerk, dat door kenners wordt gezien als van absolute TEFAF-kwaliteit. Van Steffenswert werd geboren, de naam zegt het al, in Stevensweert, en vanaf 1499 werkte hij in Maastricht. Het was in die tijd in Europa nog zeer zeldzaam dat kunstenaars hun werk signeerden. Jan van Steffeswert deed dat wel. Er zijn zo’n zeventig beelden van hem bekend of aan hem toegeschreven. Ander werk van hem is te bewonderen in het Bonnefantenmuseum en in de Sint-Matthijskerk in Maastricht. In 1524 vervaardigde hij het Marianum voor de Dom van Aken.
Op het altaar staat nog een beeld van Jan van Steffenswert, met als titel Anna te Drieën. Afgebeeld worden grootmoeder Anna, moeder Maria en het kind Jezus.

DE ROMAANSE KAPITELEN
Achteraan het altaar is het derde hoogtepunt tijdens deze TEFAF-tour te vinden: de romaanse kapitelen.
De kooromgang van de Onze Lieve Vrouwebasiliek in Maastricht kan zich meten met de bekende monumenten van romaanse beeldhouwkunst in Europa, en behoort ongetwijfeld tot de Top 10 van Europa. Kunsthistorici hebben het over ‘een van de mooiste kooromgangen van West-Europa’.
Allereerst vanwege de kwaliteit van het beeldhouwwerk. Bovendien is de kooromgang van de Onze Lieve Vrouw als een van de weinige in Europa intact gebleven. In Frankrijk bijvoorbeeld zijn er vele vernield tijdens de opeenvolgen-de revoluties. De kooromgang van de Onze Lieve Vrouwebasiliek is getooid met twintig kapitelen en tien kapitelen op de bovengalerij. Sommige vertolken een onderwerp uit de Bijbel, andere zijn meer symbolisch.
In verband met de beperkte ruimte in de kooromgang zijn de kapitelen van de Onze Lieve Vrouwebasiliek voor bezoekers niet gemakkelijk te bezichtigen. Bovendien zijn ze bij de restauratie van het kerkgebouw tussen 1886 en 1916 door Pierre Cuypers goud geschilderd, waardoor de afbeeldingen nog moeilijker te onderscheiden zijn.

Speciale openingstijden en open dag
Tijdens TEFAF 2020 zijn er speciale openingstijden van basiliek en schatkamer. Iedere dag van 11.00 uur -16.00 uur. Behalve op zondagen van 13.00 uur -16.00 uur. Toegang gratis. Op zondag 8 maart 2020 speciale Open dag met om 15.00 uur een lezing door Dr.R.de la Haye,diaken O.L.V. Basiliek over de Romaans kapitelen met bezichtiging en uitleg.

Deel dit artikel:

Gerelateerd nieuws