Kunst en Cultuur

De gebeurtenis die alles op zijn kop zette

tekst Maarten van Laarhoven

Zeker een miljoen foto’s omvat het archief van de in België wonende Nederlandse fotograaf Guy van Grinsven. Ze zijn gedigitaliseerd op zo’n 3500 dvd’s. Een kleine selectie is sinds deze week te zien in de overzichtstentoonstelling Over Leven in het Museum aan het Vrijthof in Maastricht.

Charmant lachend, met een blik die zou kunnen duiden op een hevige verliefdheid, kijkt ze in de camera. Haar zorgvuldig gemaquilleerde gelaat – opvallend aangebrachte lichtblauwe oogschaduw en pikzwart gemaakte wimpers – vormt een natuurlijke eenheid met de diepblauwe glanzende robe die ze die avond draagt. De flonkerende diamanten oorjuwelen, met trotse saffieren die even blauw zijn als haar jurk, doen de rest.

De foto van een nog jonge koningin Beatrix tijdens een van haar twee staatsbezoeken aan de Verenigde Staten in 1982, is een van de vele honderden foto’s die de Limburgse fotograaf Guy van Grinsven (Maastricht, 6 januari 1949) begin jaren ’80 maakte als fotograaf in dienst van NFP (het Nationaal FotoPersburo) toentertijd tevens de Nederlandse tak van Associated Press. De foto – genomen tijdens het staatsbezoek van het koninklijk paar aan de Amerikaanse president Ronald Reagan – maakt deel uit van de expositie Over Leven, die tot 13 januari loopt in het Museum aan het Vrijthof in Maastricht

Als royaltyfotograaf was de aan de Nederlandse Fotovakschool opgeleide Van Grinsven – zeker in het begin – vaak  te vinden op Paleis Soestdijk. Hij had er een wel heel speciale band met Juliana, van 1948 tot 1980 koningin der Nederlanden. Met haar hartgrondige hekel aan regels vond ze het stiekem wel leuk dat er een jonge fotograaf rondliep die af en toe het protocol wat in de war schopte.

Ook aan prins Bernhard bewaart Van Grinsven goede herinneringen. Van hem is op de expositie een foto te zien waarop de Prins der Nederlanden een hem onbekend gerecht proeft op de Pasar Malam in Den Haag. Van Grinsven won er een prijs mee in de wedstrijd om de Zilveren Camera, de belangrijkste Nederlandse fotografiewedstrijd.

De tentoonstelling Over Leven geeft een overzicht van de hoogtepunten uit de bijna veertigjarige carrière van Van Grinsven. Dat wil zeggen: enkele hoogtepunten, want het maken van een verantwoorde keuze uit het ruime aanbod van de foto’s die hij gedurende die tijd over de hele wereld maakte, was voor de samenstellers van de expositie nog knap lastig. Zo kreeg Van Grinsven in de jaren ’80 zo’n beetje alle wereldsterren voor de lens van zijn camera. In een van de stijlkamers van het museum worden ze in miniformaat gepresenteerd in bescheiden fotolijstjes, met op de achtergrond een immens portret van Mary Servaes, beter bekend als de Zangeres Zonder Naam, die gezeten op de rand van haar pompeuze bed de wacht houdt.

Eigenlijk is er geen onderwerp waar Van Grinsven zich tijdens zijn langjarige loopbaan niet mee bezig heeft gehouden. Zo besteedt de expositie ruimschoots aandacht aan de reizen die hij maakte naar allerlei uithoeken van de wereld. Aandacht is er ook voor de mediaophef in de jaren ’80 rond de toenmalige Miss Holland – het Limburgse fotomodel Pasquale Somers – met wie Van Grinsven kort voor haar uitverkiezing een pikante fotoshoot in Saint-Tropez had.

Maar ook de wereld dichterbij huis komt aan bod. Zo is er veel aandacht voor ‘gewone mensen’ in de euregio ‘typische’ folklore in met name Wallonië, die inmiddels zo bijzonder aan het worden is dat uitgebreide fotografische verslaglegging een must is, vindt de fotograaf.

De drang om het doen en laten van gewone mensen in hun eigen omgeving vast te leggen, komt deels voort uit een gebeurtenis die Van Grinsvens eigen leven op zijn kop zette: als enige Nederlandse fotograaf was hij in 2001 getuige van de aanslag op de Twin Towers in New York, waarbij bijna 3000 mensen om het leven kwamen. Dat hij er nog is, mag een wonder heten: het had niet veel gescheeld of Van Grinsven en zijn gezelschap hadden zelf tot de slachtoffers behoord. Samen met zijn Maastrichtse reisgenoten had hij die ochtend een afspraak op de hoogste etage van een van de gebouwen van het World Trade Center. Hoe hij het precies gedaan heeft weet hij zelf niet meer, maar Van Grinsven heeft ondanks de verwarring van dat moment uitgebreid in beeld gebracht wat er om hem heen gebeurde op het moment dat een van de torens instortte. De gebeurtenis is niet alleen vastgelegd op foto’s, maar ook op film, waardoor er ook geluid beschikbaar is.

De dertig seconden bewegend beeld, ondersteund door geluiden die door merg en been gaan, maken in één klap duidelijk waarom de titel van de expositie – Over Leven – zo goed is gekozen.

Over Leven
Overzichtstentoonstelling rond het werk van Guy van Grinsven
Museum aan het Vrijthof
Geopend: dinsdag t/m zondag: 10.00 – 17.30 uur

Deel dit artikel:
Meer artikelen over:
Kunst en Cultuur

,

Guy van Grinsven

Maarten van Laarhoven

Gastronomische kenner en wijnfanaat

Maarten van Laarhoven (Goirle, 1965) werkt al zo’n dertig jaar in de media. Aanvankelijk in Brabant, als freelancer in opdracht van diverse landelijke en regionale kranten en het ANP. In 1997 trad hij in dienst van het Limburgs Dagblad (in 2003 opgegaan in Dagblad De Limburger) , waar hij bijna vijftien jaar zou blijven. Een van zijn aandachtsgebieden was de gastronomie. Als auteur van de veelgelezen wijnrubriek Flessentrekken proefde hij honderden wijnen.

Sinds acht jaar werkt Maarten als schrijver, journalistiek ondernemer en strategisch media-adviseur voor diverse organisaties. Nog altijd volgt hij de culinaire ontwikkelingen in binnen- en buitenland op de voet. Hij doet daarvan regelmatig verslag, onder andere in Chapeau. Maarten woont in Maastricht en beschikt over een perfecte kurkentrekker.

Maarten van Laarhoven 's topic(s):
Uitgelicht

Gerelateerd nieuws