Van leiderschap naar achterstand: de crisis in de Europese auto-industrie
Het gaat van kwaad naar erger voor de Europese autoconstructeurs. Hun omzet daalt en hun winsten lopen dramatisch terug. Het licht aan het einde van de tunnel is verder weg dan ooit. De Europese autobazen wijzen met een verwijtende vinger naar China, maar zijn zij zo onschuldig als zij zich voordoen?
De autowereld is de voorbije vijf jaar meer veranderd dan de vijftig jaar daarvoor. De transitie van thermische naar elektromotoren heeft de machtsverhoudingen binnen de sector overhoopgehaald. De snelheid waarmee de Chinese automerken hun technologische achterstand in een voorsprong hebben omgebogen, wekt verbazing en verdient respect maar betekent weinig goeds voor de Europese constructeurs. Voor het eerst in de geschiedenis lopen zij niet meer voorop op het vlak van technologische innovatie maar achterop. Anno 2025 is driekwart van de onderdelen in Europese auto’s Made in China. De Chinezen zijn bovendien baas over de zogenaamde zeldzame aardmetalen die nodig zijn om de batterijen voor e-auto’s te produceren. Aangezien de batterij en software van een elektrische auto minstens 60 à 65 procent van de waarde van het voertuig vertegenwoordigen, heeft de prijssetting van die onderdelen grote impact op de uiteindelijke kostprijs. Met enige overdrijving kan men dus zeggen dat de kostprijs van de auto’s van de Europese merken door de grote Chinese onderdelenproducenten wordt bepaald.
De tijd van de Chinese brol is voorbij
Tot voor enkele jaren lagen de Europese autobazen daar niet wakker van. De eerste en tweede generatie auto’s van Chinese makelij stelde inderdaad niks voor en wekte lachlust op bij de verwende Europese consument. Intussen is de tijd van de Chinese brol voorbij; de nieuwste generatie modellen van de toonaangevende Chinese merken is state-of-the-art op het vlak van aandrijving en digitalisering, ziet goed uit en is aanzienlijk goedkoper dan vergelijkbare modellen Made in Germany. De Chinezen werken harder en hebben geen schrik hebben om fouten te maken. Vergeleken met hun Europese concurrenten zijn zij erin geslaagd de ontwikkelingstijd van een nieuw model met de helft te verminderen. Dat verklaart waarom Made in China 30 tot 40 procent goedkoper is.
In vergelijking met hun Europese collega’s beschikken de Chinese constructeurs nochtans over veel minder ervaring, zij staan bij wijze van spreken nog in hun kinderschoenen.
Xpeng bijvoorbeeld bestaat pas sinds 2014, de eerste Xpeng G3 rolde in 2019 van de band. In datzelfde jaar debuteerde ook de Xpeng 7. Inmiddels zijn ook de Xpeng G9 en G6 in de Benelux op de markt. Beide modellen zijn uitgerust met een revolutionaire LFP-batterij (lithium-ijzerfosfaat). Die is goedkoper en bedrijfszekerder dan een lithium-ion accu en gebruikt geen kobalt – is dus milieuvriendelijker.
Een en ander is niet onopgemerkt gebleven. In 2023 heeft de Duitse Volkswagen Group een samenwerkingsakkoord afgesloten met Xpeng voor de ontwikkeling en productie van de VW-modellen voor de Chinese markt. Een ongeziene publieke bekentenis van onmacht vanwege de Duitse autogroep, nog altijd nummer één in Europa is en nummer twee wereldwijd.
De situatie bij Stellantis, die andere grote Europese autogroep, met hoofdzetel in Amsterdam, is zo mogelijk nog onrustwekkender. De verkoop is geïmplodeerd, de bedrijfsresultaten zijn naar een historisch laag niveau gezakt. De nieuwe topman Antonio Filosa bestuurt de groep niet langer vanuit Europa maar vanuit de Verenigde Staten. Daar gaat ook de recent aangekondigde investering van 13 miljard naar toe. Toevallig of niet, maar op hetzelfde moment laat zijn voorvanger, Carlos Tavares, van zich horen. De in ongenade gevallen CEO stelt voor om de fusiegroep op te splitsen. Dat uitgerekend de architect van de fusie tussen PSA en FCA uit 2021 dit voorstel lanceert, roept vragen op over zijn managementkwaliteiten. Tavares was tot voor enkele maanden de best betaalde autobaas in Europa, moet je weten. Hij is ook de man die vorig jaar besliste om de modellen van het Chinese automerk Leapmotor in Europa te laten verdelen door Stellantis-dealers – ten nadele van de verkoop van de modellen van de Franse, Italiaanse en Duitse merken Alfa, Citroën, DS, Fiat, Lancia, Opel en Peugeot. Je moet geen helderziende te zijn om te zien waar de donkere wolken boven Europa vandaan komen. Wordt vervolgd.
