Vergezichten, wie is er niet dol op. Ver kijken bij helder weer zonder smog is niet alleen heel erg aangenaam, maar is ook een ontdekkingstocht. Wat ligt waar en wat zien we daar? Er zijn heel wat plekken waar de wandelaar prachtige panorama’s krijgt voorgeschoteld. Voor een van de prachtigste panorama’s steken we graag de landsgrens over. De bekoorlijke oostflank van het Heuvelland is namelijk nergens zo mooi te zien als vanaf de Schneeberg boven op het Plateau van Bocholtz.
De Schneeberg? Dat klinkt Duits. Klopt. De Schneeberg ligt in Duitsland. Niet ver in Duitsland overigens, maar vlak over de grens bij Vaals. De Schneeberg is geen echte berg. Het is de soms behoorlijk steil oplopende Duitse oever van de Selzerbeek. Deze vrij meanderende beek heeft zijn bron een kilometer verderop op Duits grondgebied in Aken en vormt tussen Vaals en Mamelis de kronkelende grens tussen Nederland en Duitsland. In Partij mondt de beek uit in de Geul. Dan heet die overigens Sinselbeek.
Kalkgrond
De smalle Selzerbeek heeft een breed en vruchtbaar dal geschapen. Op het hoogste punt ligt deze Duitse heuvel 257 meter boven NAP. De Vaalserberg aan de overkant reikt nabij het Drielandenpunt tot 322 meter boven NAP. Vertaald heet de Schneeberg Sneeuwberg. Deze witte naam dankt de heuvel niet aan witte winterse vlokken, maar aan de kalkgrond ter plekke die in de zomer nogal wit kleurt.
We vertrekken in Vaals bij de ingang van het voormalige klooster en meisjesinternaat Bloemendal, tegenwoordig een hotel. Hier zat ooit Rose Kennedy, de moeder van de latere president John F. Kennedy van de Verenigde Staten, bij de zusters van Sacré Coeur op een chique kostschool. Het gebouw is niet gebouwd als klooster, maar als een van de kastelen van lakenfabrikant Johann Arnold von Clermont.
Monumentaal
Met de rug naar de ingang wandelen we naar rechts, de Bloemendalstraat omhoog (Grenzregioroute 6). Bij de viersprong rechtdoor. We komen in een mooi stukje monumentaal oud Vaals. Het dominerende grote gebouw is het Von Clermonthuis, al jaren het raadhuis van Vaals. Hier woonde die rijke lakenfabrikant op werkdagen en het latere klooster was het weekendverblijf. Ook de naastgelegen Evangelisch-Lutherse kerk liet hij bouwen. Dat is tegenwoordig cultureel-centrum De Kopermolen. We wandelen de Koperstraat omhoog, dan dalen we via de Tentstraat en de Kerkstraat naar de Maastrichterlaan. Rechtsaf richting Aken en vlak vóór de grens linksaf de Grensstraat in (Grenzregioroute 1). We passeren de Selzerbeek voor de eerste keer en passeren tevens de grens tussen Nederland en Duitsland. De beek stroomt onder het wegdek door. Dus staan wij hier midden op de grens. Vanaf de grens is het klimmen geblazen. Eerst via de Senserbachweg omhoog, dan linksaf en meteen weer linksaf en via de bosweg het bos in (Gr1). Door het bos van de Wachtelkopf, dan bij een viersprong buiten het bos linksaf over de Schneebergweg. Deze voert pal langs een golfterrein.
Bunkers
Als we verderop uit de schaduw van de bomen komen, passeren we een stukje geschiedenis uit de Tweede Wereldoorlog, namelijk een goed geconserveerd stuk van de Westwall ook wel Siegfriedlinie genoemd. De tussen 1938 en 1940 door de nazi’s gebouwde antitankhindernissen. Hier op de flanken van de Schneeberg is een 340 meter lange en 3,7 meter hoge antitankmuur met bunkers gebouwd. Ook de bekende drakentanden zijn hier te zien. Boven op het Plateau van Bocholtz is nog meer Westwall te zien, voor wie dat wil. Deze linie was bedoeld om Aken te verdedigen mocht Duitsland worden aangevallen. Hetgeen gelukkig ook gebeurde, zoals we weten. En we weten ook hoe het afliep. Uiteindelijk kon al dat gewapend beton van de Westwall de geallieerde troepen niet stoppen. Na deze muur – uiteraard gekleurd met bonte graffiti – te hebben aanschouwd, slaan we een eindje verderop rechtsaf en beklimmen we via een smal pad de Schneeberg. Boven gekomen rechtsaf. Wandelen eerst nog een eindje door het mooie hellingbos en vervolgens bereiken we het open gedeelte, boerenland, met prachtige vergezichten. Daarginder ligt het Heuvelland gracieus mooi te wezen. Het allermooiste uitzicht op Vaals, de Vaalserberg en via de beboste heuvels naar het landmark bij uitstek, de kerktoren van Vijlen. Met 195,62 meter boven NAP is de kerk van Vijlen de hoogstgelegen parochiekerk van Nederland.
Over dit smalle pad wandelen we overwegend met veel plezier naar links kijkend tot in het gehucht Orsbach, dat al sinds 1338 tot de Vrije Rijksstad Aken behoort. Daarna dalen we een stukje de heuvel af, maar slaan meteen de eerste gelegenheid rechtsaf. Opnieuw is het genieten geblazen van het panorama. We volgen dit smalle pad dat een bocht naar rechts maakt. Vlak voor we opnieuw de bebouwde kom van Orsbach bereiken, slaan wij scherp naar links en gaan afdalen richting dal van de beek. Beneden aangekomen linksaf, richting Duits en Nederlands Lemiers.
Muurschilderingen
Langs de Lemierser Ölmühle (oliemolen) terug naar de Selzerbeek. In Oud-Lemiers passeren we via een bruggetje over de Selzerbeek bij grenspaal 199 de landsgrens. Rechts van ons zien we de St. Catharinakapel, een zaalkerkje in Romaanse stijl. Deze rond 1100 gebouwde kapel, inmiddels een rijksmonument, kreeg door de muurschilderingen van Hans Truijen een interieur dat een kleurrijke streling is voor het oog die doet denken aan de Cobrastijl. In 1978 beschilderde de kunstenaar uit Klimmen de muren en het plafond van deze kapel. Bezichtiging enkel op afspraak. Verderop ligt op enige afstand Kasteel Lemiers.
Wij slaan echter nadat we de grens gepasseerd zijn linksaf en wandelen Gr6 en/of de blauwe paaltjes volgend terug naar Vaals. Eerst over een smal pad door de velden. Dan steken we de drukke Rijksweg over, wandelen langs voetbalvelden en slaan bij de volgende verharde weg linksaf. Altijd maar rechtdoor terug naar Bloemendal. Maar wel nog met een laatste pittige klim.
