Jarenlang werd Bilzen inVlaanderen in één adem genoemd met het legendarische muziekfestival Jazz Bilzen, maar dat label is vervaagd. Anno 2020 profileert het Demerstadje zich met een gevarieerd toeristisch aanbod. Je kan er moeiteloos enkele dagen zoekbrengen.
Een stadslogo met een barokke krul en de allitererende tagline Biesonder Boeiend; je hoeft niet eens een goede verstaander te zijn om te concluderen dat landcommanderij Alden Biesen dé toeristische trekpleister van Bilzen is. Als evenementenlocatie (Zomeropera, Fleuramour, Sintpaleis, Vertelfestival, …), als historische site, als uitvalsbasis voor een verkenning van Haspengouw, als decor van de toeristische attractie Bilzen Mysteries met de spannende speurtocht Het Complot, als greenspot… „Alle superlatieven over dit bijzondere stuk erfgoed zijn terecht. Alden Biesen is een van de mooiste erfgoedsites van Vlaanderen, maar Bilzen heeft nog veel meer te bieden”, zegt schepen van toerisme Bruno Steegen. „Door het coronavirus hebben wij heel wat activiteiten moeten skippen, maar er blijft genoeg over voor een gevarieerde gezinsvakantie dicht bij huis. Om het met een boutade te zeggen: in Bilzen vind je de Loirestreek, de Moezel, Rock Werchter en Toscane in zakformaat.”
Jazz Bilzen
Rock Werchter? Bekend over de hele wereld, maar het is niet het eerste muziekfestival dat mondiale sterren naar België bracht. Van 1965 tot 1981 passeerden in Bilzen iconische namen als Deep Purple, The Kinks, Procol
Harum, The Police, James Brown, Lou Reed, Ike & Tina Turner, Van Morrison, Elvis Costello en AC/DC. „Jazz Bilzen wordt niet ten onrechte de moeder aller festivals genoemd”, benadrukt Bruno Steegen. In het Borrehuis, op een steenworp van de plek waar de eerste edities plaatsvonden, kan je terecht voor een retrospectieve met foto’s, beeld- en geluidsfragmenten. De permanente expo gunt je ook een blik achter de schermen. Waar en wat aten de artiesten? Hoe zag de backstage eruit? Wie leende z’n orgel aan Arthur Conley? Allemaal leuke wetenswaardigheden. Je kan een bezoek aan het Borrehuis inplannen in De Demerwalk, met gratis wandelapp. Voor de bierliefhebbers is er een naar het festival genoemd streekbier.
Bilzen Mysteries
De link naar de Loirestreek met al zijn kastelen is evident: Alden Biesen. De thuisblijvende toerist die er nog nooit is geweest, kan op een prettige manier kennismaken met de voormalige verblijfplaats van de ridders van de Duitse Orde. De interactieve avondwandeling Bilzen Mysteries is na een tijdelijke sluiting weer open voor het publiek. Topacteur Jan Decleir kruipt in de huid van de Heer van Biesen en loodst de bezoeker door achthon derd jaar geschiedenis. De vergelijking met Toscane lijkt bijzonder ambitieus, maar Bruno Steegen argumenteert: „Ik wed dat zelfs de gemiddelde Bilzenaar – laat staan de toerist die van elders komt – nog niet alles gezien heeft. Als je de Fietsknooppuntenroute volgt, ontdek je landschappen die je doen denken aan de groenste plekjes van Noord-Italië. Onze groene rand met onder meer het Munsterbos is een pareltje. Met onze groene wagentjes hebben we trouwens een leuk alternatief voor wie eens een ander vervoersmiddel wil dan de fiets”, aldus de schepen.

Château Hesbania
Wie op zoek wil gaan naar leuke plekjes, kan dat op verscheidene manieren doen. Via de stadsspeurtocht De lolly’s van de regenboog (voor kinderen van 4 tot 10 jaar), de fruitspeurtocht in de hoogstamboomgaard van Alden Biesen (6 tot 12 jaar) en de fietsspeurtocht De raadselroute bijvoorbeeld. Voor de wielertoerist en de recreatieve fietser werden enkele gevarieerde trajecten uitgestippeld: Kastelen langs de Demer, Cols van Haspengouw, Op bedevaart in Bilzen (langs religieus erfgoed) en Château Hesbania (langs wijngaarden in Haspengouw). Met dat laatste parcours is meteen ook de verwijzing naar de Moezelstreek duidelijk: Limburgse wijnen zijn het stadium van louter streekproduct ontgroeid. Zuid-Limburgse domeinen als Clos d’Opleeuw, Wijnkasteel Genoels-Elderen en Schorpion hebben een uitstekende reputatie.
Uitvalsbasis
„Bilzen kan als uitvalsbasis dienen voor een tocht langs die domeinen”, benadrukt Bruno Steegen. „Steeds meer toeristen weten onze stad te vinden voor een meerdaags verblijf. In twee jaar tijd is het aantal overnachtingen bijna verdubbeld, van 22.000 naar 38.000, en daar zit nog rek in. We merken dat steeds meer Nederlanders ons weten te vinden. Het publiek voor het winterevenement Dickens bestaat voor veertig procent uit noorderburen. Je kan Bilzen qua grootte en historie natuurlijk niet vergelijken met Maastricht, maar wij zijn de eerste stad aan de andere kant van de grens en wij hebben het voordeel van onze kleinschaligheid.”
Verkeersvrij
Typerend voor die kleinschaligheid is de levendige Markt met haar zeventiende-eeuws stadhuis – daar is nu een toeristisch infokantoor gevestigd – in Maaslandse renaissancestijl, de neogotische Sint-Mauritiuskerk en de talrijke horecagelegenheden. „We gaan de Markt ieder weekend van vrijdag- tot zondagavond verkeersvrij maken, zodat de uitbaters hun terras kunnen uitbreiden tot op de straat. Met straatmuzikanten, kinderacts en andere activiteiten willen we de bezoeker een coronaproof alternatief bieden voor zijn gecancelde citytrip in het buitenland. Voor de cultuurliefhebber organiseren we onder meer enkele boekenmarkten, buitencinema aan De Kimpel en Theater op de fiets, een fietstocht langs locaties waar lokaal talent optreedt.”
Bekijk de laatste stand van zaken op www.visitbilzen.be
