Nergens ter wereld komt de geologische periode van het Krijt zo zichtbaar aan de oppervlakte als in Zuid-Limburg. Het prehistorische onderwaterleven van ongeveer 70 miljoen jaar is in de loop der tijd versteend tot de kalkhoudend gesteentes mergel en Kunradersteen. Al eeuwenlang bouwen Limburgers er hun huizen, kerken en kastelen mee en plukken boeren letterlijk de vruchten van de kalkrijke bodem. De gelige, zachte steen geeft het heuvelland een geheel eigen karakter. We vertellen je graag meer over deze vijf ‘steengoede’ wandel- en fietsroutes waarmee je het unieke krijtlandschap, boven- en ondergronds kunt beleven.
MET DE FIETS
De fietsroute ,,Fietsen over de zeebodem” is een indrukwekkende route langs oprijzende kalkwanden, hellingbossen, holle wegen en glooiende graslanden. De vier geschakelde lussen vertellen elk een ander verhaal over het geologische krijttijdperk.
Lus 1: Smaakvolle mix van krijt en löss – 26,9 km
In het landschap tussen Valkenburg, Heerlen en Vaals zijn steensoorten uit het Krijt alomtegenwoordig. Fiets vanuit Valkenburg richting dit prachtige stukje Zuid-Limburg, waar aan het oppervlak vruchtbare löss ligt, een uitstekende voedingsbodem voor fruit- en wijngaarden. In Voerendaal, wordt in een groeve een steen gedolven die harder is dan mergel: Kunradersteen. Dit materiaal is verwerkt in veel van de gebouwen in de omgeving. Het plateau van Kunradersteen dat loopt van Aken via Bocholtz tot Voerendaal en het buitengebied van Heerlen, wordt ‘Land van Kalk’ genoemd.
Lus 2: Kalk, Het gele goud- 37,3 km
In Bemelen fiets je over de bodem van een oeroude krijtzee. Op weg naar de Bemelerberg zie je mergel die door erosie aan de oppervlakte is gekomen. De voormalige dagbouw Groeve ’t Rooth, is sinds 2017 veranderd in een soortenrijk natuurgebied. In het Savelsbos werd in de prehistorie vuursteen uit de kalklagen gehaald. Vanaf de steilste hellingen kijk je over een schitterend stuk kalklandschap met zeldzame flora en dramatisch oprijzende kalkwanden.
Lus 3: Ondergrondse aantrekingskracht-19,7 km
Vanuit het lagergelegen Maastricht is het stevig doortrappen om op het Plateau van Margraten te komen. De Curfsgroeve bij Berg en Terblijt heeft een vijftig meter hoge steilrand waarin verschillende indrukwekkende fossielen zijn gevonden. De route gaat richting de gemeente Valkenburg aan de Geul, waar in Sibbe blokbrekers nog steeds mergelblokken uitzagen. De gangenstelsels in de heuvels rond het mergelstadje zijn feitelijk groeves en geen grotten, omdat ze in de loop der eeuwen door mensenhanden zijn gemaakt.
Lus 4: Diep in de subtropische Krijtzee – 33,4 km
Vanaf verdedigingswerk Fort Sint Pieter maak je kennis met duizelingwekkend diepe groeves die ontstaan zijn door afgravingen voor de cementindustrie. Je fietst langs ingangen van kilometers lange gangenstelsels die door mergelwinning in de berg zijn ontstaan. Zowel de ondergrondse gangen als de fietstocht gaan de grens over richting het Belgische Riemst.
Download de fietsroute hier!
TE VOET – Maastricht
De krijtwandeling ‘Oog van Sint Pieter’, vlakbij het centrum van Maastricht, is het vertrekpunt van deze wandeltocht van zeven kilometer. Het prachtige uitzicht op Maastricht het Maasdal, Jekerdal en de ENCI-groeve zijn letterlijk de hoogtepunten van deze route. Met de afdaling in de groeve maak je een geologische tijdreis naar de vindplaats van verschillende Mosasaurusfossielen. Download de route hier!
TE VOET – Valkenburg
In Valkenburg beleef je de geologische periode van het Krijt zowel boven als ondergronds. De totale Krijtwandeling Valkenburg bestaat uit drie verschillende wandelroutes met elk hun eigen geheimen!
Lus 1: In het spoor van de blokbrekers – 15 km
Eeuwenlange ondergrondse mergelwinning heeft het Geuldal blijvend veranderd. Dat merk je als je in de voetsporen van de blokbrekers stapt. Momenteel beoefent nog maar een enkeling het ambacht waarbij de mergel wordt uitgezaagd en losgewrikt.
Lus 2: Door het hart van het mergelstadje – 10 km
Ontdek Valkenburg en haar grootste attracties: de kasteelruïne, de groeves met de verschillende bezienswaardigheden en de vestingwerken met stadspoorten, muren en grachten. Tijdens een uitstapje naar Sibbe bewonder je het prachtige Biebosch, waar ook volop sporen van de mergelwinning te vinden zijn.
Lus 3: Goudgele kerken en kastelen – 13 km
Tijdens deze wandelroute loop je door de kalkrijke en groene omgeving van Schin op Geul. Je ziet het Geuldal met kasteel Schaloen en Genhoes en de imposant gelegen Sint-Mauritiuskerk: allemaal opgetrokken uit de lokaal gewonnen goudgele mergelsteen.
OP SAFARI
De Kids Safari neemt gezinnen met kinderen tot en met 12 jaar gaan op ontdekkingstocht door het Land van Kalk. De speurneuzen leren van een ranger eerst wat weetjes over Kunradersteen en het bijzondere gebied. Daarna gaan ze spelenderwijs de lokale natuur verkennen: op zoek naar fossielen en sporen van levende dieren. Meer info via het landvankalk.com!
Op Wijn Safari…Deze 8 kilometer lange wandeling loop je door het schilderachtige Land van Kalk. Je passeert fruit- en wijngaarden en geniet van prachtige vergezichten in de omgeving van Voerendaal. Onderweg laat een ranger je enkele heerlijke, lokale wijnen proeven. Na afloop is er een mini proeverij in het Proeflokaal van Wijngoed Fromberg. Download hier en… proost!
