Het is nooit een straf om in en rond Noorbeek te wandelen. Het Zuid Limburgse grensplaatsje heeft nog iets burgse van zijn oorspronkelijke middeleeuwse uitstraling weten te behouden. Zeker rond de Sint-Brigidakerk op de Pley. De middeleeuwse romaanse kerk met gotische invloeden is opgedragen aan een Ierse heilige van wie gezegd wordt dat zij het vee beschermt.
Wij zijn hier niet in de eerste plaats vanwege de kerk in Noorbeek, maar vanwege de bron. De Sint-Brigidabron in de Wesch, de bron van de Noor of Noorbeek. Een beekje dat onder aan een helling ontspringt en na ongeveer een kilometer stromen Nederland alweer verruilt voor België. De Noor is de enige Nederlandse beek of rivier die van het noorden zuidwaarts naar België stroomt.
Roddels
In de Wesch is in 1858 een stenen huisje bij de bron gebouwd. Van hier stroomt het water langs de wasplaats uit de 18e eeuw. Dit is een rijksmonument. Hier deden de huisvrouwen vroeger de was en wisselden zij dorpsnieuwtjes en de laatste roddels uit. Gewassen wordt hier niet meer. Vervolgens stroomt de beek onder het wegdek door en via het Noordal naar België, om daar na enkele kilometers alweer te eindigen in de Voer die ten zuiden van Eijsden uitmondt in de Maas. Wij gaan wandelen door en rond het groene dal van de Noor. We starten op de sfeervolle Pley bij de St. Brigidakerk en wandelen de Klompestraat in, die we dalend volgen. Na een paar bochten bereiken we de Wesch waar we niet de Noor passeren, maar voor het bruggetje naar rechts kijken, want daar ligt de echte wasplaats en de St. Brigidabron. Van de bron lopen we enkele tientallen meters terug en volgen we linksaf de blauwe en de gele paaltjes bergop naar Bergenhuizen. Vlak voor de bebouwde kom in een bocht met een zitbank slaan wij linksaf. Eerst genieten we echter van het fraaie uitzicht op Noorbeek. Vanaf nu volgen we de groene paaltjes. Over een smal pad klimmen we verder.
Voerstreek
Groen volgend komen we uiteindelijk via de Voerenstraat uit bij Mheerelintje waar we de weg Noorbeek-Mheer oversteken en onze wandelweg rechtdoor via dezelfde Voerenstraat vervolgen. Bij grenspaal 23 staan we op de grens met België. Naar rechts kijkend zien we in de verte het fraaie ensemble van kerk en kasteel van Mheer. Verderop voorbij grenspaal 24 kunnen we helemaal tot de St. Pietersberg in Maastricht kijken. Wij beginnen nu aan de lange afdaling naar ‘s Gravenvoeren.
Al dalende vanaf de Snauwenberg worden we getrakteerd op een prachtig uitzicht op het groene dal van de Noor en de al even groene Voerstreek. Puur genieten. Beneden gekomen linksaf (let op het bijzondere wegkruis dat via een trapje te bereiken is). Via de verharde Gijberg komen we op een driesprong bij een zitbank. Rechtsaf, want we willen natuurlijk de Voer zien stromen en een kort bezoek brengen aan ‘s Gravenvoeren. Een aanrader, niet alleen vanwege de horeca. Ga voor de St. Lambertuskerk rechtsaf de Pley in – ja, ook hier net als in Noorbeek een Pley. Zie hoe de Voer verderop onder een oude hoeve doorstroomt. Wandel langs de in 1782 gebouwde Onze-Lieve-Vrouwekapel aan de Kinkenberg en volg de Voer even via de Kosterstraat en dan terug naar het plein en de kerk.
Houtsnijwerk
Via dezelfde weg terug naar de zitbank op de driesprong. De groene route gaat bij de zitbank rechtdoor over de verharde weg naar het gehucht Vitschen. We zien de Noor nog even rechts van ons kronkelend op weg naar de monding met de Voer. Wij wandelen bij de splitsing rechtdoor via de weg Altembrouck richting landgoed Altembrouck. Een eindje verderop verlaten we echter de asfaltweg. We gaan rechts door een poortje, steken via het weidepad het weiland over en bereiken de Noor bij een kleine waterval. De Noor heette vroeger in ‘s Gravenvoeren
Lankwater. Zoals de Voer in de vroegere jaren Koebeek werd genoemd. We wandelen een stukje langs de Noor. Let op het houtsnijwerk dat her en der langs de beek geplaatst is. Dan gaan we weer klimmen. Eerst via een houten trap en vervolgens behoorlijk steil omhoog over een weidepad. Dat levert ons weer fraaie vergezichten op. Bovengekomen gaan we naar links en vanaf nu is het in feite altijd maar – weliswaar meanderend als de Noor zelf – rechtdoor. Onderweg zien we links in het dal kasteel en hoeve Altembrouck liggen. Door een afwisselend agrarisch landschap terug richting St. Brigidakerk, waarvan we de Middeleeuwse toren al van verre kunnen zien. We eindigen op de Pley van Noorbeek.
