Borgloon, meer dan de stroopfabriek
In 2007 werd de negentiende-eeuwse stoomstroopfabriek van Borgloon uitgeroepen tot winnaar van de Monumentenstrijd, een door de openbare omroep georganiseerde erfgoedwedstrijd. Die onderscheiding gaf het toerisme in de Limburgse stad een stevige boost.
Naar aanleiding van de millenniumviering van het graafschap Loon liep vorig jaar in landcommanderij Alden Biesen in Rijkhoven de tentoonstelling Limburg tussen staf en troon. Op het einde van het parcours hing een foto met de Nederlandse en Belgische koning en de groothertog van Luxemburg. „Ze zijn alle drie in directe lijn verbonden met de graven van Loon”, preciseer-de doctor Jan Vaes, curator van de tentoonstelling. Het is slechts een van de vele voorbeelden die het supranationale belang van het graafschap accentueren. Geruime tijd bleef Loon wat ondergesneeuwd in de Belgische geschiedenisboeken en infobrochures. Desondanks ontdekten vooral na de millenniumwissel steeds meer toe-risten het erfgoed van dat omvangrijke territorium – het besloeg ongeveer de huidige provincie Belgisch-Limburg – en zijn hoofdstad
Fiets rapport
„Maar er is meer dan erfgoed”, zegt Shana Schoubben, schepen voor toerisme. „Wie Borgloon zegt, zegt Haspengouw. En wie Haspengouw zegt, komt onvermijdelijk uit bij het glooiende landschap met zijn talrijke fiets- en wandelmogelijkheden. Recent haalden we in het fietsrapport van de Fietsersbond een score van 84 procent. We werden onder meer beoordeeld op het vlak van infrastructuur en beleving. Een van de faciliteiten is de mogelijkheid om een fiets te huren.”
Stoomstroopfabriek
Wie een of meer dagen Land van Loon plant, kan niet om de stoomstroopfabriek heen. De geschiedenis ervan begon in 1879, het jaar waarin de familie Wynants het bedrijf opricht-te. In die periode evolueerde het stroop stoken van een huiselijke naar een industriële activiteit. De florerende fruitteelt speelde daarin een belangrijke rol. Overschotten werden ver-werkt tot stroop om appelen en peren van de afvalberg te houden. Borgloon groeide uit tot het middelpunt van de stroopproductie, maar in de tweede helft van de vorige eeuw kregen veel stokerijen het moeilijk.In 1988 werden alle activiteiten in de stoomstroopfabriek stopgezet. De gebouwen raak-ten in verval, maar in 1999 werd een deel ervan beschermd als monument. In 2005 volgde de aankoop door het stadsbestuur, dat met de ge-broeders Bleus een overeenstemming bereik-te om de stroopfabricatie te hervatten. In 2017 ging de restauratie van start. De gebouwen met het bijhorende plein werden getransformeerd tot een site met diverse mogelijkheden.
Fruitbelevingscentrum
In het onthaalcentrum kan de bezoeker te-recht voor een toeristische introductievideo en informatie over Borgloon en de fruitstreek. In het fruitbelevingscentrum kan hij op eigen tempo de weg volgen die een stuk fruit aflegt, van vruchtknop tot streekproduct. De permanente expo is ingedeeld in zeven thema’s: bodem en klimaat, fruitbomen, onderhoud, boomgaard, wetenschap en onderwijs, ritme van de natuur en veiling. In de stroopkamer wordt het proces van het stroop stoken gevisualiseerd. In het hoofdgebouw passeer je langs kookketels, centrifuges en de oorspronkelijke Kestnerinstallatie. Er is ook een ruimte waar op ambachtelijke wijze stroop wordt gestookt. Voor wie honger en (of) dorst heeft, is er de Smaakfabriek, een leuke bistro die wordt uitgebaat door chef Giovani Oosters. Hij gebruikt er bij voorkeur streekproducten. „De stoomstroopfabriek is een geschikte uitvalsbasis voor een verkenning van de streek”, benadrukt Shana Schoubben.

Clos d’Opleeuw
Haspengouw staat vooral bekend om zijn appelen en peren, maar de voorbije jaren legden opvallend veel fruitboeren zich toe op de druiventeelt. Met dank aan Lonenaar Jean Belfroid, die in het begin van de jaren zestig zijn eerste wijnstokken plantte. Als een olievlek breidde de wijnbouw zich uit van Haspengouw naar het Hageland, het West-Vlaamse Heuvel-land en de Maasvallei tussen Namen en Hoei.„Hij is de peetvader van de Belgische wijn”, zegt Peter Colemont van Clos d’Opleeuw, een van de bekendste Belgische wijndomeinen. De wereldvermaarde oenologe Jancis Robinson proefde zijn Chardonnay in driesterrenrestaurant Hof van Cleve en vergeleek die met een Puligny-Montrachet, een topper uit de Bourgogne. Ook de domeinen Sassenbroek, Clos Les Ramiers, Cuvelier, Hoenshof, De Groote Mot, De Clee, Heuvelswijnhuisje en Optimbulles zijn het stadium van het hobbyis-me ontgroeid. Ze kunnen na reservatie alle-maal bezocht worden.
Kastelenroute
Een andere excursiemogelijkheid is een auto- of fietstocht langs een tiental kastelen. Opmerkelijk: het pittoreske Gors-Opleeuw, in 2007 geselecteerd voor de verkiezing Het mooiste dorp van Vlaanderen, telt er maar liefst drie. Ook de cultuurzoeker blijft in Borgloon niet op zijn honger. Het artistieke project PIT-Kunst in de open ruimte geniet internationale belangstelling. Reading Between The Lines, beter bekend als het doorkijkkerkje, werd begin dit jaar door 130 reisexperts zelfs uitgeroepen tot de favoriete toeristische bestemming van België, vóór dierenpark Pairi Daiza en de Grote Markt van Brussel. Nog zo’n eyecatcher is De Tranendreef van de Nederlandse kunstenaar Dré Wapenaar. Langs de dreef naar het kasteel van Hex hangen vier traanvormige boomtenten, waarin je kan overnachten met twee volwassenen en twee kinderen
.„Eén dag volstaat echt niet om een impressie van Borgloon te krijgen, maar door de geva-rieerde logiesmogelijkheden – van B&B’s en charmehotels tot paalkamperen en slapen in een wijnvat – is dat geen enkel probleem”, besluit Shana Schoubben. www.borgloon.be/toerismeBorgloon
