Opera Zuid viert 25-jarig bestaan met eigentijdse Rigoletto

Tekst: Maarten van Laarhoven
Foto: Morten de Boer

La Donna è mobile. Qual piuma al vento… Er zullen maar weinig mensen zijn die de bij deze woorden behorende melodie nog nooit hebben gehoord. We praten dan ook over de met afstand beroemdste opera-aria aller tijden: La Donna è mobile uit Rigoletto, de uit 1851 daterende opera van Giuseppe Verdi.

Dit najaar klinkt de aanstekelijke deun opnieuw in de Nederlandse theaters. Opera Zuid, volgens velen het leukste jonge operagezelschap van Nederland, viert dit theaterseizoen zijn 25-jarig bestaan met twee klassieke Italiaanse opera’s waaronder Rigoletto. De première vindt plaats op 13 november in het Theater aan het Vrijthof in Maastricht.

Rigoletto kan met mensen uit IJsland, Zweden, Italië, Rusland en Nederland met recht een internationale productie worden genoemd. Net als bij eerdere producties van Opera Zuid wemelt het ook dit keer weer van het jonge talent dat zijn debuut maakt in een grote rol.

Het verhaal en de enscenering

Het verhaal is – net als bij de meeste klassieke opera’s – redelijk complex. De hertog van Mantua laat geen gelegenheid voorbij gaan om vrouwen te versieren. Op het bal flirt hij erop los, terwijl zijn handlanger, de komiek Rigoletto, iedereen narrig op de hak neemt. Dan verschijnt graaf Monterone, die verhaal komt halen omdat de hertog zijn dochter schaamteloos behandeld heeft. Ook hij krijgt de spot van Rigoletto over zich heen.

Monterone is razend en spreekt een vloek uit over beide mannen. Niemand weet dat Rigoletto een dochter heeft waar hij liefdevol voor zorgt. Als deze dochter – Gilda – verleid wordt door de hertog en op hem verliefd wordt, is Rigoletto de wanhoop nabij. Hij zweert wraak en schakelt de huurmoordenaar Sparafucile in om de hertog te vermoorden. Maar het plan van Rigoletto mislukt en dan wordt de vloek van graaf Monterone toch werkelijkheid.

Opera Zuid heeft ook dit keer weer gekozen voor een eigentijdse enscenering. Het universele verhaal leent er zich uitermate goed voor, vinden de makers. De gebochelde hofnar Rigoletto wordt bij Opera Zuid een ‘partyplanner’ gehuld in een geel bomberjack en met kekke gympen, die op de feesten van de hertog van Mantua de clown uithangt. De hoflieden worden in modieuze kleding gestoken en maken deel uit van een ‘mannenbende’.

Internationaal gezelschap en jong talent

Speciaal voor Rigoletto heeft directeur Miranda van Kralingen van opera een artistiek team uit IJsland laten komen. Dit bestaat uit regisseur Stefan Baldursson, kostuumontwerpster Ingibjörg Jara Sigurdarđóttir, decorontwerpster Thórunn Thorgrímsdóttir en lichtontwerper Pall Ragnarsson.

Ze haalde het team naar Maastricht naar aanleiding van haar bezoek aan de opera Raghnheidur waarin de (eveneens) IJslandse Elmar Gilbertsson een hoofdrol speelde. Elmar maakt al sinds 2011 deel uit van het huisensemble van Opera Zuid en heeft hier al een aantal roldebuten gemaakt zoals Tamino in Die Zauberflöte en Kudrjás in Kát΄a Kabanová van de Tjechische componist Leoš Janáček.

In Rigoletto maakt hij zijn roldebuut als de hertog van Mantua. Naast Elmar vertolken ook veel andere zangers voor het eerst een rol in Rigoletto. Enkelen zijn al sinds enige tijd bij het huisensemble betrokken, zoals Anna Emelianova, Veerle Sanders en Rubèn Plantinga, anderen maken tevens hun debuut bij Opera Zuid, zoals de Zweedse Anders Larsson.

De première is op 13 november in het Theater aan het Vrijthof in Maastricht (met een extra matineevoorstelling op 15 november), 19 november Parktheater Eindhoven, 1 december Maaspoort Venlo, 12 december Stadsschouwburg Sittard-Geleen en 15 december Parkstad Limburg Theater Heerlen.