Kiki Niesten is in 45 jaar uitgegroeid tot een merknaam voor stijl en tijdloze elegantie. In de Lage Landen staat zij hoog in de top als het gaat om damesmode van de buitencategorie. Intuïtief weet ze in Parijs en Milaan qua inkoop juist die exemplaren op de kop te tikken die de alom aanwezige modehypes overstijgen.
Haar nimmer aflatende geestdrift en oog voor detail vormen haar kompas waarmee ze koers zet naar het mooiste en meest felbegeerde wat de prêt-à-porter te bieden heeft. Stijlbewustzijn blijkt haar geheime wapen waarmee ze ongeëvenaard haar designer winkel in de Maastrichtse Stokstraat blijft ontwikkelen. „Stijl, daar komt het uiteindelijk op aan. Die bepaalt je menselijkheid en dus ook de manier waarop je voor de dag komt. Stijl koop je niet. Die heb je.”
De modestijl die ze voorstaat is minder uitgesproken dan haar mening over de stad waar ze woont, werkt en geboren is: Maastricht. Terwijl ze haar stijl in kleding eerder omschrijft als minimalistisch, terughoudend, elegant en verantwoord, zo beslist is ze wanneer ze zegt waar ze geen heil in ziet. „Te sexy haat ik”, zegt ze als we haar spreken in haar keuken boven de zaak waar ze net een stuk vlaai (,,van Hermans, die hebben de beste”) aansnijdt. ,,Wie een sexy uitstraling zoekt in kleding is verkeerd bezig. Die heeft er niets van begrepen. Kleren onderstrepen je persoonlijkheid.” Lachend: ,,Op voorwaarde dat je een persoonlijkheid hebt.”
Ondernemen betekent ontwikkelen. Dat is een blijvend proces. Mijn zaak is mijn kindje. Daar ben ik vrijwel permanent mee bezig. Ik ben trots op de ontwikkeling die de zaak heeft doorgemaakt
Esthetiek
Kiki Niesten laat niets aan het toeval over, gewend als ze is de touwtjes strak in de handen te houden. „We gaan niet over het verleden praten. En eigenlijk wil ik over de toekomst alleen maar kwijt dat ik door blijf gaan met mijn levenswerk. Ik kan niet zonder. Laten we het over stijl hebben, over esthetiek. Ik kan afknappen op uiterlijkheden, een gebrek aan smaak. Op iemand die zijn broek in de laarzen draagt bijvoorbeeld. Of vrouwen met te korte rokjes die er de benen niet voor hebben. Daar word ik ongemakkelijk van. Ik zie dan alleen nog maar die benen. Soms vraag ik me af hoe slecht die mensen zichzelf kennen of hoe vaak die in de spiegel hebben gekeken met een goedkeurende knik toen ze zo’n minirok aantrokken. Ik snap dat niet. Bovendien is het nergens voor nodig om er zo bij te lopen. Dat heeft niets met een beschikbaar budget te maken, maar met stijl, met innerlijke beschaving voor mijn part.”
Schiet ze niet door in haar visie en de nadruk op de buitenkant, die dan ook meteen iets zou prijsgeven over iemands karakter? „Laat ik vooropstellen dat ik een beroepsdeformatie heb. Ik weet heel goed dat ik mensen niet op de buitenkant moet afrekenen en er schuilt ook altijd wel enige ironie in mijn oordeel. Maar feit is dat ik de zorg om zo goed mogelijk voor de dag te komen beschouw als een daad van respect voor je omgeving. Elke gelegenheid kent immers haar eigen dresscode. Schoonheid speelt in mijn leven een bepalende rol. Voor mij heeft dat niets met perfectie te maken, die is juist heel saai, maar met zorg die je aan jezelf en je omgeving schenkt. Aandacht hebben en zorg besteden aan de buitenkant wordt in mijn filosofie weerspiegeld aan de binnenkant.”
Beste bedoelingen
Ze geeft een voorbeeld terwijl de koffiemachine schrapend op toeren komt. „Kijk, als ik een kopje koffie serveer dan hoort het koffiekopje altijd op een schoteltje, oortje van het kopje rechts en lepeltje recht op het schoteltje, dus niet in het kopje. Daar hamer ik ook op in mijn zaak. Er zijn geen details. Alles is belangrijk als het om presentatie gaat. Een glas wijn smaakt beter in een mooi glas, daar ben ik zeker van. Sterker nog, ik geloof dat je een mindere wijn beter maakt door hem in een smaakvol glas te serveren. Aangezien ik van mijn hart nooit een moordkuil maak, heb ik de neiging dat ook tegen mensen te zeggen als ik op bezoek ben en het glaswerk te wensen overlaat. Niet om vervelend te zijn, maar met de beste bedoelingen. Het leven is echt mooier wanneer je op dit soort zaken let.”
Moe wordt ze nooit van haar vak. Sterker nog, ze loopt over van de plannen. „Ondernemen betekent ontwikkelen. Dat is een blijvend proces. Mijn zaak is mijn kindje. Daar ben ik vrijwel permanent mee bezig. Ik ben trots op de ontwikkeling die de zaak heeft doorgemaakt. Ik heb altijd hard gewerkt, ging de eerste jaren naar elke netwerkborrel. Nu werk ik nog steeds met evenveel enthousiasme, maar laat ik netwerkbijeenkomsten of societyfeestjes vrijwel volledig aan me voorbijgaan. Mijn netwerk is door jaren van bloed, zweet en tranen zo groot geworden dat ik gevonden word door mijn cliënteel. Mensen die bij ons over de vloer komen weten wat ze kunnen verwachten qua kwaliteit en weten tegelijk dat ze worden verrast door onze collecties. Mijn winkel is een soort speeltuin. Het geeft me energie. Mijn ‘stenen winkel’ beschouw ik als het beste antwoord op de steeds populairder wordende online shops. Veel klanten weten niet wat ze missen als ze maar lukraak online bestellen. Het professionele advies biedt meerwaarde, daar ben ik zeker van. Mensen willen aandacht, een winkel hoort een ervaring, een sensatie te zijn. Ik hoef niet meer te werken, maar ik wil niets liever. Mode is mijn identiteit, dit is wie ik ben. En dan beschouw ik mode als weliswaar een tijdelijke, misschien wel vluchtige uiting van kledingsmaak, maar wel als een die iemands stijl benadrukt en dus veel zegt over de persoon. Geen sinecure, als je het mij vraagt. Dat verdient aandacht en zorg.”
Hypes en duurzaamheid
Volgens Kiki Niesten komen mensen niet voor de hippe trend of hypes, maar om simpelweg mooi aangekleed te zijn. ,,Wat in is, is niet per definitie mooi. Mode met die opzichtige merkafbeeldingen bijvoorbeeld beschouw ik als een hype. Hypes zijn lachwekkend. Sommige mensen ontlenen juist hun status aan die gehypte merknamen. Dat zijn meelopers. Daar heb ik niks mee, die zijn bij mij aan het verkeerde adres.” Lachend: „Ik heb hier in de zaak dus beslist niet alleen maar vrienden gemaakt. Er zijn mensen geweest die ik het advies heb gegeven om maar niet meer te komen.”
De zaak is ook een hoge lat, eentje waar lang niet iedereen budgettair overheen komt, dat realiseert zich Kiki Niesten zelf als eerste. „Het prijskaartje of de verwachting erg veel te moeten betalen weerhoudt soms mensen om binnen te komen. Dat is nergens voor nodig. Maar onze doelgroep bestaat nu eenmaal wel uit mensen die in de regel niet vragen naar wat iets kost, maar die waarde hechten aan creaties die hypes overstijgen. Bovendien kenmerkt kwalitatieve kleding zich door een grotere duurzaamheid. Goede kwaliteit draag je jaren, daar zet ik op in. Dus het is maar de vraag wat in the long run goedkoper is: confectie of de kleding uit mijn assortiment?”
Habitat Maastricht
Maastricht is haar habitat, daar voelt ze zich thuis. Toch is ze niet onverdeeld positief over de stad die in Nederland juist als elegant en stijlvol te boek staat. „Stijlvolle steden ken ik in Nederland niet. Hoe kan een stad nu stijlvol zijn als het merendeel van de bevolking geen stijl heeft? Dat is onmogelijk. Maastricht wordt inderdaad vaak aangevoerd als uitzondering op de regel, maar ook hier gaat het in mijn ogen qua stijlbeleving hard achteruit. De stad is één grote circusattractie geworden van plat vermaak met een hoofdrol voor shoppen, shoppen en nog eens shoppen. Je kunt door de schreeuwerige etalages en de drommen toeristen de stad niet meer zien. Tijdens de kerstperiode, die al begin november begint, lijken de winkelstraten wel één grote discobal. Afschuwelijk. Elke dag gaat die koopcarrousel rond. Wat zou het toch mooi zijn wanneer tenminste één dag in de week de winkels hun deuren zouden sluiten. Zo’n stille zondag, prachtig.”
,,De TEFAF gaat qua stijlgevoel ook achteruit. In de beginjaren van TEFAF waren mensen al maanden van tevoren bezig met hun kleding voor de opening. Daar wilde men goed voor de dag komen. De sleet zit er ook daar volgens mij behoorlijk in. Een mooie opening heb ik al jaren niet meer meegemaakt. Ik spreek overigens niet over de kwaliteit van de TEFAF zelf. Die is zeker niet achteruitgegaan, die staat nog steeds voor absolute wereldklasse.”
Afschakelen
Kiki Niesten schakelt af in de literatuur. Ze leest met plezier en haalt daar naar eigen zeggen ook veel inspiratie uit. Maar ze erkent ook al 45 jaar in een ‘winkelbubbel’ te leven. „Af en toe moet ik er uiteraard even uit, om weer op adem te komen. Het draait in die bubbel om de buitenkant die ik zo belangrijk vind, maar die af en toe zuurstof nodig heeft uit kunst, literatuur, reizen en gezelligheid. Telkens ben ik weer blij ernaar terug te kunnen keren, om van daaruit het belang dat ik hecht aan stijl in de collecties en presentaties uit te dragen. Waarom ik zo hamer op stijl?” Lachend: ,,Omdat het van levensbelang is. Lees maar het gedicht Style van Charles Bukowski: Style is the answer to everything