New York als zusterstad
Insiders toonden zich meteen verheugd, maar voor de goegemeente was het even schrikken toen TEFAF Maastricht begin februari aankondigde dat er twee nieuwe beurzen bij zouden komen, alle twee in New York. De TEFAF New York Fall dit jaar al in oktober, met het accent op oude kunst en antiek. En TEFAF New York Spring in mei 2017 met het accent op moderne en hedendaagse kunst en design. En dan jaarlijks.
Zou dat wel goed zijn voor Maastricht, zo klonk het op en rond het Vrijthof? Immers, zelfs de meest chauvinistische Maastrichtenaar beseft dat de oude Romeinse stad qua omvang en internationale uitstraling van zijn leven niet kan opboksen tegen ‘the city that never sleeps’.
Maar degenen die TEFAF van dichterbij volgen, waren juist opgelucht. TEFAF was al langer op zoek naar een uitbreiding elders in de wereld. Een paar jaar geleden was er een serieuze poging onder aanvoering van de toenmalige voorzitter Ben Janssens, om TEFAF Beijng te starten, in samenwerking met het veilinghuis Sotheby’s. Om allerlei praktische redenen werd het initiatief in de ijskast gezet.
Maar er werd toen wel een zaadje geplant. Ben Janssens – tegenwoordig vice-voorzitter en nog altijd zeer invloedrijk – leerde de Nederlander, in Londen woonachtige Patrick van Maris van Wijk, die toen werkte voor Sotheby’s, beter kennen. In hem zag de voorzitter van de belangrijkste kunstbeurs ter wereld de gedroomde man die TEFAF naar een nóg hoger plan moest tillen. Want stilstand betekent namelijk achteruitgang.
En dus werd Van Maris van Wijk binnengehaald om de zittende directeur Paul Hustinx versneld op te volgen. In nog geen jaar tijd heeft hij zijn stempel duidelijk gedrukt op de gang van zaken bij TEFAF. Het dagelijks bestuur neemt nog altijd de grote beslissingen, maar geeft de nieuwe directeur, die veelzeggend meteen de titel CEO heeft gekregen en ook nog in datzelfde bestuur is opgenomen, duidelijk de ruimte om te vernieuwen.
Als eersten merkten ze dat bij het MECC. Patrick van Maris van Wijk daagde de directie uit om aanpassingen aan het gebouw te doen om zo de kwaliteit verder te verbeteren. En zelf pakte hij de entree en indeling van de beurs aan om de editie 2016 een nieuw elan te geven.
Intussen ging de nieuwe CEO actief op zoek naar partners en locaties voor een aanvullende beurs. Bij het bestuur en een aantal deelnemers leefde al lang de behoefte om de Amerikaanse markt beter te bedienen en wel met een nieuwe beurs op het Amerikaanse continent. New York geldt als het centrum van op z’n minst de Amerikaanse, zo niet de mondiale kunstwereld. Gekozen werd voor een overname van twee bestaande beurzen, namelijk de Spring Masters en The International Show. Doordat de TEFAF-organisatie de afgelopen jaren goed gespaard heeft met het oog op mogelijke strategische acties, konden er enige miljoenen worden geboden om beide beurzen in bezit te krijgen, en wel via een joint venture met het Amerikaanse kunstadviesbureau Artvest, waarin TEFAF de meerderheid van de aandelen heeft.
Patrick van Maris van Wijk gaat beide beurzen organiseren, ondersteund door de vaste ploeg, aangevuld met lokale specialisten. Het prachtige militaire bouwwerk Park Avenue Armory, daterend uit de 19e eeuw, dient als locatie.
De Amerikaanse beurzen zullen kleiner zijn, elk zo’n 90 deelnemers ipv de 270 van Maastricht, met ook nog eens kleinere stands. En de beurzen duren 6 dagen ipv 10 dagen. Interessant is dat de twee beurzen samenvallen met de grote kunstveilingen in New York, om zodoende de kunstverzamelaars een interessant alternatief te bieden.
TEFAF New York zal TEFAF Maastricht extra kracht geen, want de naam TEFAF zal wereldwijd nog een stuk bekender worden, zeker op het Amerikaanse continent. Met in plaats van minder, wellicht juist meer Amerikanen in het MECC. In Maastricht zullen ze niet moeten vrezen, maar wel moeten meegaan in de internationale ambities van een uniek evenement voor de stad. Aan burgemeester Annemarie Penn de taak om haar gemeentelijke organisatie aan te sporen de luiken wat verder naar de wereld te openen. Voor navelstaarderij en verstarde regelgeving is al helemaal geen plaats meer, als New York op kunstgebied je zusterstad wordt. Een droomkans die met beide handen gegrepen moet worden.
