Galerie Dis-reünie bij Artichoque Art Gallery Maastricht
‘Oh, ben jij er ook? Het is hier net als vroeger!’, was zaterdagmiddag veruit de meest gehoorde dialoog in Artichoque Art Gallery in de Brusselsestraat. Daar vond om 16 uur de feestelijke opening plaats van de expositie Drie Dromers, een verkooptentoonstelling van het werk van drie vooraanstaande Limburgse kunstenaars, die elkaar al vele jaren kennen. De openingshandeling, het voorlezen van drie afzonderlijke laudatio’s, werd verricht door het beroemde Limburgse kunstenaarsduo Les Deux Garçons.
Monique Bisscheroux, Hans van der Weijden en Jürgen Reichert (‘De drie dromers’ naar wie de expositie is genoemd), maakten jaren geleden deel uit van de vaste club kunstenaars die hun werk tentoonstelden in de roemruchte Maastrichtse Galerie Dis. Daar leerden ze de diepere gedachten achter hun afzonderlijke werken kennen. Ze inspireerden elkaar, waarmee ze een belangrijke basis legden voor hun verdere kunstzinnige carrières.
In de winter van 2022-2023 kruisen de paden van ‘De drie dromers’ elkaar opnieuw. Dit keer in Artichoque Art Gallery in de Brusselssestraat in Maastricht, een galerie die stevig aan de weg timmert en afgelopen zaterdag, op de openingsdag van de nieuwe expositie, enkele honderden gasten mocht verwelkomen.
Jürgen Reichert (1969), de jongste van de drie exposanten, ontwerpt Lichtwesen: lichtgevende fantasiefiguren, gemaakt van onder meer siliconen, die zo afkomstig zouden kunnen zijn uit de kwetsbare natuur. Ze zijn zorgvuldig, laagje voor laagje, bolletje voor bolletje opgebouwd, in een techniek die door de kunstenaar zelf is ontwikkeld. ,,Aaibare wezens. Idioot uitvergrote micro-organismen, die geaaid en gekoesterd willen worden”, aldus Michel Vanderheijden van Tinteren, één van de twee ‘garçons’ in zijn lofrede tijdens de vernissage. ,,Je wordt als een hoofdpersoon Jules Verne uitgenodigd om een reis naar de binnenkant te maken.”
Ook de werken van Hans van der Weijden (1956) zijn uit duizenden herkenbaar en in zekere zin eveneens een vertaling van het begrip ‘kwetsbaarheid’. De objecten die hij maakt, onder andere met behulp van gevonden voorwerpjes, ogen in veel opzichten breekbaar, broos en delicaat. Michel Vanderheijden van Tinteren: ,,Ze zijn vaak zodanig gepatineerd, dat het soms wel lijkt alsof ze eeuwen op de zeebodem hebben gelegen.”
Hans’ werk roept herinneringen en emoties op, op een manier die je nieuwsgierig maakt. De vaak kwetsbaar ogende kleinoden (doosjes, assemblages en kijkkastjes) doen in zeker opzicht denken aan de relikwieën die in vroeger tijden in katholieke gezinnen werden gekoesterd als kostbare juwelen.
Het werk van Hans geeft, als je er de tijd voor neemt, inzicht in een verborgen wereld. ,,Alles wat ik maak, heeft zowel iets oppervlakkigs als iets diepgaands: een buiten- én een binnenkant, een vorm en een inhoud, een lichaam en een ziel”, zei de kunstenaar er zelf van. ,,Als ik met vakantie ga, breng ik altijd herinneringen mee: zand, aarde en steentjes. Of water uit diverse fonteinen in een stad. Door deze herinneringen op een bepaalde manier te presenteren, bijvoorbeeld in een klein kijkdoosje, kun je er een boodschap aan geven.”
Monique Bisscheroux (1961), behalve kunstenaar voormalig eigenaar van Galerie Dis, heeft haar eigen ’dromerige’ stijl. Deze is al evenzeer herkenbaar als die van haar twee mannelijke mede-exposanten. Monique schildert kamers, ruimtes, bootjes en hofjes, waar vrouwen en meisjes een plek voor zich opeisen en poseren. Hoewel ze zich van hun vrouwelijke kant laten zien en hun gevoelens durven tonen, zijn ze nadrukkelijk aanwezig, waardoor ze overtuigingskracht uitstralen.
Vrouwen en meisjes dus, die op een bepaalde manier hun mannetje staan. Ze zijn dapper, al blijft hun werkelijke verhaal vaak verborgen voor degene die een doek van Monique bewondert. Monique geeft haar schilderijen doelbewust geen titel mee. Zelf wil ze dat ook het liefst zo houden, al was het maar om teleurstelling te voorkomen, zich daarmee realiserend dat ze het risico loopt de vele liefhebbers van haar werk op het verkeerde been te zetten.
De verhalen die die ‘De drie dromers’ aan de hand van hun werk vertellen, zijn niet altijd direct voor de buitenwacht bestemd. Daardoor waan je je als toeschouwer een voyeur: je kijkt immers naar iets wat eigenlijk verborgen dient te blijven, omdat het, althans goeddeels, opgesloten zit in het creatieve brein van de kunstenaar. Kwetsbaarheid, een verborgen boodschap achter glas, al dan niet opgesloten in een doosje. ,,Alles wat ik maak is zichtbaar”, aldus Hans. ,,Maar door de verpakking creëer ik doelbewust een afstand.”
Hoewel de organische werken van Jürgen Reichert Latijnse namen meekrijgen, gaat het niet om titels. ,,Mensen moeten in ons werk niet datgene zien wat wij beleefd hebben, maar wat ze er zelf in zien”, vult hij aan.
De werken van Hans hebben wél titels en die voegen ook iets toe, aldus de kunstenaar. Maar ze laten evenzoveel ruimte voor een eigen interpretatie van de toeschouwer. ,,Ons werk roept een gevoel op, ook al zit er niet in alle gevallen een duidelijk leesbaar etiket op. Om met de Franse kunstenaar Zineb Sedira te spreken (haar werk is tot eind november 2022 te bewonderen in het Franse paviljoen op de Biënnale van Venetië): Dreams don’t have titles. Daar is eigenlijk alles mee gezegd.”
Het gezamenlijke werk van Monique Bisscheroux, Hans van der Weijden en Jürgen Reichert is te zien tot en met 21 januari 2023 in Artichoque Art Gallery, Brusselsestraat 51 – Maastricht (NL)
