Drie kleine erfgoedparels in Beekdaelen opgeknapt met steun provincie
Pas opgeknapte monumenten in Beekdaelen bewonderen. Dat was de missie van de wethouders Jan Hermans en Henk Reijnders woensdag 6 juli. Ook gedeputeerde van Natuur, Milieu en Erfgoed Geert Gabriëls was benieuwd naar het resultaat en ging mee op de tour langs de pareltjes. Bij een aangenaam zonnetje lieten de eigenaren vol trots zien waar ze de afgelopen jaren zo hard aan gewerkt hebben.
Rianne Beckers en Koen de Brabander kochten vijf jaar geleden hun boerderij in Arensgenhout. ,,Het is één van de twee vleugels van een carréboerderij”, vertelt Rianne. ,,De ‘krulgevel’ is ongeverfd en dat is uniek. Toen we de boerderij kochten was het een ruïne. Veel mensen begrepen niet dat we hieraan begonnen. Maar het is heerlijk om eraan te werken. We genieten van de positieve reacties van buurtgenoten die blij zijn met het nieuwe aanzicht van ‘hun’ boerderij. De mergel vertelt een verhaal van honderden jaren door beschadigingen, verwering en reparatiesporen.”
De restauratie heeft ook verduurzaming als doel gehad. Rianne: ,,Er liggen zonnepanelen op het dak en er is een warmtepompinstallatie aangebracht die we uiteraard zo netjes mogelijk hebben weggewerkt om het uiterlijk van het monument niet aan te tasten.”
Gedeputeerde Gabriëls luistert mee en toont zich enthousiast over het opgeknapte monument. ,,Ik vind het belangrijk dat de bouwwerken ‘blijven leven’. Het gaat om subsidiegeld dat goed besteed moet worden. Ik ben daarom blij met de resultaten die ik hier zie: Limburgers die onze subsidie gebruiken voor bouwkundige verbeteringen. Internationale investeerders kopen de laatste jaren steeds vaker Limburgse monumenten op om er vervolgens een commerciële functie aan te geven. Ik vind het zonde om daar als gemeenschap aan mee te betalen.”
Even later steekt Gabriëls zijn neus in de gerestaureerde oven in het bakhuis in de tuin. ,,Prachtig dat deze bouwval van een paar jaar geleden, weer functioneert met gebruik van zoveel mogelijk oude materialen!” ,,Dit huisje wordt straks weer een plek waar we met mensen uit de buurt samenkomen”, vult Rianne aan.
Subsidie
De particuliere eigenaren krijgen voor de opknapbeurt, waarbij architect Ingrid Beckers als restauratiearchitect betrokken is geweest, een financiële bijdrage van de Provincie Limburg.
De gezamenlijke eigenaren hebben de ‘tour’ georganiseerd om trots te laten zien hoe goed en effectief de relatief kleine provinciale subsidies zijn voor het behoud van Limburgs Erfgoed in particulier bezit. ,,Ze vormen net dat ‘duwtje in de rug’ waardoor het erfgoed in stand gehouden kan worden door de gezamenlijke inzet en investering van overheid en particulieren’’, zegt Theo van Ballegooy namens de eigenaren. Op het perceel van Van Ballegooy en Maria van Gessel aan de rand van Swier, staat een oude tiendschuur met stallen.
Hun bakhuis hoort bij één van de oudste Limburgse carré-boerderijen, de voormalige kasteelhoeve van Wijnandsrade. Het bakhuis, dat deel maakt van het ensemble, is het sluitstuk van het restauratieproject dat in totaal twee jaar duurt. Theo: ,,Een fikse klus: decennia geleden woedde er brand en sindsdien is de oven verdwenen. Voor de restauratie stond het bakhuis op instorten. Met subsidie van de Provincie Limburg en eigen middelen is het bakhuis gerestaureerd. Veel oude stenen en bouwelementen konden gelukkig hergebruikt worden, maar al het houtwerk is noodgedwongen vervangen.” Het bakhuis van Theo en Maria wordt een gastenverblijf.
De laatste etappe in de tour langs erfgoedparels in Beekdalen voert langs uitspanning De Naamse Steen in Wijnandsrade. Deze is gevestigd in Hoeve Laar uit 1543, ooit de voorburcht van een kasteel dat langs de Geleenbeek. ,,We hebben al fundamenten van het kasteeltje opgegraven. Grondiger archeologisch onderzoek moet nog een keer volgen”, vertelt Brenda Peters. ,,Toen mijn man Fer en ik de boerderij negen jaar geleden kochten, zijn we met de restauratie van het woonhuis begonnen. Nu wonen we daar met veel plezier. Omdat ons restaurant, waar we streekproducten serveren, goed loopt, kregen we behoefte aan extra ruimte richting schuur. Het dak daarvan was ooit door brand verwoest. Die is nu in oorspronkelijke staat hersteld.”
De hoeve weer herkenbaar als carréboerderij. Het poortgebouw zal worden ingericht voor vergaderingen en andere bijeenkomsten. ,,Toen we De Naamse Steen negen jaar geleden kochten hadden we nooit gedacht dat we nu al zo ver zouden zijn. Restauratiesubsidies, zoals die van de provincie zijn wel broodnodig om te droom te realiseren hoor”, zegt Brenda tot slot.
