D’Artagnan komt weer even tot leven op boeken- en prentenbeurs MABP 2023
Wie denkt dat musketier d’Artagnan een historisch figuur is vergist zich toch echt. Hij is vrijdag 10 maart in levenden lijve aanwezig in de Sint Janskerk bij de opening van Maastricht Antiquarian Book & Print Fair om zijn (imaginaire) troepen te commanderen.
Een gekostumeerde musketier kruipt voor deze gelegenheid in de huid van de vierde musketier, die in 1673 sneuvelt bij de belegering van Maastricht. De ‘acteur’ sluit zich aan bij het gezelschap van voormalig gouverneur Theo Bovens, de voorzitter van de MABP Jan-Willem Bertens en de ‘premier’ van het Nederlands escadron van de Compagnie des Mousquetaire d’armagnac, Camille Oostwegel senior. Met de plechtige overhandiging van een ex libris voor d’Artagnan aan de voorzitter wordt de beurs, die tot en met zondag 12 maart duurt, officieel geopend. Bovens linkt in zijn toespraak de geschiedenis van de Sint Janskerk aan de geschiedenis van de stad.
De kerk aan het Vrijthof wordt bij de inname door Frederik Hendrik protestant en blijft dat ook, tijdens de Franse bezetting in 1673 en daarna. Vanwege deze signatuur, aldus Bovens, is het relatief makkelijk om hier niet-religieuze activiteiten te organiseren. Hij dankt de organisatie van MABP om zich thematisch aan te sluiten bij het d’Artagnan-jaar dat in 2023 in Maastricht wordt gevierd met onder meer een theaterspektakel in de Tapijnkazerne deze zomer. De musketier verdient de aandacht dubbel en dwars is de boodschap van Bovens.
Het gaat goed met de beurs vertelt Wil Boonen, PR-medewerker van de beurs. „Dit jaar nemen een kleine 30 antiquaren uit binnen- en buitenland deel. Zij bieden een ruim aanbod van antieke boeken en prenten, landkaarten en zeldzame uitgaven. Voor het eerst is het volledige koor van de kerk bij de beursvloer getrokken.” De populariteit heeft ook een keerzijde. „Deze keer hebben we zelfs enkele geïnteresseerde standhouders ‘nee’ moeten verkopen.” Op de vraag waar de meeste bezoekers in geïnteresseerd zijn zegt Boonen: „oude kaarten en prenten van steden die zijn en blijven enorm populair maar er is zoveel meer moois te zien…”
Connie Stumpel is voorzitter van exlibriswereld.nl, een Nederlandse vereniging voor exlibris en andere (klein)grafiek. Haar organisatie uit Den Haag, gespecialiseerd in grafische eigendomsmerken voor met name boeken, is voor het eerst vertegenwoordigd op de beurs. Dat heeft alles te maken met een andere functie van Stumpel, die van secretaris van het Nederlandse escadron van de Compagnie des Mousquetaire d’ármagnac, een vriendenkring van liefhebbers van de hoog alcoholische drank die de promotie van de vierde musketier hoog in het vaandel heeft staan. Speciaal voor de opening van MABP is een d’Artagnan Ex Libris gemaakt, een computerdesign van Christian Leenders uit Eijsden. „Hier zijn we heel trots op. De versie die zojuist is overhandigd is versie nummero acht vertelt de exlibris-kenner, want het moest top worden. Daarna wijst ze enkele beeldelementen aan zoals het jaartal 1673, de Franse vlag, beelden van de musketier natuurlijk zijn strijdkreet: ‘Één voor allen en allen voor één’.
Historicus Dirk Jansen komt achter de stand van ‘Ex Libris en Mousquetaire’ vandaan om uitvoerig te vertellen over enkele replica’s van kaarten die Zonnekoning Lodewijk XIV heeft laten maken bij het beleg van Maastricht in 1673. „Het origineel van de kaart die bij de ingang hangt is komende zomer te zien op de tentoonstelling Slaags aan de Maas in het Limburgs Museum in Venlo. Ik heb die enorme kaart teruggevonden in het Franse militaire museum in Parijs, in erbarmelijke staat. Dat zie je op deze reproductie terug.” De kaart, waar de militaire exercities in alfabetische volgorde op zijn terug te lezen, is een knap staaltje cartografie; een bijna perfecte weergave van Maastricht en omgeving.
Voor de tweede keer staan de vrijwilligers van Stichting Boeken voor Mensen op MABP. Door het jaar heen runnen ze een boekenkelder in de Maastrichtse wijk Sint Maartenspoort. „We hebben daar 150.000 boeken, partituren en grafische werken staan die ons gratis worden aangeboden uit donaties en nalatenschappen. We sorteren en verkopen ze,” vertelt penningmeester Niek van den Munckhof. „De opbrengst gaat naar maatschappelijke en culturele goede doelen. We zijn heel blij dat MABP deze stand beschikbaar heeft gesteld.” In een vitrine ligt de eerste druk van het erotiserende werk De Processie van Scherpenheuvel, geïllustreerd door Charles Eyck, uit 1931. Van den Munckhof: „Eigenlijk te mooi om te verkopen… maar als we er een goede prijs voor kunnen krijgen… Zojuist hebben we voor 1.500 euro aan litho’s verkocht! Fantastisch weer hier te zijn” glundert Van den Munckhof.
– mabp.eu
