Alsof je in een computerspelletje zit
Niet te geloven! Al negenentwintig jaar woon ik in Zuid-Limburg. Al negenentwintig jaar rijd ik regelmatig door Wijlre. Al negenentwintig jaar rij kom ik dan door de S-bocht bij de Brand Bierbrouwerij. En toch… toch ben ik er nog nooit geweest. Daar achter de brouwerij, verstopt tussen de bomen, daar ligt buitenplaats Kasteel Wijlre. Maar het kasteel blijkt niet zomaar een kasteel. Mensen van over de hele wereld komen naar Wijlre om deze plek te bezoeken.
Samen met Fay (mijn dochtertje) loop ik langs een gracht naar de buitenplaats. Daarvan wist ik tot een week geleden niet eens dat hij bestond. Door een uitnodiging in mijn mailbox van directeur Brigitte Bloksma werd mijn interesse gewekt. Dit wilde ik met eigen ogen zien. En voilà, hier staan we dan!
Bloksma verwelkomt ons met een grote glimlach. Vol passie vertelt ze over de historie van de buitenplaats. Echtpaar Jo en Marlies Eyck restaureerde in 1981 het in verval geraakte kasteel, het koetshuis en de kasteeltuin. Door hun bijzondere filosofie maakten zij er een gesamtkunstwerk van. Ze verbonden architectuur en bijzondere kunst met de prachtige natuur rond het kasteel. Daarmee onderscheiden ze zich van veel landgoederen. Om deze perfecte eenheid te bezoeken komen mensen van over de hele wereld naar Wijlre. Omdat beide echtelieden al redelijk op leeftijd zijn, richtten ze in 2012 de Stichting buitenplaats Kasteel Wijlre op. Deze stichting zorgt voor het behoud van de buitenplaats, de programmering van exposities, educatieve activiteiten en culturele projecten. In 2017 is het landgoed aan het Elisabeth Strouven Fonds geschonken en kan de stichting met steun van sponsors, fondsen en particulieren schenkers haar bijzondere programmering voortzetten. En bijzonder blijkt het te zijn!
Mijn rondleiding start in het betonnen gebouw dat direct bij aankomst mijn aandacht trok: Hedge House, dat in 2001 door architect Wiel Arets werd ontworpen. De beukenhagen rondom het bouwwerk zijn in exact dezelfde hellingshoek geschoren als de dakrand. Dit zorgt voor een natuurlijke overgang. We stappen binnen en lopen de trap af. Een kleurenspektakel komt ons tegemoet. Rode, zwarte en witte vlakken zorgen voor een indrukwekkend aanzien. Dit grote kunstwerk is gemaakt door de wereldberoemde kunstenaar Peter Struycken ter ere van zijn tachtigste verjaardag. Je kent hem vast. Weet je nog? De bekende postzegel met het gezicht van koningin Beatrix, gemaakt van talloze puntjes? Die heeft hij gemaakt. Struycken is een van de eerste kunstenaars in Nederland die de computer ging gebruiken bij het creëren van zijn kunstwerken. Ook was hij een van de eersten die op grote schaal werk maakten voor de openbare ruimten. ‘Wauw wat is dit fantastisch!’, is het enige dat ik kan uitbrengen. Er hangt namelijk geen schilderij aan de muur. Nee! De hele ruimte is één groot 3D -kunstwerk. Zowel de vloer, het plafond als de muren zijn bedekt met een kleurpatroon van blokken. Alsof je in een computerspelletje zit. Enorm indrukwekkend. Eenmaal de hoek om zie je boven het grote kunstwerk de wintertuin. Nog nooit gezien: een wintertuin in een expositieruimte. Binnen verbonden met buiten en andersom.
Onder de indruk van zoveel moois, loop ik met directeur Brigitte Bloksma weer naar buiten. De zon vergezelt ons op weg naar het kasteel. Een prachtig monument rijst uit het bos en wéér ben ik onder de indruk. Dat ik hier nog nooit ben geweest! Shame on me. Brigitte stelt mij gerust. Voor het jaar 2012 werd het landgoed maar enkele keren per jaar werd geopend voor publiek. Fjiew! Dat scheelt. Al blijft het toch een groot vraagteken hoe ik het sindsdien steeds over het hoofd heb gezien. Ze opent de grote deur van het kasteel en samen lopen we door de gang de eetkamer in. Ook hier heeft Peter Struycken van de ruimte een prachtig kunstwerk gemaakt. Door middel van gordijnen voor alle muren in de kleuren van het uitzicht door de ramen waan je je in een kleurrijke droomwereld. Nieuwsgierig vraag ik of hier mensen wonen en jawel hoor! Meneer en mevrouw Eyck wonen hier nog steeds. Ze wonen dus eigenlijk in hun eigen gecreëerde museum.
Het houdt niet op. In het koetshuis word ik opnieuw verrast door nog meer prachtige kunstwerken van P. Struycken. Zijn eerste experimenten met een computergestuurde kleurentelevisie, schilderijen, tekeningen, installaties, bewegend beeld met abstracte patronen en figuren van kleur en licht.
Vanuit het koetshuis lopen we een nieuw kunstwerk binnen: de tuinen. Dit zijn niet zomaar tuinen; over alles, écht werkelijk over alles is nagedacht. De kleur van het tuinhuisje matcht bijvoorbeeld met de appels aan de appelbomen die ernaast staan, de lijnen van de buxusboompjes lopen parallel met de ramen van het kasteel en het kunstwerk de ‘Gebroken Cirkel’ van Ad Dekkers verbindt de verschillende tuinen met elkaar door een herhaling van vormen. Soms is het onderscheid tussen kunst en natuur zelfs niet meer zichtbaar. De bronzen boom die Giuseppe Penone (1997) in het bos plantte, ging zo op in de omgeving dat de merels er een nest in bouwden. Al deze aandacht en perfectie zorg voor een werkelijk magisch gevoel.
Deze voor mij nieuwe parel wil je zelf ook niet missen. Ik hoop dat je deze perfecte eenheid snel gaat bewonderen.
De tentoonstelling P. Struycken – Kleur: Weelde en Veranderlijkheid is nog te zien tot en met 10 november 2019. Na een wintersluiting opent de buitenplaats weer op 1 maart 2020 met een tentoonstelling van beeldend kunstenaar Klaas Kloosterboer. De buitenplaats is te bezoeken op donderdag tot en met zondag tussen 11.00 en 17.00 uur. De eetkamer van het kasteel, met het werk van Peter Struycken, is geopend op zondagen. https://kasteelwijlre.nl/nl/
Fotografie: Peter Cox en Romy Finke
_________________________________________
Abonneer je op Chapeau Magazine
Sluit nu een jaarabonnement af voor slechts €29,50 en ontvang vele extra’s -> meer info <
