‘Meer aandacht voor plotse hartstilstand’
Paul Volders over geneeskunde en de kunst van het leven
Cardioloog Paul Volders heeft een beschouwelijke inborst. Voor een man die als hooggekwalificeerde specialist dagelijks met het hart bezig is, blijkt hij opmerkelijk veel oog te hebben voor de meer romantische betekenis van het hart in kunst en cultuur. Prof. dr. Paul Volders, getogen in HouthemSt. Gerlach, ziet de sporen van zijn familiare achtergrond weerspiegeld in zijn interesse voor kunst en het landschappelijke leven met een hoofdrol voor natuurschoon. Als medicus die werkt op het snijvlak van patiëntenzorg en onderzoek staat hij te boek als een man die voor de volle honderd procent gaat voor zijn missie om de plotse hartstilstand een halt toe te roepen en met patiënten letterlijk op pad te gaan om het leven ten volste te leven. „Door meer onderzoek komen we steeds meer te weten over de genetische achtergronden van hartritmestoornissen, pompfalen en het chronische verloop van de ziekte.”
Plotse hartdood
Wie met Paul Volders praat ontmoet een man die door de jaren heen ervaren heeft dat het leven behalve kwetsbaar vooral ook heel waardevol is. „In mijn werk ben ik vaak geconfronteerd met het eindige van het leven. Een plotse hartstilstand heeft enorme impact, op patiënt én op de naasten. Men stelt dan onherroepelijk vragen over het leven. Waarom overkomt mij dit? Wat kan ik doen om dit in de toekomst te voorkomen?” De getallen zijn alarmerend. Maar liefst 750 mensen in Limburg worden jaarlijks getroffen door een plotse hartdood. „In Limburg liggen die cijfers aanmerkelijk hoger dan landelijk. Dat kan genetische oorzaken hebben, maar ook lifestyle ligt hieraan ten grondslag. Juist daarom willen we door onderzoek meer te weten komen over de genetische oorsprong van bepaalde hartproblemen in Limburg. Ook komen we hoe langer hoe meer te weten over lifestyle in relatie tot het ontstaan van bepaalde aandoeningen. Het is belangrijk dat we de mensen informeren en voorlichten over zowel preventie als het leren omgaan met een hartafwijking. Hartziekten vormen nog steeds doodsoorzaak nummer één. De urgentie is hoog en de maatschappelijke relevantie is groot.”
Dokter en patiënt samen op pad
„Met de campagne Mijn Limburgse Hart en de door Health Foundation Limburg georganiseerde manifestatie Loop met je Dokter willen we een breed publiek bewust maken van de noodzaak om zelf in beweging te komen voor een betere hart- en vaatgezondheid. En ook proberen we antwoorden te geven: hoe ga je verder na een plotse hartstilstand overleefd te hebben? Verandert een hartstilstand je leven? Hoe is het voor de achterblijvers als een patiënt het niet overleeft? We slechten de drempel tussen patiënt en medicus in een gezellige en sportieve sfeer. We gaan samen met patiënten op pad om niet alleen breed aandacht te vragen voor de noodzaak om meer onderzoek te kunnen doen naar hart- en vaatziekten. Dit onderzoek redt levens en biedt patiënten kwaliteit van leven.”
Geneet van ‘t laeve
Wie over levenskwaliteit na een hartstilstand kan meepraten is Nicole Sipers-Helgers. Zij kreeg twee jaar geleden tijdens een wandeling van Loop met je Dokter een hartstilstand. „Het was een geluk bij een ongeluk dat ik net op dat moment getroffen werd door een hartstilstand. Cardioloog Paul Volders heeft me meteen gereanimeerd en andere medische hulp was aanwezig. Ik bevond me kennelijk op de goede plek. Ik heb een genetische afwijking. Mijn zoon is diezelfde afwijking fataal geworden op z’n 23e. We wisten niet wat ons overkwam. Vreselijk. Ook andere familieleden, onder wie mijn dochter, hebben dit gendefect. Inmiddels is men in staat om preventieve maatregelen te nemen door medicatie en aanpassing van de levensstijl waardoor je honderd kunt worden. Zelf heb ik onderhuids een ICD-apparaat laten inbrengen die het hart bij onregelmatige slagen weer bedaart en als het ware ingrijpt als het misgaat. Ik voel me veilig. En mijn positieve levensmoto Geneet van ’t Laeve is er niet door beïnvloed. Integendeel, ik neem het ervan. Eerder dit jaar ben ik nog samen met mijn man naar Oeganda geweest voor vrijwilligerswerk. Mijn conditie is er goed genoeg voor. Ik ben blij met de aandacht die Paul Volders en zijn team weten te genereren voor dit belangrijke onderwerp. Bovendien zijn de campagnes gezellig en leerzaam. Je bouwt op die manier aan een vriendschappelijke relatie met je dokter en specialist. Die band is heel bijzonder.”
Relaties
Paul Volders zegt veel te leren van zijn patiënten. „Door de opgezette acties en campagnes leren we onze patiënten beter kennen. Ook geeft het de medicus een beter inzicht in wat het voor een individu, maar ook voor zijn naasten betekent om getroffen te worden door een hartstilstand. We zijn inmiddels wetenschappelijk zo ver dat we meer weten over de evolutie van bepaalde potentieel-dodelijke aandoeningen. We zien veel scherper of hartziekten genetisch van aard zijn en kunnen onze zorg hierop afstemmen. Zo redden we levens. Maastricht UMC+ geldt internationaal als een van de topspelers op het gebied van hart- en vaatziekten. De combinatie van onderzoek en patiëntenzorg werpt vruchten af.” Volders maakt door zijn werk dagelijks van dichtbij mee dat elk leven het waard is om ervoor te vechten. Hij zet alle mogelijke middelen in om mensen te bereiken. Ook de kunst. „Kunst raakt immers het hart. Ik ben er samen met mijn vrouw vaak mee bezig en gebruik het ook binnen de medische praktijk om patiënten gerust te stellen of ze aan te spreken op een dieper gevoelsniveau. Ik kom oorspronkelijk uit een kunstenaarsfamilie. Door mijn werk en mijn omgang met patiënten leer ik om zoveel mogelijk van het leven te genieten. Daar slaat mijn hart voor.”
Health Foundation Limburg (HFL) werft fondsen voor wetenschappelijk onderzoek in het Maastricht UMC+. Dat onderzoek richt zich op kanker, hart- en vaatziekten, alzheimer, jonge brein en kinderen. Wilt u onderzoek naar hart- en vaatziekten steunen? Dat kan door een bijdrage over te maken op rekeningnummer NL54 INGB 0657 1814 20. Kijk voor de films uit de campagne Mijn Limburgs Hart op https://www.hartenvaatonderzoekfondslimburg.nl/
