Op de barricaden

Op de barricaden

Maandag is het weer zo ver, dan gaat België plat. Dat regelen de vakbonden. Die zijn het niet eens met de nieuwe regering Michel. En dus maandag geen school, geen bussen, geen treinen, geen vliegtuigen, geen schepen in de havens. De overheidskantoren gaan ook grotendeels dicht. Het lijkt er op die manier op dat heel het land tegen de regering is, waar voor het eerst sinds vele jaren geen socialisten in zitten. En wel de NVA van Bart de Wever, die onder de Vlamingen een grote meerderheid behaalde bij de laatste verkiezingen.

België lijkt in veel opzichten op Frankrijk, zeker als het gaat om stakingen. De Fransen kunnen er ook wat van. De bedoeling van dat actiemiddel was om de rechten van de arbeiders te verbeteren en om kapitalistische wantoestanden tegen te gaan. Op die manier is de positie van ‘het werkvolk’ flink verbeterd de afgelopen honderd jaar.

Maar zowel in Frankrijk als in België is staken inmiddels vooral een politiek middel geworden. En hebben vakbonden doorgaans geen boodschap aan verkiezingsuitslagen, zij eisen hun eigen rol. Beide landen lopen serieus achter op de rest van Europa als het gaat om hervormingen om de concurrentie op de wereldmarkt vol te houden. In Nederland zijn er in overleg met de zogeheten sociale partners maatregelen genomen voor meer flexibiliteit en bijvoorbeeld een paar jaar langer doorwerken. Maar de bonden in Frankrijk en België willen daar niet van weten. Van oudsher zijn ze geharnast, in Frankrijk zelfs vanuit het voormalige communistische partijkader.  

De stakingen kosten deze landen uiteraard handen vol geld, want de economie krijgt op die manier klappen. Maar het gaat in dit soort gevallen om macht en om posities. De vakbondsleiders voelen zich politieke leiders en verdedigen zo hun eigen positie, hun eigen stoel. Dat gaat nog voor veel tegenstellingen zorgen in België, want veel mensen in het bedrijfsleven willen het liefst normaal gaan werken. Maar dat wordt lastig, want de stakers zijn niet te beroerd om wegen te blokkeren en toegangen tot bedrijfsterreinen af te sluiten.

Het zal niet bij maandag blijven, het wordt een hete winter in België, zo voorspellen de bonden. Op zich een voordeel, want dan is de kans op vorst minder en is het daardoor minder waarschijnlijk dat huishoudens zonder elektriciteit komen te zitten. Want dat was ook zoiets, de voorbije Belgische regeringen waren vergeten een serieuze planning te maken op het gebied van energieverbruik en hoe die energie zou moeten worden opgewekt. Zodat er nu te weinig van is.

Zoals er doorgaans ook weinig planning wordt gemaakt van het wegenonderhoud, in Wallonië nog extremer dan in Vlaanderen.

De Parti Socialiste van de top gesoigneerde maar toch ook tamelijk autoritaire oud-premier Di Rupo, voedt de Waalse bonden in de strijd tegen de door hen verfoeide regering. Maar of de maatregelen van de regering-Michel nou juist zijn of niet, ze vergeten wel dat die bij de verkiezingen een meerderheid van stemmen wist te behalen onder de Belgische bevolking. Daar hebben de bonden geen boodschap aan. Kwestie van powerplay.

In ieder geval zullen maandag weer vele duizenden reizigers die naar of via Brussel zouden vliegen, in de problemen komen. En zullen veel mensen, die wachten op een bepaalde persoonlijke service en daarvoor betalen, in de kou blijven zitten. De vraag is of dat een basis wordt voor een langdurige solidariteit.

Jo Cortenraedt