Verkiezingen als noodzakelijk kwaad
Het is dat er geen beter systeem voorhanden is, dus daarom moeten we democratie als het hoogste goed beschouwen. Als je nou in elk land een wijze koning of koningin had die goed was voor iedereen, dan waren we van alle gedonder af. Maar helaas bestaan die alleen in sprookjesboeken.
De huidige koningen hebben ofwel niets te vertellen (Nederland, België, Denemarken etc), of ze regeren als een potentaat en beschermen enkel hun eigen kliek (Saoedie-Arabië etc). Dan heb je nog de nodige dictaturen als voorbeeld hoe het zeker niet moet. In het Midden-Oosten zijn dat de geestelijken die door Allah zelf gezonden zijn en weten wat goed is voor het volk. Dat werkt dus niet, behalve voor hen zelf. Is Rusland wil je momenteel onder Poetin ook niet wonen, om maar te zwijgen van al die Afrikaanse landen waar ze elkaar de kop afhakken.
En in ons eigen Europa heeft de geschiedenis ons hard geleerd hoe dictaturen tot dramatische gevolgen kunnen leiden. Dus dan maar die democratie. In theorie ook een mooi systeem. Iedereen gelijk en een regering als eerlijke afspiegeling van de samenleving.
De werkelijkheid is vaak behelpen. De noodzakelijke verkiezingen worden steeds meer een circus. Neem bijvoorbeeld Griekenland. Vanwege de ellende aldaar is het begrijpelijk dat veel mensen kozen voor een soort anti-beweging. Maar ja, met anti-clubs gaat het meestal zo dat wanneer ze zelf beleid moeten maken, dat er dan weinig van terecht komt. En dat blijkt daar nu al heel snel. Van de verkiezingsbeloften is weinig meer over, die zijn ingehaald door de realiteit.
In Nederland beleefden we de Staten-verkiezingen. Als geoefend volger van allerlei media kreeg ik er natuurlijk heel wat van mee. Maar helaas zijn de campagnes verworden tot veel geroep. Ik zou ook niet weten hoe het anders moet. Zo was er het lijsttrekkersdebat bij L1 aan de vooravond van de verkiezingen. Ik heb het heel bewust uitgekeken en zal wel een van de weinigen zijn geweest. Want het was simpelweg niet te volgen. Er waren constant minimaal drie mensen tegelijk aan het woord. Met als resultaat dat je ze alle drie niet kon verstaan. Het landelijke debat bij de NOS was op zich beter te volgen, omdat het daar steeds een debat tussen slechts twee mensen waren. Alleen, tegenwoordig zitten er zoveel spelregels en showelementen aan zo’n debat, het voelt allemaal zo onnatuurlijk aan.
Je zult ook maar politicus zijn tegenwoordig. Van je achterban moet je het dan niet hebben. Die is zo trouw als Casanova in zijn wildste jaren. Of je nou liberaal, christen-democraat of socialist bent, de kiezer vaart mee op de golven van de hypes. Over de inhoud gaat het nauwelijks nog. Dat het huidige kabinet de laatste maanden wat opstekers kon melden met het opleven van de economie, daar had de kiezer geen boodschap aan. Er werd vooral ‘tegen’ gestemd. Wat er voor in de plaats komt, dat ziet die dan wel weer. Voor de Limburgse Staten was dat niet anders. Iemand als Twan Beurskens werkte zich vier jaar lang het apezuur en behaalde heel wat resultaten waardoor het met de economie hier beduidend beter begint te gaan. Nou, dat vond de kiezer niet zo interessant. Maar meer aandacht ging uit naar de bonnetjesaffaires van zijn partijgenoten en dat deed de liberalen de das om. Ook in Limburg werd vooral ‘tegen’ gestemd.
Plus ook hier nog als extra verschijnsel dat er heel wat eenlingen een zetel in de wacht sleepten. Net als in Den Haag. Dat kost alleen al heel veel geld aan bureaukosten en ellenlange vergaderingen omdat die mini-partijtjes allemaal spreektijd moeten krijgen. Neem nou zo’n partij 50 Plus. Die maakte er de afgelopen jaren intern een gigantische puinhoop van. Ze vochten elkaar binnen die club zowat letterlijk de tent uit. Geen probleem voor de kiezer, de partij ging in stemmen vrolijk vooruit. Vooral omdat ze ‘tegen’ zijn.
Ik heb ook geen remedie. Althans, een kiesdrempel zou zo gek nog niet zijn. Niet te extreem, maar 3 of 5 procent, dat zou helpen om de ergste malloten buiten te houden en de politiek iets serieuzer te maken.
Dat zou alvast iets van verbetering zijn. Want zo’n vredelievend koninkrijk uit de sprookjesboeken, dat maken we toch niet meer mee.
Jo Cortenraedt
