Geluk is ook een probleem

Het geluk van de huidige Europese generatie is tegelijkertijd het probleem van de huidige Europese generatie.

Frans Timermans was donderdagavond mijn gast in AvondGasten op L1 TV. We bespraken de viering (of herdenking) van het 25-jarig bestaan van het Verdrag van Maastricht. En daarbij mag je terecht de vraag stellen of er überhaupt iets te vieren valt. Waar veel mensen spreken over een splitsing van de Eurozone tussen Noord- en Zuid-Europa, spreek ik liever van een actuele maatschappelijke splitsing.  Je bent OF voor Europa, omdat er simpelweg geen alternatief is. OF je bent faliekant tegen Europa…in de hoop of overtuiging dat je zonder Europa beter af bent.

Ik geef meteen toe: ik hoor bij die eerste groep. Wat is het alternatief? Ik wil niet terug naar grenzen, paspoortcontroles, andere valuta en als Limburger totaal afhankelijk zijn van Den Haag, Amsterdam of Utrecht. Zelfs als me dat een paar euro meer moet kosten! Waarbij ik me sowieso ernstig afvraag of we goedkoper uit zijn zonder Brussel…

Ik voel me Europeaan, ben voor solidariteit en voel me bevoorrecht dat we in een veilige en welvarende omgeving wonen. En die welvarende veilige omgeving is mijns inziens beter gegarandeerd als we met elkaar samenwerken en elkaar een handje helpen in een Unie.

Toch ben ik niet blind voor de problemen waar Europa mee te maken heeft en de forse uitdagingen. Hoe krijg je 28 landen, of 27 straks, nog op één lijn? Waarom zou ik geld betalen aan de Italiaanse banken of de Griekse pensioenen als onze eigen ouderen in de bejaardencentra nauwelijks verzorgd kunnen worden? Terechte vraag!

Maar ik geloof niet dat we onze eigen problemen kwijt zijn, als we Brussel los laten. Zie de eerste gevolgen in Groot-Brittannië, waar de pond historisch laag staat en de jonge generatie zich geen raad weet met de Brexit. Donderdagavond sprak ik enkele Britse studenten. Hun prangende vraag: ‘Wat moet er van ons terecht komen als we ons definitief hebben los gerukt van Europa?’

Deze generatie is namelijk niet anders gewend. Tieners en twintigers weten niet beter dan dat ze de grens over lopen, dat ze met dezelfde munt kunnen betalen in Nederland, Spanje of Italië. Dat Europa (hoe bekritiseerd ook) gezamenlijk de buitengrenzen bewaakt en met Turkije (opnieuw fel bekritiseerde) afspraken maakt over de migratieproblemen. Want als het Europa al nauwelijks lukt… hoe moet dat dan in hemelsnaam goedkomen als individuele lidstaten zich daarover moeten buigen? Wie het weet mag het zeggen!

Ik zie geen alternatief.  We zijn niet anders gewend, dan aan deze stabiele en relatief luxe positie. De generatie vóór mij legde het mij vrijdag in het MECC tijdens de EU-conferentie uit. ‘Terug gaan naar grenzen, naar een eigen ingesloten economie, naar een individualistische rechtstaat is een achteruitgang van jewelste, vele malen beangstigender dan een uitdijend Europa’.

We zijn verwend. De relatieve economische stabiliteit is gewoon geworden. Handel drijven met andere Europese landen is vanzelfsprekend, net als het vrije verkeer van mensen en goederen. Ik geloof zelfs dat er nog veel meer moet gebeuren. We moeten bijvoorbeeld nóg makkelijker in het buitenland kunnen werken. In Limburg wil ik veel liever oost-west denken, dan enkel nood-zuid!

Op 15 maart gaan we naar de stembus om te kiezen. Want zelfs dát is een groot goed en vanzelfsprekend geworden. Het geluk van de huidige Europese generatie is ook het probleem van de Europese generatie.  We zijn gewend geraakt aan stabiliteit, relatieve economische voorspoed en een grenzeloos bestaan.

Wat een geluk, en wat gek dat we die basisprincipes niet meer zien, laat staan waarderen.

Sander Kleikers