Politiek is een lastig vak. Zo heel veel verdien je niet, je werkt – als je het hebt geschopt tot minister of staatssecretaris – keihard en je krijgt vaak ook nog dank voor stank. Want tegenwoordig gooit ‘het volk’ heel wat troep over je heen bij het minste geringste wat niet bevalt. Stijl en respect zie je steeds minder.
Vandaar dat ik veel platte kritiek op bewindsleden vaak goedkoop vind. Maar van de andere kant, soms maken ze het er ook wel echt naar, hoewel dan nog de kritiek boven de gordel moet blijven. Neem nou Frans Weekers uit Weert, die vanuit de VVD een mooie carrière heeft gemaakt en inmiddels staatssecretaris van financiën is. Een knappe prestatie en op die post moet je een aardig stel hersens hebben, wil je het allemaal kunnen volgen.
Bovendien, in het sociale verkeer is die Weekers best een aardige vent, zo heb ik vaker gemerkt. Hartelijk op z’n Limburgs. Des te meer vraag ik me af hoe het komt dat hij zo rechtlijnig afstevent op politieke zelfmoord. Waarom uitgerekend hij als Limburger en als liberaal zich zo hovaardig opstelt tegenover al die ondernemers die nu serieus ten onder dreigen te gaan. De pomphouders, de bierbrouwers, de slijters, in de hele grensstreek hebben ze enorm last van het belachelijke accijnsverschil, dat de Nederlandse regering met het buitenland heeft gecreëerd. Weliswaar een kabinetsbesluit, maar Weekers is er als staatsecretaris verantwoordelijk voor.
Plakt hij nou echt zo vast aan die regeringszetel, dat hij alles wil uitvoeren, ook al weet hij als geen ander dat de nieuwste accijnsverhoging dramatisch en schandalig is voor al die ondernemers in de grensstreek? Kan het zijn dat zijn positie zodanig is aangetast door de affaire met de verkiezingssteun die hij in Limburg kreeg en die niet helemaal was zoals het hoort? In ieder geval, hij voert nu een maatregel uit waarvan hij zeker moet weten dat die heel slecht is voor die ondernemers, en ook voor het kabinet zelf.
Want de eerste berekeningen hebben al geleerd dat de verhoging niet voor meer accijnsopbrengsten voor het kabinet zorgt, maar voor juist minder, omdat nu heel veel kroegbazen, wijn- en bierdrinkers en niet te vergeten autorijders voor hun spullen de grens overtrekken. En voor het gemak dan ook maar alle boodschappen daar terplekke doen. Niet alleen in Limburg, maar ook in Zeeland, Brabant, Gelderland, Overrijssel en Groningen.
Weekers wuifde voor 1 januari al alle kritiek op de maatregel weg en beloofde wel een onderzoek een half jaar na het invoeren ervan. Tja, iedereen met lagere school als opleiding weet nu al de uitkomst van dat onderzoek: verwoestend en averechts.
We weten dat de plannenmakers in Den Haag, met name de ambtenaren, elk contact met de grensgebieden kwijt zijn geraakt. Die realiseren zich echt niet dat Nederland uit meer bestaat dan de Randstad. Overdreven? Nee hoor, ik heb er jaren gewoond en heb nog veel contact met Randstedelijke organisaties. Aardige mensen, maar Limburg, dat is wel heel erg ver weg. Of, ‘gezellig, het lijkt hier wel buitenland’. Met andere woorden, voor hen houdt de grens van het land zo’n beetje op bij Den Bosch en Zwolle. En dus nemen ze alleen maatregelen die de bewoners van de Randstad betreffen. Iemand uit Utrecht of Leiden kan moeilijk zijn kratje bier, z’n doosje wijn of z’n diesel in Visé of Tuddern gaan halen. Dus geen kwaad woord over die ambtenaren. Sie haben es nicht gewusst.
Maar Weekers, die weet het verdomd goed. Die snapt echt wel dat zowat elke Limburger voortaan voor dat soort inkopen de grens overgaat. Sterker nog, als hij zelf niet in Den Haag zou wonen, dan zou Frans ook met z’n dieseltje de grens oversteken, om daar dan niet alleen te tanken maar ook zijn favoriete wijn in te slaan. Gegarandeerd. Hij is echt niet roomser dan de Paus. Misschien dat z’n charmante vriendin dat nu voor hem doet, valt het minder op. ‘Kijk eens schat, heb ik in België gehaald. Een mooie Chardonnay en helemaal niet duur. En de tank is weer vol’.
Hoe moet dat nou met de Europese verkiezingen binnenkort? Moet Frans Weekers dan namens de VVD gaan uitleggen welke voordelen Europa allemaal biedt voor de burger? En hoe het kan dat nationale overheden zich totaal niets aantrekken van Europese grensgebieden? Jawel, vrij grensverkeer, dus inderdaad, inslaan die voordeelpakketten. Maar elke ondernemer in de betreffende branches moet toch enorme buikpuin krijgen van het woord ‘Europa’.
Het fascineert me hoe het kan dat iemand als Weekers zo bezig is met politieke zelfmoord. Want veel mensen in de grensstreek zal dit nog lang heugen. Natuurlijk, het kan zijn dat hij bij volgende parlementsverkiezingen niet afhankelijk is van voorkeursstemmen. Maar dan moet hij volledig knikken naar zijn politieke vrienden in Den Haag, die hem nu meedogenloos met het zwaard laten zwaaien. Met vrienden aan de Hofvijver moet je altijd opletten. Voor je het weet, word je zelf door het zwaard getroffen.
Daarom hier een oproep aan Frans Weekers: poets die spiegel in de badkamer eens goed op. Kijk een minuut lang intens en kom dan tot de enig mogelijke conclusie: weg met die accijnsverhoging.
Jo Cortenraedt
