De lafheid van de groep
De dramatische aftuiging van de 19-jarige Yoeran Meertens in Gulpen is wellicht een incident dat in het Heuvelland gelukkig nog weinig voorkomt, maar het feit dat een hele groep zich op een of twee weerloze mensen richt, dat is helaas een trend aan het worden. In mijn jeugd waren er ook knokpartijen, daar probeerde ik me altijd buiten te houden, omdat ik er nog nooit iemand beter van hem zien worden. Ik zag er het nut niet van in.
Maar in ieder geval gold toen nog een soort faire regel, dat je wel met ongeveer hetzelfde aantal mensen tegen elkaar moest vechten, als dat dan zo nodig toch moest gebeuren. Nou , daar is tegenwoordig weinig meer van te merken. De voorbeelden in Nederland zijn de laatste jaren legio geworden. Groepen mensen, meestal jongeren, reageren hun agressie af op enkele individuen. Vroeger heette zoiets laf en onsportief. Een echte vent of knaap deed dat niet, in feite was je dan een slapjanus. Maar nu is die ‘fatsoensregel’ kennelijk geschrapt door menigeen. Met z’n allen knokken tegen een paar onschuldigen, zomaar voor de lol. Van autochtone Nederlanders hoor je wel eens dat Marokkaanse raddraaiers er zo’n handje van hebben, met z’n allen iemand aanvallen. Zou kunnen, ik zie die berichten ook voorbij komen. Maar als het zo is, dan ‘leren’ bepaalde groepen Nederlandse jongeren snel bij.
De groep in Gulpen zou bestaan uit kortgeknipte of geschoren jongeren, in het zwart gekleed. Blijkbaar hebben ze de behoefte aan groepsgedrag dat zich dan moet uiten in negativisme en agressie. Blijkbaar zitten er maatschappelijke frustraties. Zal allemaal wel, maar daar heb je als slachtoffer heel weinig aan.
Ik vraag me af wat die ouders denken van dit soort jongeren. Ze weten ook dat hun kinderen tot een bepaalde groep behoren. Maar ofwel interesseert het hen niet veel wat ze uitspoken, of ze kijken bewust de andere kant uit.
Datzelfde geldt ook voor de zogeheten harde kern supporters van menige voetbalclub. Ook daar heerst het groepsgedrag. Samen een schreeuwen, samen vechten, nooit alleen. Zonder doel, gewoon agressie. En zoveel mogelijk kapot maken. Treinen, stadions, maakt niet uit. Het zijn geen ridders, geen musketiers, ze hebben geen moraal. Verontrustend is het dat ze kennelijk geen moraal hebben meegekregen. Niet van huis en / of niet van school. Bendegedrag, zoals we dat vanuit Noord- en Zuid-Amerika al lang kennen. Deels daar voortkomend uit sociale achterstandssituaties. Hoewel dat geen rechtvaardiging mag zijn van niets ontziend geweld, waar dat soort jeugdbendes zich aan schuldig maken.
Natuurlijk kunnen sociologen en andere zachte heelmeesters wel wat oorzaken aanwijzen, hoe dit gedrag in Nederland verklaard moet worden. Maar hoe kan het dat dit soort geweld nu veel meer voorkomt dan pakweg 50 jaar geleden, toen de welvaart toch een stuk lager lag? Blijkbaar was er toch meer respect in de samenleving, waar dat ook geleerd werd.
Te hopen valt in de eerste plaats dat Yoeran Meertens deze aanslag overleeft. Hopelijk hoeft er dan geen stille tocht te worden gehouden in Gulpen. Niks mis met die stille tochten, maar het wordt tijd de verantwoordelijken tot de orde te roepen, zowel de daders alsook hun opvoeders.
Jo Cortenraedt