Dalende criminaliteit? Maak dat de kat wijs
Van de week zat ik nog aan tafel bij een groot evenement in de provincie. Een tafel van tien met een gevarieerd gezelschap dames en heren, onder wie ook enkele overheidsbestuurders. Het aantal gespreksthema’s dat spontaan voorbij kwam, was heel uiteenlopend. Maar eentje bleef me naderhand bij, ook al omdat daar het langst over gesproken werd. Namelijk inbraken thuis. Het bleek dat iedereen aan tafel daar ervaring mee had. Ik zocht snel naar een stuk ongeverfd hout, om volgens een oud bijgeloof ‘af te kloppen’ dat het jezelf niet ook overkomt. Het hout heb ik niet meteen gevonden, bij thuiskomst alsnog.
Hoe dan ook, de verhalen van mijn disgenoten logen er niet om. De een had last gehad van ‘carjacking’, dus dat ze je auto komen halen. De ander had een man met een bijl aan de keukendeur gehad. Bij weer een ander hadden ze nu al ettelijke keren het hele huis op z’n kop gezet, op zoek naar cash en wat juwelen. Het meest opvallende was eigenlijk de houding van: tja, tegenwoordig hoort dat nu eenmaal erbij. Zolang je zelf maar niet helemaal in mekaar wordt getimmerd, mag je eigenlijk van geluk spreken.
Een van de tafelgenoten kreeg die avond regelmatig berichten via een groeps-app waar een hele buurt op is aangesloten, om onraad op te sporen en te melden. Een vrouw verderop in de straat meldde dat er ‘een vreemde man’ langs het huis liep. Gelukkig langs. En ‘vreemd’, tja, er ontstaat natuurlijk al gauw een soort hysterie als iedereen detective gaat spelen. Van de andere kant, het geeft wel aan dat mensen zich niet meer veilig voelen en dat ze elkaar moeten gaan helpen, want van de politie verwachten ze kennelijk niet veel bescherming.
Bij een vriend werd laatst ingebroken. De politie kwam nadien kijken, dat nog wel, en adviseerde welke soort beveiligingssystemen wellicht zinvol waren. Want in die maatschappij zijn we beland, je moet systemen in en rond het huis plaatsen om nog enigszins de boel in de gaten te houden. Of een flinke bouvier of Duitse herder, daar zit de gemiddelde dief ook niet op te wachten.
Terug aan de dinertafel, daar kwamen een aantal van die technieken voorbij. Tal van alarmsystemen met de nieuwste snufjes. Camera’s die je de mogelijkheid geven dat je bij wijze van spreken vanuit Zuid-Frankrijk via je mobieltje kunt meekijken in je huis en in je tuin. De bedrijven die zich hierin specialiseren, kunnen de vraag niet aan.
Je kunt natuurlijk zeggen dat de een de ander wat gek maakt. Zou kunnen, ware het niet dat ik steeds meer mensen ken bij wie daadwerkelijk is ingebroken. Menig politieman geeft zelf aan, maar dan in kleine kring, dat vooral de aanwezigheid van Oost-Europese bendes voor een hoop ellende zorgt. Officieel mag dat niet gezegd worden, want dan ‘stigmatiseer’ je. Het woord ‘stigmatiseren’ is naar mijn idee het meest misbruikte woord van het laatste jaar. Want dan suggereer je dat je iemand of een groep ten onrechte van iets beschuldigt. Maar als de werkelijkheid aantoont dat nogal wat daders uit Oost-Europa afkomstig zijn, dan heeft dat naar mijn idee niets met stigmatisering te maken.
Maar enfin, wat nu het meest opvalt dat is dat in de media de laatste tijd steeds meer berichten van de overheid verschijnen dat de criminaliteit daalt ! Jawel, het gaat steeds beter in Nederland en België, zo zou moeten blijken uit de officiële cijfers. Minder boeven, minder inbraken, minder geweld op straat.
Ik geloof er helemaal niks van. De overheid wil een goed-nieuws-show brengen en de verantwoordelijke beleidsmensen willen graag scoren. Dat doe je niet met slechte resultaten. Dus het ligt maar eraan hoe je de cijfers communiceert. Los van het feit dat een hoop mensen al niet meer naar de politie gaan, omdat ze het nut van aangifte niet meer zien. Maar ga ik terug naar mijn eigen jeugd, bij ons in het dorp stonden alle achterdeuren sowieso open. Er waren geen hekwerken, geen alarmsystemen, geen camera’s. En je hoorde nooit dat er ergens was ingebroken.
Natuurlijk, eeuwen geleden waren er al struikrovers en werden postkoetsen overvallen. Wat dat betreft is criminaliteit van alle tijden. Maar de inbraakgolf van de laatste jaren, dat is toch wel een ander verhaal. Ik ga niet meteen roepen: ‘alle grenzen dicht’. Zo eenvoudig ligt het allemaal niet. Maar dat de open grenzen er mee te maken hebben, staat voor mij wel vast.
Het probleem is dat veel van die boeven gewapend zijn. En dat mogen de burgers niet van de overheid. Snap ik, maar de politie, die alsmaar heeft moeten bezuinigen, is niet in staat om de burgers te beschermen. Dan moet de overheid ons niet voor de gek houden met sussende woorden dat het alleen maar om ‘een gevoel’ gaat. Ik ken teveel mensen waar het hele huis overhoop is gehaald. En sommigen zijn daarbij ook nog mishandeld. Dat is geen gevoel, dat is doffe ellende.
Ik ga eens vlug even kijken welke camera’s met de nieuwste snufjes op de markt zijn.
Jo Cortenraedt