Brightlands samenwerking zorgt voor versnelling in innovatie

De vier Brightlands-campussen in Limburg (Maastricht, Heerlen, Geleen en Venlo) staan voor innovatie en daar wordt met partners als de provincie Limburg, de Universiteit Maastricht en DSM, BASF, APG en Maastricht UMC+ fors op ingezet. Een gesprek met vier Brightlands-innovators die in 2019 flinke stappen hebben gezet, samen met gedeputeerde Joost van den Akker, over Brightlands en het jaar 2020. Een ronde tafelgesprek in Villa Flora op de Brightlands Campus Greenport Venlo.

Een van de winstpunten van 2019 is voor Joost van den Akker de komst van aandeelhouder BASF. „Heel belangrijk dat zo’n internationaal bedrijf is toegetreden tot de Brightlands-family. Ook de rol van Scelta op de Venlose Brightlands-campus is interessant. Met de Universiteit Maastricht praten we nu over hoe we verder gaan met het bestuurlijk model. We willen met z’n allen vooruit.”Nicole Bouvy heeft als wens om minder te hoeven snijden. En dat als chirurg! „Snijden in een menselijk lichaam kan altijd leiden tot complicaties. Dus als MUMC+ zetten wij fors in op preventie, het voorkomen van ziekten. En tegelijkertijd ontwikkelen we op de campus technieken om het opereren verder te verbeteren. Als er dan toch gesneden moet worden, gaat een nieuwe digitale bril helpen om cruciale weefsels zo goed en vroeg mogelijk te her-kennen, zodat we ze mooi kunnen sparen en niet beschadigen. Soms zijn de verschil-lende structuren van het weefsel moeilijk te herkennen. We werken nu met I-Med Technologie aan een digitale loepbril, die de verschillende weefselstructuren beter van elkaar kan onderscheiden, omdat ze door die bril allemaal verschillende kleuren krijgen. Dat kan heel waardevol zijn bij een operatie, om bijvoorbeeld zenuwen van vetweefsel en bloedvaten te onderscheiden.

Champignons
Als het over preventie gaat, dan is voeding een belangrijke factor. Vanuit Scelta Mushrooms is in 2019 Scelta Inside opgericht met als doel om verder onderzoek te doen naar de beste toepassing van de talloze unieke voedingsstoffen die in champignons zitten. „En hoe je die dan moet toepassen,” vertelt Bart Bakker. „Scelta-eigenaar Jan Klerken is al langer daarmee bezig en de grote internationale klanten zijn heel geïnteresseerd in hoe wij hier verder mee gaan. Het komt erop neer dat je de natuur eigenlijk haar werk laat doen. Er zitten zóveel unieke stofjes in de champignons, als je die weet te isoleren en apart weet aan te wenden, dan kunnen die de bestaande in-dustriële smaakstoffen vervangen. Dan ben je innovatief en gezond bezig.

Prothesen
Monica Schlösser heeft zich met haar bedrijf Shap3d Up, gevestigd op de Chemelot Campus in Geleen, toegelegd op de ont-wikkeling van 3D-prothesen. Vanwege haar eigen ervaring als patiënt met borstkanker is ze op het idee gekomen. „Ik heb geluk gehad dat de ziekte bij mij in een vroeg stadium kon worden afgeremd, maar ik heb wel gemerkt dat er voor vrouwen die een uitwendige of inwendige borstprothese nodig hebben, weinig keuze bestaat. Het is zo’n beetje A, B of C. Geen individuele oplossing. Vanuit dat gemis zijn we begonnen met onze start-up. De onderzoeken en testen zijn grotendeels afgerond, met een hoopgevend resultaat. We denken volgend jaar te kunnen beginnen met de productie van 3D-prothesen die individueel aangepast kunnen worden. Zonder het netwerk op en rond Brightlands waren we zover niet gekomen.

Hergebruik
Een flinke duw in de rug heeft het jonge ingenieursbureau Re-Use Materials uit Heerlen gekregen met een Europese miljoenensubsidie. „Dat is natuurlijk heel mooi,” zegt Maarten Stadhouders, „maar daar moet je ook héél veel voor doen. Het is een lang traject, maar we hebben geluk dat het thema circulariteit in de bouw nu heel actueel is. Eindelijk is het besef doorgebroken dat we niet constant maar weer nieuwe bouwmaterialen kunnen blijven produceren, terwijl we niks doen met het materiaal uit bestaande gebouwen die op de nominatie staan gesloopt te worden. Hergebruik van materialen is in vele branches al ingevoerd, maar de bouw heeft er lange tijd met argusogen naar gekeken. Het was vechten tegen de bierkaai. Nu merken we dat er vaart in komt en we krijgen aanvragen van alle kanten om mee te denken in oplossingen inzake CO2-uitstoot en het stikstofprobleem. Door ons datasysteem kunnen we de impact berekenen en monitoren wat je eraan kan doen. Want hergebruik van materialen helpt bijvoorbeeld om de CO2-uitstoot te verminderen. Nou, actueler kan het niet.”

Operaties
Brightlands en gezondheid, dat is een centraal thema in de innovatie. Een thema ook dat Joost van den Akker zeer aanspreekt. „Voeding combineren met gezondheid en sport, dat is een belangrijke missie. In Limburg kunnen en moeten we extra investeren in een gezonde levensstijl.”Een kolfje naar de hand voor Nicole Bouvy. „Als mensen gezond zouden leven, dan zouden wij misschien nog maar vijftig procent van de operaties hoeven uit te voeren. Denk aan de invloed van veel suiker en vet. Veel ziekten zijn daar rechtstreeks toe te herleiden. In Nederland zijn 15.000 operaties per jaar overbodig als morbide obsesitas zou verdwijnen doordat mensen gezonder zouden leven. Ook het krijgen van bijvoorbeeld darm- en borstkanker neemt toe bij mensen met morbide obesitas. En roken en te veel alcoholgebruik veroorzaken veel ziekten zoals aderverkalking en longkanker. Vaak ziektebeelden waar tot nu toe alleen het chirurgische mes voor genezing kan zorgen. Hoewel er nu aan veel kanten hard gewerkt wordt aan het propageren van een gezondere levensstijl, hebben we in Limburg op het gebied van de BMI (de index voor gewicht in verhouding tot lichaamslengte, red.) toch nog een achterstand in te halen. Het is mooi dat we vanuit het MUMC nu steeds meer in onze regio gaan doen om gezond te worden of te blijven.

Branding
Meer samenwerking en dwarsverbanden tussen de campussen, dat is een belangrijke doelstelling voor Maar-ten Stadhouders, als we vooruitkijken naar 2020. „Dan krijg je vanzelf een versnelling. We merken dat wanneer we met meerdere partijen kijken naar een bepaald onderwerp, dat de oplossingen zich dan sneller aandienen.” Voor Joost van den Akker was in 2019 de oprichting van het instituut Brightsite een impuls voor verduurzaming van de chemische processen. „Dat is natuurlijk een langdurig proces, maar er wordt volop aan gewerkt.” In dat kader noemt Van den Akker ook de ontwikkeling van nieuwe krakers in de chemie. „Die draaien nog allemaal op fossiele brandstoffen. De ambitie is om ze op termijn op elektriciteit te laten draaien. Ook dat komt de duurzaamheid ten goede.”Ook de branding van de naam Brightlands is van belang. „Die moet verder uitgebouwd worden. Nationaal zijn we goed op weg, daarbuiten moeten we zeker nog bekender worden. Brightlands moet zelf ook meer de grens over trekken.” De campussen groeien behoorlijk, maar er is nog veel werk aan de winkel. „Het hiernaartoe halen van gekwalificeerde mensen is nog niet zo eenvoudig, daar trekken we hard aan.” Van den Akker is niettemin optimistisch. „Het wordt steeds duurder om in de Randstad te wonen. Je merkt dat meer mensen dan voorheen ervoor kiezen om vanwege het fijne woonklimaat terug te keren naar Limburg of voor het eerst hiernaartoe te komen.

Digitale technieken
Als het gaat om duurzaamheid kunnen er in het Zuiden nog heel wat slagen gemaakt worden, zo is het idee van menige tafelgast. Maarten Stadhouders: „Wij krijgen relatief veel opdrachten uit de Randstad, omdat je merkt dat de lokale overheden nu flink met dit thema bezig zijn. Hergebruik van materialen bij nieuwbouw is daar nu een hot issue. In Limburg merken we daar nog weinig van, ook niet in Heerlen waar we zelf gevestigd zijn. Daar valt nog veel vooruitgang te boeken.” De subsidietoekenning heeft het bedrijf van Stadhouders veel positieve reacties opgeleverd, onder meer op social media. „We zijn aan het groeien, staan nu in de schijnwerpers en spelen in de Champions League. Dat vraagt om professionalisering. Met het binnenhalen van Cyrille Depondt als nieuwe commerciële verantwoordelijke maken we de juiste vertaalslag naar concrete opdrachten. Men begint nu te beseffen dat we geen lucht verkopen. Door middel van nieuwe digitale technieken zoals 3D kunnen wij opdrachtgevers veel beter laten zien welke resultaten we kunnen bereiken, die budgettair ook nog eens voordeliger kunnen zijn. De samenwerking met Brightlands in Heerlen kan intensiever. Het ging in het begin te traag. Nu komt het langzaam maar zeker op gang omdat we een gezamenlijk belang hebben: data.”

Katalysator
Voor Bart Bakker is 2019 een jaar van onderzoek naar de mogelijkheden van Scelta Inside. „Ik kende de regio nog niet echt, maar via het gigantische netwerk van Jan Klerken kom je bij veel interessante partijen aan tafel. De samenwerking met Brightlands kan voor ons in 2020 een katalysator worden waardoor we in de praktijk ook echt nieuwe slagen kunnen gaan maken.” In 2020 wil Monica Schlösser haar 3D-concept gaan uitrollen in de markt. „Dan gaan we echt produceren. We merken nu al de voordelen dat we lid zijn van de Brightlands-familie, zoals we dat zelf ervaren. Je staat er niet alleen voor, je krijgt vertrouwen.” Waarbij Van den Akker opmerkt dat elk bedrijf op de vier campussen het uiteindelijk zelf moet doen. „Maar met de community en het Brightlands-merk in de rug kunnen de processen versneld worden. Behalve een goed idee heb je ook een goed team nodig voor de uitvoering. We moeten niet bang zijn om groot te durven denken. Kijk hier in Villa Flora. Nog geen anderhalf jaar geleden was de vloer hier nog leeg, nu is die helemaal volgebouwd.

De gespreksdeelnemers:
– Joost van den Akker Gedeputeerde provincie Limburg met in zijn portefeuille economie en de overkoepelende Brightlands-organisatie.
– Nicole Bouvy Chirurg MUMC+ en hoogleraar innovatieve chirurgische technieken / Brightlands Maastricht Health Campus.
– Maarten Stadhouders Operationeel directeur en mede-eigenaar van Re-Use Materials Heerlen / Brightlands Smart Services Campus Heerlen.
– Monica Schlösser Shap3D Up / Brightlands Chemelot Campus Geleen.
– Bart Bakker Scelta Inside / Brightlands Campus Greenport Venlo.

Fotografie: Ezgi Uslu

__________________________________________________
Chapeau Nieuwsbrief
Wil jij wekelijks het laatste nieuws ontvangen over het goede leven in Limburg NL/BE? Schrijf je dan in voor onze mooie nieuwsbrief -> inschrijven <