Limburgse wijn? Klinkt prima, maar ‘onze’ wijnstreek is veel groter

Limburgse wijn. Een helder begrip, zou je zeggen. De term geeft immers aan dat een wijn is gemaakt in een afgebakend deel van Nederland of België. Toch zorgt dat laatste ook voor veel verwarring. Alle wijnen die buiten Limburg worden geproduceerd, vallen immers buiten wat we beschouwen als onze eigen streek. En dat is jammer: doordat we gemakshalve vergeten dat er vlak buiten de beide Limburgen ook op hoogstaande wijze wijnbouw wordt bedreven, missen we heel veel moois.

Pietershof in Teuven en Crutzberg in Sint-Martens-Voeren worden nog nét gerekend tot de Limburgse wijnen. Ze liggen in de gemeente Voeren, die aan drie kanten wordt omringd door Wallonië en niet eens grenst aan Belgisch Limburg, al maakt het er in bestuurlijk opzicht wel deel van uit. Des te opmerkelijker is het dat we de wijnen uit Voeren wél rekenen tot de wijnen uit onze eigen streek, maar de wijnen uit de buurt van Luik bijvoorbeeld niet.

De term ‘Limburgse wijn’ legt de wijnliefhebber de nodige – of liever gezegd: onnodige – beperkingen op. Het begrip lijkt mij er debet aan dat we in onze contreien nog altijd betrekkelijk weinig horen van de uitstekende wijnen uit la Vallée de la Meuse, het Waalse deel van onze Maasvallei. Er worden er niet alleen steeds meer van gemaakt; ze worden ook steeds beter. Je zou het door de taalgrens bijna vergeten, maar inmiddels staan in Franstalig België meer wijngaarden aangeplant dan in Vlaanderen.

Neem Heure-le-Romain, een deelgemeente van Oupeye, op zo’n twintig kilometer van Maastricht. Hier wordt stevig aan de weg getimmerd bij Vin de Liège, een heuse coöperatie, waar onder de beste omstandigheden – en met de allerfijnste apparatuur – wijnen van een zeer hoge kwaliteit worden gemaakt. In België – en zeker in de provincie Luik – zijn ze nauwelijks aan te slepen. Maar in Limburg hoor je er vrijwel nooit iets over. Hoogste tijd dus om te gaan proeven.

Zelf ben ik al jaren een groot fan van de wijnen van Château Bon Baron uit Sorinnes, een deelgemeente van het – zeker als de zon schijnt – lieflijke Dinant. Zie ik ze ergens op de wijnkaart staan, dan is de keuze al gemaakt. En weet ik dat ze verkrijgbaar zijn in een restaurant waar ik heb gereserveerd, dan kan ik me er dagen op verheugen. De wijnen van ‘Le Bon Baron’ behoren wat mij betreft tot het mooiste wat in de lage landen op wijngebied wordt geproduceerd en ik ben lang niet de enige die dat vindt.

Château Bon Baron wordt gerund door Jeanette van der Steen en haar man Pjotr. Het energieke stel uit het Noord-Brabantse Schijndel verhuisde begin deze eeuw naar Dinant en bouwde daar ogenschijnlijk vanuit het niets – twee stokoude wijnstokken in de eigen achtertuin daargelaten – een wijngaard op.

Op het domein wordt een keur aan prachtige wijnen gemaakt: wit, rood, rosé én mousserend. De wijnen vallen niet alleen op door hun hoge kwaliteit, maar ook door hun verzorgde ‘verpakking’: ze zitten in flessen die doorgaans worden gebruikt voor de beste bourgognes en de grote appellations uit het Loire-gebied. Goedkoop zijn de wijnen allerminst, maar dat geldt voor vrijwel alle goede wijnen.

Voor de wijnproductie op Château Bon Baron worden louter druivenrassen gebruikt die afstammen van de vitis vinifera: de klassieke Europese druivenstok. Wat niet wil zeggen dat alle – met de hand geplukte – druiven die op Château Bon Baron hun weg naar de gistkuip vinden, allemaal even goed bekend zijn bij het grote publiek. Voor de Cuvée La Grande uit 2018 bijvoorbeeld is afgezien van pinot noir ook gamaret en garanoir gebruikt, twee vroeg-rijpende en schimmelresistente druivenrassen die in de grote wereld van de wijn wel als broertjes van elkaar worden beschouwd.

Met name in de koeler gelegen delen van Zwitserland – waarvoor ze zo’n zeventig geleden ook ontwikkeld zijn – leveren de cépages gamaret en garanoir elk jaar opnieuw een bijdrage aan de prachtigste rode wijnen. Zo ook in Dinant: de Cuvée La Grande 2018 heeft twee jaar nieuw eikenhout gehad, wat me bij het drinken verbaasde, want hij bewoog rond en soepel door het glas. Warm aanbevolen bij wild of bij gerechten waarin truffel is verwerkt.

Bijzonder verrassend vond ik de 2018 Cabernet Dorsa, gemaakt van het gelijknamige druivenras, een kruising tussen cabernet sauvignon en dornfelder. De wijn, die eveneens enkele jaren mooi hout heeft meegekregen, is vol en kruidig. Toen mijn disgenote onlangs kwam aandragen met twee borden subliem door haarzelf bereide tagliatelle met scampi – met daaroverheen een stevig ingekookte saus van bisque – leek het ons allebei wel een leuk idee om bij dit gerecht de Cabernet Dorsa te proberen.

Het bleek een schot in de roos: na de eerste hapjes namen we allebei een slok van deze mooie rode wijn. We waren zo aangeslagen door de perfecte combinatie, dat we even niet wisten waar we kijken moesten. De witte Siciliaan die eveneens op tafel stond, ging in het gevecht met de Cabernet Dora om de gunst van de pittige garnalen al in de allereerste ronde knock-out.

De wijnen van Château Bon Baron worden dus gemaakt in het hetzelfde Maasdal als het onze, vanuit Maastricht zo’n 120 kilometer stroomopwaarts. Een gebied waar de omstandigheden voor de wijnbouw goeddeels hetzelfde zijn als in onze ‘eigen’ Limburg. Het leuke is dat het domein onderdeel is van een eigen appellation: AOP Côtes de Sambre et Meuse, een herkomstbenaming waar op dit moment een dertigtal wijngaarden onder vallen, verdeeld over de provincies Henegouwen, Namen en Luik.

In Limburg is op wijngebied nog veel te ontdekken. Maar laten we vooral ook de prachtige gebieden daar nét buiten niet vergeten.