Oranje wijn uit Maastricht en orange wine uit Vijlen
Wie vorige week tijdens de spectaculaire wandeling van de koninklijke familie door een feestelijk oranje uitgedost Maastricht de televisie hard genoeg had staan, was in staat zich te verbazen over één kort zinnetje waarmee wijnbouwer Stan Beurskens uit Vijlen zich tot koningin Máxima richtte. Terwijl de glazen werden gevuld met ‘Wilhelmus’ – de cuvée die hij speciaal voor deze gelegenheid vervaardigd had – zei hij: ‘we hebben elkaar zondag al gezien’. Bij welke gelegenheid en waar het gesprek had plaatsgevonden werd niet duidelijk, maar bij veel wijnliefhebbers – mezelf incluis – bleef dat ene zinnetje dagenlang hangen als een soort van koninklijke oorwurm.
Limburg en wijn. Als het over deze combinatie gaat hoef je de leden van het koninklijk huis als vele jaren niets meer wijs te maken. Diverse wijnbouwers uit wat de minst koningsgezinde provincie van Nederland schijnt te zijn, hebben de afgelopen jaren geregeld het genoegen mogen smaken hun vineuze voortbrengselen te presenteren ten overstaan van Neerlands donkerblauwste bloed.
Matthieu Hulst, inmiddels een van de drie eigenaren van de Apostelhoeve in Maastricht, vertrouwde me een paar jaar geleden toe dat hij van de hofmaarschalk had vernomen dat ze in de privévertrekken van Huis ten Bosch met een zekere regelmaat een toost uitbrengen met zijn Cuvée XII, de wijn die vanwege zijn uitdossing wel de meest ‘Oranje’ wijn ter wereld wordt genoemd.
De wijn met oranje etiket en een capsule in dezelfde kleur, trekt elk jaar opnieuw de aandacht van de internationale wijnpers. De drie Masters of Wine die Nederland rijk is omschrijven de Cuvée XII als een ‘complete wijn’, die verleidelijk en mild van smaak is en subtiel geurt naar peer, appel en citrus.
Het kan bijna niet anders of het koninklijk paar – dat zoals we allemaal inmiddels weten een goede neus heeft voor de mooie dingen des levens – is het volledig eens met de grootste wijnexperts van Nederland. ,,De Cuvée XII, een droge en sappige compositie van 40 procent müller-thurgau, 30 procent auxerrois en 30 procent pinot gris, wordt al jarenlang geregeld geschonken bij staatsbanketten en andere officiële gelegenheden”, vertelde Matthieu Hulst mij eerder. ,,Mooie gelegenheden om ‘het buitenland’ te laten zien dat ook in Nederland goede wijn gemaakt kan worden.”

Een feit van inmiddels bijna algemene bekendheid is dat met name koningin Máxima erg kan genieten van de bubbels van de Apostelhoeve. Ze proefde ze voor het eerst in augustus 2014, toen ze – uiteraard samen met haar man – Maastricht aandeed in het kader van de viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden. Hulst ziet nog helemaal voor zich hoe het koninklijk paar na afloop van het officiële programma in het Theater aan het Vrijthof de straat overstak voor een privébezoek aan het Preuvenemint dat op dat moment gehouden werd. ,,In de stand van Sauter Wijnen werd onze mousserende wijn geschonken. ‘Goh, maken jullie die ook’, reageerde koningin Máxima verrast nadat ze een eerste slokje had genomen.” Om vervolgens samen met haar man vrolijk het glas te heffen, samen met het niet minder uitbundige volk van Maastricht.
Veel liefhebbers van Limburgse wijnen – en dat worden er steeds meer – koesterden de afgelopen jaren een stille hoop dat het gedenkwaardige moment tijdens de viering van Koningsdag 2022 in de herhaling zou worden gegooid. In zekere zin gebeurde dat ook, zij het niet met de wijn van het oudste en bekendste wijnhuis van Maastricht.
Aangezien de viering van Koningsdag 2020 in Maastricht goeddeels in het teken stond van duurzaamheid en vernieuwing en behalve Maastricht ook de rest van Limburg aan bod moest komen, was dit keer wijnbouwer Stan Beurskens uit Vijlen in de gelegenheid gesteld zijn wijn te presenteren tijdens het bijzondere feestje in de Limburgse hoofdstad. Dat dat het geval zou zijn, moet hij al even geweten hebben, want ‘Wilhelmus’, de speciaal voor dit doel gemaakte wijn die de eigenaar van wijndomein St. Martinus op het zonovergoten Onze Lieve Vrouweplein presenteerde, blijkt twaalf maanden te zijn gelagerd op Frans eiken.

Het gaat om een zogeheten ‘orange wine’, simpel gezegd een ‘rosé’ die is gemaakt van druiven die normaal gesproken worden gebruikt voor de productie van witte wijn. Deze oranje wijn, genaamd ‘Wilhelmus’ – de wijnen uit Vijlen krijgen vaak een jongens- of meisjesnaam mee – is gemaakt van 100 procent souvignier gris, een ‘nieuw’ druivenras dat op Limburgse bodem veelal tot mooie resultaten leidt. Anders dan koning Willem-Alexander, koningin Máxima en de inmiddels NIX18-ontstegen prinses Amalia ben ik nog niet in staat geweest de wijn te proeven, maar als het goed is, gaat dat snel gebeuren. Voorlopig geloven we de kenners op hun woord die ‘Wilhelmus’ beoordelen als een krachtige, stevig gestructureerde wijn met tonen van gekonfijte sinaasappel, die aan tafel breed inzetbaar is.
Dat de oranje ‘Wilhelmus’ letterlijk en figuurlijk een bijzondere wijn met een gouden randje is, blijkt ook uit de prijs. Deze bedraagt 50 euro per fles. Maar daar staat wel heel iets nobels tegenover: de helft van de opbrengst is bestemd voor het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht. ,,De missie van het centrum luidt: ieder kind met kanker genezen, met optimale kwaliteit van leven. We nodigen je uit om dat leven samen met ons te vieren, te genieten van kleine en grote dingen, tijdens Koningsdag en alle andere dagen van het jaar”, zo staat te lezen op de site van wijndomein St. Martinus. Een uitnodiging die we zeker niet aan ons voorbij laten gaan.
Een leuk wijnnieuwtje tot slot (uit betrouwbare bron vernomen): over niet al te lange tijd kunnen we ook weer genieten van een ‘orange wine’ uit Noorbeek. Waarover later meer!