Op Dronk!
Nu behoort Robinson ontegenzeggelijk tot de happy few op wijngebied. De kans om te snoepen uit onafzienbare rijen toppers uit wat wel het grootste wijnjaar van de 21ste eeuw genoemd wordt, is slechts voor weinigen weggelegd. Al snel nadat de wijnen uit dat jaar in 2007 (en primeur) op de markt verschenen, waren de meeste grote namen uitverkocht. Waar ze heden ten dage nog verkrijgbaar zijn, betaalt de consument een hoge prijs.
Gloedvol
Toch kent zelfs het grote wijnjaar 2005 uitzonderingen die op dit gebied de regel bevestigen. In Groot Genhout, een dorpje onder de rook van Beek dat qua nietigheid zelfs de kleinste gehuchten in Zuid-Frankrijk naar de kroon steekt, proefden we eerder dit jaar een gloedvolle Bordeaux uit 2005, die pas nét gebotteld bleek te zijn. De ontdekker en importeur van deze wijn (Cuvée Prestige Cave de Wittenberg; een ‘eenvoudige’ Bordeaux Supérieur en derhalve geen grote naam in wijnland) luistert naar de naam Frans Hawinkels.
De gewezen onderwijsman – hij ging jaren geleden met vervroegd pensioen – begon midden jaren ’80 met het naar Limburg halen van wijnen waarop hij tijdens zijn vakanties in Frankrijk was gestuit. Aanvankelijk importeerde hij ze mondjesmaat, alleen voor vrienden en bekenden. Maar al na enkele jaren had de mond-tot-mond reclame zich zo goed van haar taak gekweten, dat het serious business begon te worden, zoals Hawinkels het zelf uitdrukt.
Slecht zakenman
Toen ging alles rap. Veel sneller dan hij had verwacht lag het ‘gangenstelsel’ onder Frans’ huis, dat hij aan het begin van deze eeuw uitbreidde met een proeflokaal, compleet volgestouwd met flessen wijn. Een verschijnsel dat met het klimmen der jaren overigens alleen maar erger werd. Wie tegenwoordig bij Cave de Wittenberg het trapje afdaalt richting de kelder, krijgt al gauw de indruk dat het plafond met behulp van kisten wijn gestut wordt. ,,Van de opbrengst van de verkochte wijnen kocht ik steeds weer nieuwe wijnen, waarvan ik een gedeelte voor mezelf bewaarde en het grootste deel weer verkocht. Zo kwam het dat het hier al snel uitpuilde van de wijn”, zo legt hij uit. ,,Je zou kunnen zeggen dat ik een slecht zakenman ben, want rijk ben ik er niet van geworden.”
De rekken in het privé-gedeelte van Hawinkels’ kelder liggen vol met bijzondere wijnen uit alle mogelijke jaren. Het meest trots is hij op een, naar het zich laat aanzien ongeschonden, fles Corton met 1917 op het etiket, een topbourgogne uit het geboortejaar van zijn vader. Flessen van gerenommeerde huizen als Cheval Blanc en Pétrus liggen in de sfeervolle ruimte al even gemakkelijk voor het grijpen. Pour ma geulle, om de eigen mond te spoelen, zoals Franse wijnboeren het plegen uit te drukken.
Kallen over wijn
In 1988 maakte Hawinkels – tegenwoordig is hij een graag geziene gast in de Bordeaux-streek – kennis met Jean-Pierre Maulin, een vriendelijke boer met een gemengd bedrijf uit Montussan, waar toevallig ook een beetje wijn gemaakt werd. De Limburger kwam de Fransman tegen op ‘zo’n klein marktje met streekproducten’ in het naburige Biscarrosse, een stadje op zo’n 80 kilometer ten zuidwesten van Bordeaux aan de Atlantische Oceaan. ,,Ik raakte met hem aan de praat. Toen ik hem vertelde dat ik op kleine schaal wijn naar Nederland importeerde, nodigde hij mij uit op zijn bedrijf. Voor zoiets moet je net mij hebben. Ik zie mijn kinderen – inmiddels zijn de volwassen – nóg zitten in die kelder. Ze verveelden zich stierlijk op de rand van zo’n grote cuve, terwijl hun vader in een voor hen onverstaanbare taal met een volslagen onbekende over wijn aan het kallen was.”
Houten bak
Met Jean-Pierre Maulins zoon Eric zou Hawinkels in de loop der jaren nog veel diepgaandere gesprekken hebben. Eric Maulin had maar weinig trek om net zoals zijn vader en zijn opa een gemengd bedrijf te leiden. Hij studeerde wijnbouwkunde aan de universiteit van Bordeaux. Net als veel jongens uit zijn generatie en uit zijn streek had hij de ambitie om moderne wijnen te maken. ,,Waar opa Maulin ieder jaar nog alle druiven in een houten bak gooide en wachtte totdat het gistingsproces was voltooid (de vraag was ieder jaar opnieuw of de wijn wel drinkbaar was), besloot de jonge Eric het anders te gaan doen. In 1990 werden alle koeien verkocht. Het geld werd gebruikt om te investeren in apparatuur voor de wijnbouw.“
Traditioneel
De moderne wijnbouw op Château Freyneau is dus bijna drie decennia oud. Toch kiest men op het domein nog altijd voor een behoorlijk traditionele manier van wijn bereiden. De druiven (tegenwoordig 80 procent merlot, 15 procent cabernet sauvignon en 5 procent malbec) ondergaan een lange schilinweking die al snel een aantal weken duurt. Daarna worden de wijnen in wording opgevoed op 100 procent nieuw eikenhout, wat ervoor zorgt dat ze pas na jaren een zekere mate van soepelheid bezitten.
Frans Hawinkels bezit de exclusieve importrechten voor de wijnen van Château Freyneau. De voortbrengselen van het domein in Montussan zijn in Groot Genhout verkrijgbaar in drie kwaliteitsklassen (verscheidene oude oogstjaren zijn voorradig): Tradition, Cuvée Tradionnelle en het paradepaardje Château Freyneau Cuvée Prestige Cave de Wittenberg, die, zoals de naam al doet vermoeden gedeeltelijk is gemaakt in samenwerking met niemand anders dan Frans Hawinkels.
Keurige opvoeding
Zoals gezegd mag het opmerkelijk worden genoemd dat de 2005 Cuvée Prestige Cave de Wittenberg pas begin dit jaar gebotteld is. De wijn (prijs 18,95 euro) is afkomstig van de oudste percelen van het domein. De wijn heeft een schilinweking van maar liefst tien weken meegekregen en kan prat gaan op een keurige opvoeding op nieuwe eikenhouten fusten. Niet twee of drie jaar, zoals in veel kwaliteitsgebieden in Frankrijk gebruikelijk is, maar bijna tien!
Het gevolg is een stevige, volle wijn, met een schitterende donkerrode kleur die ondanks zijn vele alcohol (14,5 procent) verrassend in balans is. De ‘Groot Genhoutse’ wijn, die overigens ook in Franse huishoudens bij de maaltijd wordt genuttigd, is nu al heerlijk om te drinken. Daarnaast beschikt hij – net als veel van zijn leeftijdsgenoten – over zoveel ondoorgrondelijk karakter dat hij met gemak nog tien jaar kan ouderen, als het er geen twintig of zelfs dertig zijn. Sommige wijnen blijven tot op hoge leeftijd iets van hun jeugd behouden, net als sommige mensen.
Van de 2005 Cuvée Prestige (appellation Bordeaux Supérieur) zijn welgeteld 4300 genummerde flessen gemaakt. Chapeau proefde nummer 1636. Decanteren aanbevolen.
Kijk voor meer informatie over de wijn op www.chateau-freyneau.com Extra informatie over Frans Hawinkels en zijn ondergrondse wijnbedrijf in Groot Genhout is te vinden op www.cavedewittenberg.com
