Wyck: bruisend, vitaal en toch kleinschalig

Maastricht staat voor dezelfde uitdaging als veel andere populaire bestemmingen in Europa: hoe verdeel je de bezoekersstromen op een manier dat iedereen daar baat bij heeft? Om een antwoord te vinden op deze vraag, werken vijf ‘kwartiermakers’ in het centrum van de Limburgse hoofdstad nauw met elkaar samen. Deel 3 van een vijfdelige serie: het bruisende stadsdeel Wyck.

Tegenwoordig ben je ‘niet in Maastricht geweest, als je Wyck niet hebt bezocht’, luidt de openingszin van Wyck.nl, een website waar je in één oogopslag een eerste indruk krijgt van wat er allemaal te zien, te proeven en beleven valt in het deel van Limburgse hoofdstad ‘aan de andere kant van de Maas’.

De zin is helemaal in lijn met de wens van Centrummanagement Maastricht, dat de komende tijd – met forse inzet van vijf ‘kwartiermakers’ – een spreiding van de bezoekers over de stad wil bewerkstelligen. Maastricht heeft zoveel meer te bieden dan de allerbekendste plekken waarvan het lijkt alsof iedereen er op hetzelfde moment wil zijn, is daarbij de gedachte. Gaan we niet slimmer om met de verschillende kleuren van de kwartieren in het centrum en daarmee ook de bezoekersstromen, dan laten we als Maastricht kansen liggen.

Bruisend welkom

Over wat precies het centrum van Maastricht is, wordt vaak verschillend gedacht. „Veel mensen die via het station de stad binnenkomen, denken dat het centrum pas bij de brug begint, zegt Renée Reinders, bestuurslid van Ondernemend Wyck, een vereniging die de collectieve belangen van de Wyckse ondernemers behartigt. Vanuit die functie hoort ze dat ondernemers daar nog geregeld de vraag krijgen welke kant ze op moeten om in het centrum te komen. „Als ze dan als antwoord krijgen: ‘u bent al in het centrum’, dan pas kijken ze eens goed om zich heen. Wyck geeft de bezoekers met zijn unieke aanbod van kleine, onderscheidende lokale ondernemers een bruisend welkom.”

Samen met haar partner heeft ‘kwartiermaker’ Renée – ze is sinds elf jaar zelfstandig ondernemer – twee kledingzaken in de Wycker Brugstraat; de winkels Noir en Soldes Boutique. Binnen het bestuur van Ondernemend Wyck heeft ze geen vast omschreven rol. „Ik ben gewoon bestuurslid”, zegt ze lachend. „We doen het echt samen, verdelen de taken. Iedereen draagt op zijn manier zijn steentje bij.”

Druk, maar gemoedelijk

De verbondenheid is groot. „We houden elkaar via app-groepjes op de hoogte van de ontwikkelingen, maar treffen elkaar ook persoonlijk, tijdens bijvoorbeeld borrels. Wat ik zo mooi vind aan Wyck, is dat het een aaneenschakeling is van kleine, unieke familiebedrijven. Boetieks, restaurants, winkels, ateliers en niet te vergeten dienstverleners. Ze hebben in elk geval één ding met elkaar gemeen. Het zijn allemaal ondernemers die met passie hun producten of diensten aan de man brengen. Met elkaar slagen we erin een sfeer te creëren, die je maar in weinig Nederlandse steden tegenkomt.”

De vele bezoekers dragen bij aan die gemoedelijke sfeer. Ook op deze winterse dag is er volop leven in de brouwerij. Mensen die zich niet met haastige tred richting het station begeven, nemen rustig de tijd om te zien wat er in de vele winkels aan weerszijden van de verbindingsweg tussen het station en beroemde Sint Servaasbrug – in de volksmond aw brögk geheten – allemaal te doen is. Het drukke stadse leven, maar dan in een wat rustiger tempo.

Verkeersstromen

Ondanks dit in werkelijkheid omgezette ideaalbeeld, verdient Wyck het om meer bekendheid te krijgen, vindt Renée. „Waar veel mensen nog altijd denken dat het centrum van Maastricht aan de andere kant van Maastricht begint, blijken bijvoorbeeld veel Duitsers en Belgen Wyck helemaal niet te kennen. Zij denken opmerkelijk genoeg dat het bij de brug wel zo’n beetje ophoudt. Terwijl zij juist naar Maastricht komen voor de bijzondere sfeer en het ruime winkelaanbod.”

Dat nog altijd veel mensen moeite hebben om Wyck te vinden, heeft deels te maken met de verkeersstromen, analyseert de bevlogen ondernemer. „Veel automobilisten komen aan de andere kant van de Maas de stad binnen en parkeren daar hun auto.”

Vervolgens worden ze bijna automatisch naar de grote winkelstraten en bekende pleinen geleid, waar je op gezette tijden over de koppen kunt lopen en het mede om die reden niet altijd even gezellig is, aldus Renée. Maar als ze eenmaal aan de andere kant van de brug staan – soms bij toeval – gaat er een wereld voor hen open. „Dan pas realiseren ze zich dat ze hier nog nooit geweest zijn. Het zijn veelal mensen uit de grensstreek of uit andere delen van Nederland, die je straks gaat missen, als je niet volop inzet op spreiding.”

Belangrijke stappen

Spreiding is uiteindelijk in het voordeel van het hele centrum van Maastricht, aldus de kwartiermaker voor het stadsdeel Wyck. De bekende winkelstraten in het kernwinkelgebied worden door zowel inwoners als bezoekers – zeker op piekmomenten – als erg druk ervaren. „Alle ondernemers, maar bijvoorbeeld ook pandeigenaren hebben er om die reden uiteindelijk baat bij dat Maastricht bekend staat als een stad waar het aangenaam toeven is. Er zijn genoeg mensen die alleen al voor de sfeer een paar keer per jaar naar Maastricht toe komen. Daarom ook is het van het grootste belang dat we laten zien dat Maastricht genoeg plekken heeft die de moeite waard zijn om te worden ontdekt. Je merkt nu al dat onder leiding van Centrummanagement Maastricht een aantal belangrijke stappen zijn gezet.”

De relatie met Centrummanagement Maastricht is hechter dan ooit tevoren, geeft Renée aan. „Astrid heeft ons heel erg verrast. Ze maakt zich er bijvoorbeeld sterk voor dat ook de horecaondernemers niet vergeten worden in dit verhaal. Ze brengt mensen met elkaar in verbinding. ‘Je moet het samen doen’, zegt ze altijd, 1+1>3, en daarin heeft ze gelijk. Neem het parkeren in de stad. Wyck is goed bereikbaar en wil dat ook blijven. Het verhaal dat je in Maastricht je auto moeilijk kwijt kunt, klopt niet. Hier in de buurt is verrassend veel parkeerruimte. Als mensen bereid zijn een stukje te lopen, hebben alle ondernemers in het centrum daar wat aan. Maar bezoekers moeten het wél weten. Centrummanagement maakt zich er hard voor dat het aantal te lopen minuten naar het Vrijthof wordt meegenomen in de communicatie rondom druktedagen. Uiteindelijk is het vanuit Wyck maar 7 minuten lopen naar het reuzenrad tijdens Magisch Maastricht. Dat is voor niemand een probleem, maar dan moeten we bezoekers wel vertellen dat ze de brug helemaal niet over hoeven om in Centrum-Oost te komen!”

Gezamenlijk belang

Het belangrijkst is dat iedereen met elkaar in gesprek blijft, simpelweg omdat er sprake is van een gezamenlijk belang, aldus Renée. „We hebben allemaal hetzelfde doel: een levendig en vitaal centrum, niet alleen nu, maar ook in de toekomst. We willen allemaal het beste voor de toekomst van Maastricht. Laat je de zaken op zijn beloop en kijk je wel waar het schip strandt, dan verliezen we onze onderscheidenheid… Zeker in een tijd dat online shoppen een grote vlucht neemt, moeten we blijven benadrukken dat Maastricht zo bijzonder is, en dat het de moeite waard is om hier het goede leven te komen beleven.”