Waar theorie en praktijk samenkomen: een boost voor het hippisch onderwijs in Limburg

De paardenwereld roept om goed opgeleide mensen. De beoogde groei en professionalisering van de hippische sector in Limburg hebben tot gevolg dat er een groeiende vraag is naar goed opgeleide professionals die bovendien in een internationale setting kunnen opereren. Er was echter een zeer versnipperd onderwijspalet dat onvoldoende aansloot op de vraag vanuit de praktijk. Iedereen zag dat er iets moest gebeuren.

Diverse opleidingen bleven in gebreke, waardoor een groot aantal bedrijven in de paardensector zelf aan de slag ging om personeel op te leiden. Ondernemers horen zich echter op het ondernemerschap te richten. Ook vanuit de sector kwam steeds vaker de vraag om de opleidingsstructuur te verbeteren. Dit is essentieel om een verdere groei en kwaliteitsverbetering van de hippische branche in de regio te stimuleren. Limburg Paardensport nam ruim vijf jaar geleden om deze reden het initiatief om meer structuur in het hippisch onderwijs aan te brengen

Hippisch College Limburg

In eerste instantie lag er in het voorjaar van 2016 een plan op tafel waarin werd gekeken naar de oprichting van een internationale hippische campus in Weert. Dat was op dat moment te modern gedacht, maar het legde wel de basis voor talrijke veranderingen op onderwijsgebied in de regio.

Dankzij de inzet van het Yuverta in Roermond (mbo), Limburg Paardensport, Provincie Limburg en 42 paardenbedrijven uit Zuidoost-Nederland is er door toekenning van middelen vanuit het Rijks Investerings Fonds onder de noemer Hippisch College Limburg een unieke samenwerking gestart tussen onderwijsinstellingen, overheid en bedrijfsleven. Dit samenwerkingsverband moet zorgen voor een optimale aansluiting van het hippische onderwijs op de vraag naar voldoende en goed gekwalificeerd personeel van het bedrijfsleven in de regio. Het is een unieke bundeling van krachten, waardoor er ook een aanvraag bij het Regionaal Investeringsfonds mbo (RIF) kon worden gedaan.

Dit betekent dat alle partijen die samenwerken zelf ook geld en uren beschikbaar stellen om de doelstellingen te bereiken. Door middel van het RIF wordt de publiek/private samenwerking geformaliseerd en deels gefinancierd. De gezamenlijke impuls voor het Hippisch College Limburg is circa twee miljoen euro voor vier jaar.

Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven

Eind 2022 moet de samenwerking goed zijn ingericht en zelfstandig opereren. In de Limburgse paardensector is de vraag naar goed opgeleide arbeidskrachten momenteel groter dan de opleiding kan aanleveren, ook door de vergrijzing. Die vraag houdt de komende periode nog aan. Alleen al het aantal mbo-studenten zal binnen enkele jaren moeten verdubbelen, naar zo’n tweehonderd studenten, om de vacatures te kunnen vervullen.

Yuverta werkt de laatste jaren nauw samen met diverse Limburgse ondernemers. Dit wordt nu geïntensiveerd met lessen voor de studenten die niet alleen op Yuverta in Roermond plaatsvinden, maar ook bij diverse partners ter plaatse, zoals bij Peelbergen Equestrian Centre. Het doel is professionals op de arbeidsmarkt te brengen die meteen aan de slag kunnen in de hippische sector. ‘Juist door die samenwerking beogen we de hippische opleidingen een boost te geven,’ benadrukt Ellen Laeven, directeur van Yuverta in Roermond.

Door middel van arbeidsmarktrelevant en praktijkonderwijs worden studenten optimaal voorbereid op een baan in het toekomstige werkveld. Studenten werken samen met ondernemers uit de sector en krijgen de kans opdrachten voor en met het bedrijfsleven uit te voeren. Ondernemers hebben zo de mogelijkheid om in contact te komen met toekomstige medewerkers. Daarnaast worden er specialistische ontwikkelingsmogelijkheden aangeboden voor het bestaande personeel in de sector.
‘We werken met een Beroeps Opleidende Leerweg (BOL) en een Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL),’ vervolgt Laeven. ‘Bij de eerste variant volgt de student vier dagen onderwijs op school en een dag in de praktijk. Bij BBL zijn het juist vier dagen in de praktijk en een dag op school. De student heeft dan vaak al een arbeidsovereenkomst.’

Juist deze combinatie van onderwijs en praktijkervaring zorgt voor een kennisontwikkeling die in de paardensector belangrijk is. ‘Er gaan veranderingen en verschuivingen komen in de landschapsinrichting,’ benadrukt Laeven. ‘Denk alleen al aan de verduurzaming. De paarden kunnen gezien de populariteit van deze sector een belangrijkere rol innemen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld koeien hebben we echter nauwelijks datakennis van de paarden. Je ziet in de paardensector vooral veel selfmade mensen. Doordat er meer studenten in de praktijk actief zijn, komen er vanzelf onderzoeksvragen naar voren.’

Nieuwe innovatieve opleidingen

Recent is op initiatief van Limburg Paardensport in samenwerking met de KNHS en het Yuverta op Peelbergen Equestrian Centre een aspirant-instructeursopleiding gestart, om het lesaanbod in de regio te verbeteren. Het gaat om een verkort opleidingstraject speciaal voor ruiters die minimaal Z-geklasseerd zijn in de disciplines springen of dressuur. Het slagingspercentage van de opleiding ligt met ruim 90 procent ver boven het landelijk gemiddelde. Dit is een belangrijke opsteker voor de opleiding en de regio.

De HAS Hogeschool Venlo, gelieerd aan het Hippisch College Limburg, heeft een nieuwe richting binnen de hbo-opleiding Bedrijfskunde en agri-foodbusiness: Paard en Gezelschapsdieren. Studenten kunnen voor het eerst binnen hun opleiding aan de HAS Hogeschool van meet af aan focussen op de bedrijfskundige aspecten van de hippische of gezelschapsdierensector, ook internationaal. De richting is niet bedoeld voor het opleiden van ruiters of paardenverzorgers, maar juist voor hbo-professionals in de periferie van de sector. Met het opzetten van de opleiding bouwt de hogeschool ook gestaag aan het netwerk. Ook in de visie van de HAS is onderwijs in en gerelateerd aan de praktijk de kern.

‘HAS Hogeschool gaat bedrijfskundigen opleiden die zich richten op bijvoorbeeld financieringsmogelijkheden, merchandising, logistiek, retail of marketing,’ legt Mariëlle Geelen, directeur van HAS Hogeschool Venlo uit. ‘Ook voor aanverwante sectoren, zoals voor paardenvoeding. We zien het aantal studenten dat deze opleiding wil volgen sinds de start stijgen. We hebben de ambitie om die groei door te zetten en zo samen met de sector kansen te creëren en te benutten om verder te professionaliseren.’

Bedrijfskunde

‘Samen met de Aeres Hogeschool in Dronten zijn we de enige opleiding in Nederland waar hippische bedrijfskunde een studierichting is. Met onze locatie in Venlo zitten we midden in het centrum van de paardensector. De studenten voor de vierjarige opleiding komen dan ook veelal uit de wijde omtrek. Vanuit de ruitersport is de vraag al bij ons neergelegd om ook naar deeltijdmogelijkheden te kijken, met cursussen en korte modules.’

Bij Yuverta gaan ze uit van een verdubbeling van het aantal studenten. Ellen Laeven wijst ook naar de unieke locatie van Limburg. ‘We zitten in de hotspot van de paardensport van Nederland, Duitsland en België. Dit is een heel belangrijke plek voor internationale partners. Ook wij kijken of we kortlopende opleidingen voor buitenlandse studenten in ons programma op kunnen nemen, omdat zij vaak voor een bepaalde periode in deze omgeving zitten. Het is ook een mogelijkheid om meer kennis op te doen. Daar plukken zowel de paardenbedrijven als onze opleiding de vruchten van.’