Intense herinneringen aan Marcel Mourmans
Het bericht van het overlijden – dinsdagavond in zijn woonplaats Lanaken – van de Maastrichtse ondernemer Marcel Mourmans (85) kwam niet helemaal onverwacht. Anderhalf jaar geleden belde hij om te melden dat hij – in coronatijd – voorlopig niet meer op ‘de zaak’ zou komen, hij voelde dat zijn krachten minder werden. ‘Ik help de tuinman thuis wat mee’, zo vertelde hij.
Dat was niks voor hem. Ondernemen was zijn leven, dat heeft hij 70 jaar lang gedaan. Tot zijn 83e stond hij bij zijn wijnhandel Thiessen nog aan de deur om gasten te ontvangen en hun jas op te hangen. Vakanties waren niet aan hem besteed, pensioen ook niet.
In 1995 maakte ik in zijn opdracht een boek over hem en het bedrijf Mora, ter gelegenheid van de verkoop aan multinational Unilever. Hoeveel bladzijden? ‘Een stuk of veertig’. Het werden er vierhonderd. Met vooral veel aandacht voor zijn naaste medewerkers bij Mora, want die hadden het allemaal gepresteerd.
Als we samen in de productiehal in Maastricht liepen, kreeg iedereen aandacht. ‘Hoe is het met je vrouw, gaat het goed met de kinderen?’. De man werd op handen gedragen door zijn personeel. Dat bleek ook tijdens de driedaagse reis naar Disneyland Parijs, een afscheidscadeau. Met tweeduizend man werd dat een historisch weekeinde. Op de slotbijeenkomst stonden de volwassen personeelsleden te huilen.
Marcel Mourmans werd vooral bekend door het succes van het Maastrichtse snackbedrijf Mora, dat hij in 1960 oprichtte en in 1995 verkocht aan Unilever. Op 15-jarige leeftijd begon hij in de keuken van de slagerij van zijn vader kroketten te maken die hij zelf met de fiets naar cafés bracht. Zijn vader zag niet veel in dit initiatief, maar Marcel zette door en vouwde het concept jaren later met zijn vrouw Robbie Ramaekers verder uit. De naam Mora is samengesteld uit de eerste twee letters van Mourmans achternaam en die van zijn vrouw (Ramaekers). Mora kreeg midden jaren tachtig grote landelijke bekendheid door een uiterst effectieve reclamecampagne, mede dankzij het personage Cora van Mora, een fictieve medewerkster die met een kenmerkende zachte g enthousiast vertelde over de innovatieve producten van de Maastrichtse fabriek. Mora werd marktleider in de Benelux en bij de verkoop in 1995 kende het bedrijf een jaaromzet van 250 miljoen gulden en een duizendtal medewerkers, verspreid over drie vestigingen in Nederland en België.
De toenmalige president-directeur van Unilever, Morris Tabaksblat, noemde Mourmans een voorbeeldig ondernemer die durf combineerde met visie en bovendien een sociaal hart had voor zijn medewerkers.
In het laatste interview dat hij gaf, in 2020 aan Chapeau, zei hij daar zelf over dat hij soms ook hard kon zijn. ‘Ik heb eens iemand ontslagen die twee kroketten had gestolen. Ik wil niet bedonderd worden.’
Anderzijds waren Mourmans en zijn vrouw Robbie betrokken bij veel sociale projecten, zonder dat ze dat naar buiten toe kenbaar maakten.
Na de verkoop van Mora kon Mourmans niet stil blijven zitten. Zo kocht hij de Belgische ijsfabriek Artic. Dat werd een minder succes. Hij kwam er meer problemen tegen dan verwacht en uiteindelijk stootte hij het bedrijf af, nadat hij oververmoeid twee keer zijn auto (Bentley) in de vangrail had gereden. Nadien nam hij wijnbedrijf Thiessen in Maastricht over en de meerderheid van de aandelen van GaiaZOO dat hij wilde ontwikkelen tot een van de beste dierenparken van Europa.
In zijn drukke Mora-periode vond Mourmans toch nog de tijd om intensief te sporten. Hij tenniste lange tijd op landelijk topniveau in Nederland en op latere leeftijd speelde hij op hoog niveau biljart in België. ‘In alles wat ik doe wil ik het hoogste halen wat in me zit. Zo ben ik nu eenmaal.’
Wijnhuis Thiessen kocht hij samen met zijn vrouw vanwege vooral het historische karakter van het pand. Dat mocht volgens hen niet verloren gaan voor de stad en werd volledig geresteerd. Daardoor is het oudste wijnhuis van Nederland met historische kelders veranderd in een modern wijnbedrijf.
Als er Thiessen Wijnkoopers recepties of zakelijke bijeenkomsten waren, heette Mourmans de mensen altijd persoonlijk welkom. „Sommigen vragen me of ik de portier ben, dan knik ik ja”, vertelde hij in het Chapeau-interview.
De bescheiden en ingetogen Mourmans stond erom bekend dat hij zich niet liet voorstaan op wat hij in het verleden allemaal had gepresteerd. Als ondernemer stond hij het liefst tussen de mensen.
Marcel Mourmans had een persoonlijke band met Chapeau. Bij de oprichting in 1997 toonde hij zich bereid om zakelijk mee te denken. Hij geloofde in de kansen en gezien de persoonlijke band was er wederzijds vertrouwen. Zijn ervaring als ondernemer kwam Chapeau die eerste jaren goed van pas, om met de gewenste kracht het merk in de markt te kunnen zetten. Nadien bleef hij altijd informeren naar de gang van zaken en was hij nooit te beroerd om strategisch mee te denken.
Ondanks zijn respectabele leeftijd is het nooit in Marcel Mourmans opgekomen om helemaal te stoppen met werken. Maar ondanks zijn optimisme en zijn goede conditie baarde het ouder worden hem wel zorgen. ,,Nou, ik zit er wel mee ja. De overleden deken Hanneman zei me eens dat ik rechtstreeks in de hemel terecht zou komen, omdat ik een goed mens zou zijn. Nou ja, ik acht de kans klein, waarschijnlijk is het hierna afgelopen. Maar je klampt je er toch een beetje aan vast.”
De uitvaart zal in besloten kring plaatsvinden.