Donderdag de 12de: Wat headhunter Karin Straus leerde van de coronacrisis
Donderdag 12 maart riep premier Rutte de Nederlanders op om thuis te gaan werken en sociaal contact te mijden. Wat nog even een ‘griepje’ leek, bracht ons vanaf die dag in een diepe crisis. Het jaar 2020 heeft veel losgemaakt. Hoe verandert dit jaar onze blik op de wereld? We blijken heel veel te kunnen, in dit jaar vol tegenstellingen. Maar wat willen we? Martijn Kagenaar spreekt erover met mensen die vooruit willen. Tot 12 maart schrijft hij elke week over wat zij leerden. In deze aflevering voormalig Tweede Kamerlid Karin Straus, tegenwoordig werkzaam als headhunter bij werving- en selectiebureau Rieken & Oomen.
,,Ik ken Mark Rutte een beetje (Karin was bijna zeven jaar Tweede Kamerlid voor de VVD, mk). Dus toen hij op 12 maart vorig jaar op díe manier de samenleving opzocht, wist ik wel dat het echt een ding moest zijn. De week daarvoor dacht ik bij dat briefje aan Bruno Bruins al ‘Oei, wat betekent dat voor onze gezondheid?’ Maar aan de gevolgen voor ons bedrijf dacht ik nog niet direct. Een paar dagen na Marks toespraak moest de horeca plotseling dicht. En toen gingen bij mij pas echt alle alarmbellen af.”
Digitaal oefenen
,,In eerste instantie zetten onze klanten een pas op de plaats. Zeker in de zorg, en dat is voor ons een belangrijke sector. Daar hadden ze op dat moment heel andere prioriteiten: alles was gericht op het managen van de crisis. Intussen gingen wij dan maar MS Teams ontdekken, al die basale dingen: gebruik de oortjes en zet je microfoon uit als je niet aan het woord bent, hoe zie je eruit op het scherm, hoe deel je je scherm, hoe plan je zo’n vergadering in? We overlegden ook met ons moederbedrijf Rijnconsult wat dit zou betekenen voor onze dienstverlening. Bij Rieken & Oomen duurde de dip slechts een paar weken, maar bij de Rijnconsult collega’s die met trainingen en workshops bezig waren, gingen sommige opdrachten maandenlang on hold.”
Terug op de lijn
,,Al vrij snel begonnen klanten ons dus weer te bellen. Zij konden niet allemaal wachten tot dit voorbij zou zijn. Vaste functies werden langzaam weer ingevuld en op hetzelfde moment ging onze interim-tak sky high. Bijvoorbeeld dankzij overheden die aanbestedingen in gang moesten zetten. Die deden dat in eerste instantie met interimmers. Men zat verlegen om handen, maar wist niet voor hoe lang.”
Onwennige kandidaten
,,Omdat iedereen moest wennen aan online vergaderen was het in het begin geen ramp als een kandidaat daar nog niet zo bedreven in was. Maar nu we allemaal wat meer ervaren zijn, moet je dat aspect wel benoemen. Want áls een kandidaat weinig Teams-ervaring heeft, kan dat mijn indruk beïnvloeden: is deze persoon nerveus van zichzelf of komt dat door de oncomfortabele setting?”
Cultuur opsnuiven
,,Wat ik het meeste mis, is het rondlopen in een organisatie. Kijk, of dat gesprek met een kandidaat live of online plaatsvindt maakt inmiddels niet meer zoveel uit, daar zijn we in getraind. Maar de cultuur van een organisatie aanvoelen is veel moeilijker op basis van een online intake. Terwijl dat een wezenlijk element is voor de juiste match. Het gaat niet alleen om de functie en de competenties, maar ook om hoe je met elkaar omgaat; of iemand past in een organisatie. Normaliter doe ik intakes altijd op de plaats waar iemand komt te werken. Dan houd ik mijn oren en ogen open om te zien hoe mensen met elkaar communiceren. En hoeveel aandacht er is voor een klant. Krijgt die automatenkoffie in een plastic beker of versgemalen espresso in een kopje? Als ik bij de koffieautomaat mensen zie met mokken in de vorm van een fantasiebeest of met moppen erop, sla ik dat op. Maar ook als er om half elf een koffiedame langskomt, zegt dat iets. Zijn de deuren open of dicht? Hoe reageren mensen als hun manager mij rondleidt? Maken ze een praatje? Schieten ze in het gelid? Of schieten ze weg? Wat hangt er op het prikbord? Al die signalen over de cultuur moet je kennen om een inschatting te maken of iemand in die organisatie past.”
Feminien leiderschap
,,De arbeidsmarkt wordt krapper. Enerzijds omdat babyboomers met pensioen gaan en er ruimte ontstaat in de top van organisaties. Anderzijds zijn veel bedrijven nu in transitie en als gevolg daarvan zoekt men een nieuw soort leiderschap. Dat vraagt andere competenties, minder top-down aansturing en meer soft skills in de boardroom. In heel wat branches zie je die groeiende vraag naar feminien leiderschap. Die kwaliteit kunnen mannen ook heel goed hebben, trouwens! Maar omdat Tiny Rieken ooit begon vrouwen op sleutelposities te brengen, hebben wij daarin wel de nodige heritage. Daardoor bellen organisaties met die behoefte misschien wat sneller naar ons.”
Enorme stappen
,,Als moeder zie ik dat het onderwijs enorme stappen heeft gezet met online lesgeven. In het begin kreeg mijn zoon gewoon zijn boeken mee en moest hij via mail contact zoeken met docenten. Maar nu is het bij de scholen van mijn kinderen heel soepel ingericht. Ook de oudere docenten maken hun lessen nu aantrekkelijk voor de kinderen die thuis zitten. De lerares Duits start elke les zelfs met een videoclip! Die voelt zich uitgedaagd om de aandacht vast te houden. Dat loskomen van gewone patronen maakt haar creatief!”
De Polkadots
,,Mijn hele leven maak ik al muziek. Eerst speelde ik jarenlang fagot, maar dat vreet te veel tijd als je dat goed wilt doen. Tegenwoordig zing ik met twee dames in De Polkadots. Van december tot carnaval is altijd onze hoogtijd met optredens. Dat is nu allemaal stilgevallen. Die uitlaatklep heb ik dus niet meer. In het najaar deed ik auditie voor een muziektheaterproductie en ik werd aangenomen, hartstikke leuk. Maar nu is de start alweer twee keer verzet. Zó jammer vind ik dat!”
Het afgelopen jaar zagen we een aantal typische dilemma’s veelvuldig voorbijkomen:
Digitaal – fysiek / controle – vrijheid / nieuw – normaal / masker op – masker af / groei – ontwikkeling / feiten – fictie / morgen – overmorgen / plezier – angst / intimiteit – veiligheid
Voor elke aflevering van deze serie kiest de geïnterviewde er drie om op te reflecteren.
Controle – vrijheid
,,Vrijheid vergt ook controle. Met mijn liberale inborst vind ik het moeilijk dat mensen onder het mom van vrijheid soms onvrijheid creëren. Kijk naar die rellen laatst. Die mensen zeggen beknot te zijn in hun vrijheid, maar plaatsen hun vrijheid met geweld boven de vrijheid van mensen die zich wél aan de regels houden. Die houden zich aan de regels omdat ze dan straks weer kunnen doen wat ze graag willen doen. Isaiah Berlin noemt dat het principe van ‘positieve en negatieve vrijheid’: als ik vind dat ik me nergens aan hoeft te houden, perk ik jouw vrijheid in. Respecteer je elkaars vrijheid, hou rekening met elkaar. Dan heeft iedereen optimale vrijheid.”
Plezier – angst
,,In mijn directe omgeving is iedereen gelukkig gezond gebleven. In die zin heb ik weinig angst gekend. Maar mijn zus werkt in het Zuyderland-ziekenhuis en daar was in het begin niet genoeg beschermingsmateriaal. Dat was best eng. Maatschappelijk-economisch is de angst nu veel groter. Kijk naar al die ondernemers die hun spaargeld en misschien wel hun zaak zien verdwijnen. Dat is voor hen serieus bedreigend. Maar ook: wat gebeurt er als alle steun wegvalt? Hoeveel faillissementen zijn er ‘uitgesteld’? Wat betekent de toegenomen staatsschuld voor politieke keuzes in de toekomst?”
Morgen – overmorgen
In der Beschränkung zeigt sich der Meister. Morgen voelen we allemaal nog de inperking. Dus geniet van de kleine dingen. Wandelen met de hond, nieuwe blaadjes aan de bomen, lunchen met je kinderen. Maar overmorgen mogen we weer optreden. Overmorgen kunnen we weer op vakantie. Hoera!”