Arnout van den Bergh over rechten van werknemer en werkgever in crisistijd
Het zijn bizarre tijden waarin wij nu terecht zijn gekomen, zoveel is zeker. Werknemers worden ziek, of werken van thuis uit. Ondernemers proberen te blijven draaien, totdat ze hun deuren moeten sluiten, en wat dan?
Stel je bent werknemer, hebt corona en zit ziek thuis. Dan heb je als werknemer recht op, uiteindelijk, doorbetaling van – grofweg gezegd – 70 procent van je salaris, maar cao’s hebben soms gunstigere regelingen. De kosten van de werkgever worden na verloop van de eigen risico-termijn door zijn verzuimverzekering gedekt, Mocht je niet ziek zijn, maar wel zitten hoesten, niezen of koorts hebben, dan kan de werkgever je verplichten thuis te blijven; hij moet immers voor een veilige werkomgeving zorgen. Ondanks dat je dan (nog) niet ziek bent, moet de werkgever je salaris toch doorbetalen, omdat deze situatie nu eenmaal niet voor rekening en risico van de werknemer komt.
En hoe zit het eigenlijk met je baan? Als uitzendkracht of iemand met een 0-uren contract zal je waarschijnlijk niet meer worden opgeroepen, net als iemand met een min/max contract, maar: min-uren zijn garantie-uren, dus op uitbetaling daarvan blijf je recht houden. Als je nog in je proeftijd zit kan je pech hebben: dan kan je werkgever je als werknemer per direct zonder opgaaf van reden ontslaan. Die pech hebben ook werknemers met een contract voor bepaalde tijd: in beginsel kan je werkgever je dan 1 maand voor einde aanzeggen dat hij het contract niet voortzet, en dan houdt het daar voor je op.
En de werkgever? Die kon tot 1 maart 2020 werktijdverkorting aanvragen, maar doordat er 78.000 aanvragen lagen is die regeling stopgezet. Daarvoor in de plaats is nu het Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) gekomen voor werkgevers die tenminste met 20 procent omzetdaling worden geconfronteerd. In geval van werknemers met vaste contracten en werknemers met een flexibel contract, voor zover ze gedurende de aanvraagperiode in dienst blijven, ontvangt de werkgever dan een percentage van de loonsom retour. Bij 100 procent omzetdaling krijgt hij 90 procent van de loonsom retour, bij 50 procent omzetdaling 45 procent enzovoorts. Maar: hij mag die werknemers dan niet ontslaan! Wil hij dan toch vaste werknemers ontslaan, dan zal hij bij het UWV een ontslagvergunning moeten vragen, en als die verkregen is, de arbeidsovereenkomst opzeggen en de werknemer in beginsel een transitievergoeding betalen, maar: dat kan niet als de werknemer vóór de ontslagaanvraag al corona had en dus ziek was. Sommige werkgevers gaan nu dan ook met werknemers om de tafel zitten en sluiten een beëindigingsovereenkomst met hen, inclusief transitievergoeding, waarna ze in de WW komen als ze zich daarvoor kwalificeren.
Wat kan de werkgever-ondernemer nog meer? De thuisbankier vragen akkoord te gaan met opschorting van aflossingen op bestaande leningen. Bij liquiditeitsproblemen (ook) bij de thuisbankier om een overbruggingskrediet vragen of een verruiming van het rekening-courant, waar per 1 maart 2020 door de Garantie Ondernemingsfinancieringen (GO) meer ruimte in zit. Of een beroep doen op de Verruiming Borgstelling MKB Kredieten (BMKB), waarbij de overheid sinds 1 maart 2020 voor 90 procent borg staat als een ondernemer een nieuwe lening wil afsluiten, waardoor de thuisbankier sneller akkoord gaat. Ook is er per 1 maart 2020 het Noodloket Compensatieregeling MKB ingevoerd voor ondernemers met dichte deuren (horeca!): die komen dankzij de Beleidsregel tegemoetkoming schade COVID-19 per direct in aanmerking voor een vaste vergoeding van 4000 euro. Ook bestaat de mogelijkheid voor werkgevers om de Belastingdienst om drie maanden uitstel van betaling van inkomstenbelasting, loonbelasting, vennootschapsbelasting en omzetbelasting te vragen. Verzuimboetes worden niet ingevorderd en er kan om verlaging van de voorlopige aanslag worden verzocht.
Voor zzp’ers is gelukkig ook iets geregeld: zij kunnen op grond van de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers (TOZO) drie maanden lang een aanvulling tot ‘bijstandsniveau’ ontvangen, die ze niet hoeven terug te betalen.
Brusselsestraat 32 – 34, Maastricht (NL) – tripels.nl
