Het Historische verhaal van een levende legende
Op 12 augustus 2021 viert het circuit van Spa-Francorchamps zijn honderdste verjaardag, twee weken voor de grote PRIJS van België Formule 1. Komt Max Verstappen ongeschonden de zomermaanden door, is hij de te kloppen man? Op het legendarische circuit winnen enkel de allerbesten. Een historische terugblik.
In autosportkringen wordt het circuit van Spa-Francorchamps steevast in één adem genoemd met Le Mans en Indianapolis, maar die circuits zijn anders: sneller maar minder uitdagend en spectaculair. Het legendarische tracé van zeven km en vier meter is het langste op de F1-kalender, gaat constant bergop en bergaf en omvat enkele snelle en levensgevaarlijke bochten zoals Blanchimont en de Raidillon. Die worden bij droog weer plankgas genomen en hebben in het verleden een zware menselijke tol geëist. In totaal zijn de voorbije honderd jaar welgeteld 48 auto- en motorpiloten om het leven gekomen op Spa-Francorchamps.
Internationaal bekend kuuroord
De geschiedenis van het circuit is nauw verbonden met die van het kuuroord Spa dat vanaf midden achttiende eeuw internationale bekendheid krijgt door zijn thermale baden en druk wordt bezocht door rijke mensen met veel vrije tijd. Wanneer die begin twintigste eeuw andere mondaine hideaways ontdekken, gaat de toenmalige burgemeester Joseph de Crawhez op zoek naar een nieuwe eyecatcher voor zijn stad. Zo vat hij in 1920 het plan op om een autorace te organiseren tussen Spa, Malmedy en Stavelot. In de krantenuitgever Jules de Thier en Henry Langlois van Ophem van de Koninklijke Automobielclub van België vindt hij twee compagnons op zijn route. Nauwelijks een jaar later voegt het ondernemende drietal de daad bij het woord, maar omdat er zich slechts één autopiloot heeft aangemeld, wordt de autorace op de valreep vervangen door een wedstrijd met racemoto’s. In 1922 komt de GP voor auto’s er dan toch. In 1924 volgt de eerste editie van de 24 Uren van Francorchamps, tot op vandaag een grote publiekstrekker. Wanneer in de zomer van 1925 de Grote Prijs van België wordt verreden, legt winnaar Antonio Ascari aan het stuur van een Alfa Romeo de afstand van achthonderd kilometer af in zes uur en 43 minuten, een gemiddelde van net geen 120 km/u. Een legende is geboren!
Moordend circuit
De eerste naoorlogse Grote Prijs van België op het nieuwe circuit van veertien kilometer wordt in 1950 gewonnen door Manuel Fangio, alweer in een Alfa Romeo. Na zware crashes van Stirling Moss en Jackie Stewart groeit onder de piloten de kritiek op de lamentabele veiligheidsvoorzieningen op en rond het circuit. In de jaren zeventig verdwijnt Spa-Francorchamps zelfs van de F1-kalender. Dat blijft zo tot in 1983. Want de circuituitbater heeft intussen zwaar geïnvesteerd in de aanleg van een nieuw tracé van zeven km dat wel genade vindt in de ogen van de Fédération Internationale de l’Automobile (FIA) en Grand Prix Drivers Association (GPDA). Alain Prost viert de terugkeer naar Spa-Francorchamps met een zege aan het stuur van zijn Renault Turbo. Le professeur heeft niks dan lof voor het nieuwe circuit dat veel veiliger is geworden én toch zijn authentiek karakter heeft behouden. Er kan nog altijd ontzettend hard worden gereden en de snelle bochten vergen moed en kunde, maar er is niet langer sprake van een moordend circuit in de letterlijke zin van het woord. Dat heeft er mede mee te maken dat de huidige generatie F1-bolides de piloten veel meer bescherming biedt. Een heikel punt blijft de onvoorspelbare weersevolutie op het Ardense hoogplateau. In 1998 leidde een stortbui tijdens de start van de Grote Prijs van België tot de meest memorabele crash uit de F1-geschiedenis. Na een paar honderd meter stond meer dan de helft van de bolides zwaar gehavend langs de kant, de duurste schroothoop ooit en dat op het mooiste circuit ter wereld.
Permanent circuit en museum
In de jaren 2.000 werd nog eens vijftien miljoen geïnvesteerd in nieuwe stands annex pitlane en werd Spa-Francorchamps omgevormd tot een permanent circuit dat 220 dagen per jaar wordt gebruikt voor races en aanverwante activiteiten van automerken en clubs van rijke gentlemendrivers. Wie nog voor de GP van België van 29 augustus de sfeer op en rond het circuit van Spa-Francorchamps wil opsnuiven, raden we aan een bezoek te brengen aan het museum in de historische kelders van de Abdij van Stavelot, in het centrum van de gelijknamige stad. Daar wordt de boeiende geschiedenis van het legendarische circuit opnieuw tot leven gebracht via een video met onuitgegeven beeldmateriaal en documenten, in combinatie met een dynamische tentoonstelling van vrij zeldzame racewagens die een link hebben met Spa-Francorchamps. Via spelconsoles kunnen de bezoekers een virtueel rondje draaien en zelf ervaren hoe moeilijk het is om plankgas de Raidillon op te stormen. Het museum is zeven dagen op zeven geopend, van 10 tot 18 uur. Info op www.musee-circuit.be. Max Verstappen komt voor de zevende maal aan de start in Spa-Francorchamps maar heeft er nog nooit gewonnen. Maar zijn kansen stijgen.
