De verkiezing van de ‘Auto van het Jaar 2019’ leverde in eerste instantie twee winnaars op. De Jaguar I-Pace en Alpine A110 haalden elk 250 punten. In het geval van een ex aequo bepaalt het reglement dat de auto met de meeste eerste plaatsen de wedstrijd wint, wat verklaart waarom uiteindelijk de I-Pace met de bloemen ging lopen.
De geschiedenis van de verkiezing ‘Auto van het Jaar’ gaat terug tot 1964. Toen verkozen zes Europese autobladen (Auto, Autocar, Autopista, Autovisie, L’Automobile Magazine en Vi Bilägere) en één Duits nieuwsmagazine (Stern) de Rover 2000 tot laureaat. De jury onder het voorzitterschap van Fred van der Vugt (Autovisie) bestond uit 26 autojournalisten uit negen landen. Intussen telt de jury 58 leden uit 22 landen, onder hen vier vrouwen. De grote autolanden – Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en UK – tellen elk zes juryleden, de andere moeten het stellen met één, twee of drie vertegenwoordigers. Die verdeling was oorspronkelijk gebaseerd op het aantal geproduceerde en verkochte wagens per land, maar die ponderering is door de feiten al lang achterhaald.
Eigen auto eerst!
De juryleden worden geacht professionele en onafhankelijke fulltime autojournalisten te zijn. Ieder lid mag 25 punten verdelen, verspreid over tenminste vijf kandidaten met een maximum van 10 punten aan één kandidaat. Dat de juryleden in de watten worden gelegd door de constructeurs betekent niet dat zij hun stemgedrag laten beïnvloeden door een etentje min of meer. Insinuaties in die zin zijn nooit bewezen en dus onder te brengen in de rubriek ‘Toogpraat’. Overigens wordt het stemgedrag van de juryleden na de proclamatie publiekgemaakt. Wat je soms vaststelt, is een nationalistische reflex bij een aantal juryleden. Eigen auto eerst!
Wat ik vind van de kritiek dat de wedstrijd valse verwachtingen wekt? De jury beoordeelt elk model op zijn kwaliteiten waardoor de indruk kan ontstaan dat zij appelen met peren vergelijkt. Wat in feite niet klopt. De jury voert geen vergelijkende tests uit en bekroont slechts één winnaar. Sommige media vergelijken nieuwkomers uit eenzelfde prijsklasse of modelreeks met elkaar, met telkens één winnaar per segment of categorie. Ik kan ermee akkoord gaan dat die aanpak een grotere informatieve waarde heeft voor wie toevallig op zoek is naar een nieuwe auto.
Jaguar I-Pace torenhoge favoriet
De zeven genomineerden voor de editie 2019 waren in alfabetische volgorde de Alpine A110, Citroën C5 Aircross, Ford Focus, Jaguar I-Pace, Kia Ceed, Mercedes A-klasse en Peugeot 508. Noem het een allegaartje met een verschillend prijskaartje. Waarmee ik absoluut geen afbreuk wil doen aan de intrinsieke kwaliteiten van de kandidaten die zijn overgebleven na een reeks schiftingen in het najaar van 2018 met telkens één duidelijke winnaar, de I-Pace.
Naarmate de proclamatiedatum dichterbij kwam, rees echter twijfel over zijn winstkansen. Die was ingegeven door een laadprobleem. De Jaguar-ingenieurs hadden daar geen sluitende verklaring voor. Sommige juryleden hebben daarop – in extremis – hun puntenverdeling herzien waardoor het tot een ex aequo is gekomen met de Alpine A110. Die gold vooraf als een outsider maar kwam uiteindelijk als de morele winnaar naar voren. Omdat de Alpine A110 niet wordt gecommercialiseerd in Scandinavië, had hij van geen enkel Scandinavisch jurylid punten gekregen, terwijl de I-Pace daar net de hoogste scores haalde. Uiteindelijk hebben de stemmen van de Zuid-Europese juryleden de doorslag gegeven, zo blijkt. De Jaguar I-Pace behaalde 18 eerste plaatsen, tegen 16 voor de Alpine A110.
Loon naar werken
Jan Vroemans (marketingdirecteur Jaguar) becommentarieerde de uitslag als ‘loon naar werken’. In minder dan vijf jaar heeft Jaguar zijn gamma inderdaad compleet vernieuwd en in de breedte uitgebreid met modellen die er toe doen. Met de I-Pace heeft Jaguar het bovendien aangedurfd de positie van Tesla.
Misschien wel de grootste verrassing leverde de derde plaats op van de Kia Ceed, op amper drie punten van de winnaars. De nieuwkomer blinkt uit door zijn homogeniteit op alle vlakken, door zijn vernieuwend design en betrouwbare mechaniek. Die laatste wordt extra in de verf gezet door een unieke zeven jaar fabrieksgarantie.
De vierde en vijfde plaats voor respectievelijk de Ford Focus en Citroën C5 Aircross lagen in de lijn der verwachtingen. Geldt dat ook voor de laatste plaats van de Mercedes A-klasse? Volgens het Belgische jurylid Tony Verhelle (Auto Gids) ontbreekt het de A-klasse aan de nodige kwaliteiten voor een plaats hogerop. Hij toonde zich bovendien not amused over het hautaine gedrag van de Mercedes-verantwoordelijken tegenover de wedstrijd en juryleden.
Uitslag ‘Auto van het Jaar 2019
Jaguar I-Pace 250 punten
Alpine A110 250
Kia Ceed 247
Ford Focus 235
Citroen C5 Aircross 210
Peugeot 508 192
Mercedes A-klasse 116