In Riemst vind je het beste van twee werelden: de authenticiteit van het platteland en de nabijheid van boeiende steden als Maastricht, Aken, Luik en Tongeren”, zegt Mark Vos. De 54-jarige burgemeester is (vanzelfsprekend) trots op zijn gemeente en gidst ons door het toeristische aanbod.
Barcelona, Venetië, Amsterdam… steeds meer steden trekken aan de alarmbel omdat ze kreunen onder het massatoerisme. Lokale bewoners gingen er zelfs de straat op om te protesteren tegen de overlast. Zover zal het in Riemst, in 2016 door de Vlaamse overheid erkend als erfgoedgemeente, allicht nooit komen. „Het landelijke karakter is misschien wel onze grootste troef. Daarom waken we erover dat de rust bewaard blijft”, benadrukt Mark Vos. Hij en zijn bestuursploeg voegden de daad bij het woord en stelden voor deelgemeente Kanne, pal tegen de Nederlands-Limburgse grens, een masterplan op. Dat moet zowel de woonkwaliteit als de beleving van de gasten stimuleren. Aanleiding voor dat plan is het initiatief van het provinciebestuur en Visit Limburg om volgend jaar het project Fietsen onder de grond – een traject van 350 meter – te lanceren in mergelgroeve Mathusberg tussen Kanne en Vroenhoven. „Dat wordt een van de kapstokken van ons toeristisch aanbod”, zegt Vos. „De mergelrijke bodem speelt in onze gemeente al eeuwen een belangrijke rol. Voor de woningbouw bijvoorbeeld, maar het is vooral de champignonteelt die dankzij de ondergrond een hoge vlucht nam. Sinds het begin van de twintigste eeuw wordt Riemst ‘de champignonhoofdstad van België’ genoemd. De constante temperatuur van pakweg elf graden en hoge luchtvochtigheid in de grotten zijn ideaal voor de champignonteelt.”
ROOSBURGRAMP
Helaas zorgde de mergelrijke bodem ook voor een van de grootste trauma’s in de geschiedenis van Riemst. Op 23 december 1958 stortte de mergelgroeve Roosburg in Zichen in. Daarbij lieten achttien champignonplukkers het leven. Bij de groeve staat een monument om de slachtoffers blijvend te gedenken. „Het is een van de negen locaties waar je via een QR-code uitgebreide info krijgt over de omgeving”, verduidelijkt schepen van Toerisme Christian Bamps. „Er staat ook zo’n bord bij het Iers Kruis, een monument als blijvende herinnering aan de Slag van Lafelt. Dat bloedige gevecht – er vielen duizenden doden – vond plaats op 2 juli 1747 en werd uitgevochten tussen het Franse en Oostenrijkse leger. Als je de negen borden volgt, krijg je een gevarieerde impressie van Riemst.”
BRUG VAN VROENHOVEN
Nog meer oorlogsgeschiedenis: aan de brug van Vroenhoven over het Albertkanaal raakte België in de vroegere ochtend van 10 mei 1940 betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. In een belevingscentrum wordt het verhaal van WO II verteld én dat van de binnenvaart. „Veel mensen weten niet hoe cruciaal de rol van Vroenhoven was aan het begin van de oorlog. Het is nochtans van het grootste belang dat we dat verhaal blijven vertellen. Daarom is een bezoek aan het centrum een must voor jong en oud”, beklemtoont Mark Vos. Wie een beetje getraind is, kan deze en andere bestemmingen makkelijk per fiets bereiken langs het befaamde Limburgse fietsroutenetwerk, dat in Riemst 55 kilometer bestrijkt. Inmiddels een klassieker in het lijstje van Riemstse highlights: het Wijnkasteel van Genoelselderen. In het begin van de jaren negentig kocht de Nederlandse ondernemer Jaap van Rennes het achttiende-eeuwse kasteel en legde er een wijngaard aan. Het is het enige wijnkasteel van België. Bezoek met tasting is mogelijk op afspraak. Nog een tip voor wijnliefhebbers: Wijndomein Vlijtingen.
OVERNACHTEN
Wie zijn bezoek aan de Belgisch-Limburgse grensgemeente over enkele dagen wil spreiden, hoeft niet per se slaapgelegenheid te zoeken in Maastricht, Tongeren of een andere stad in de buurt. Mark Vos: „We hebben 45 logiesmogelijkheden. Enkele hotels uiteraard, maar vooral B&B’s en vakantiewoningen, verspreid over de dertien deelgemeenten. Jaarlijks tellen we 45.000 overnachtingen. De commentaren van de bezoekers zijn over het algemeen zeer lovend. Zij appreciëren de rurale rust, maar in de beoordelingen lezen we ook vaak dat ze versteld staan van het ruime aanbod aan streekproducten. Aan kop staan de grotchampignons, op de voet gevolgd door de rijstevlaai. Bakker Smets uit Kanne laat de pap rijpen in de nabijgelegen mergelgrot. Uniek in België, durf ik vermoeden.” Voor natuurliefhebbers is een wandeling op het Plateau van Caestert een plausibele optie. De kalkgraslanden worden er begraasd door mergellandschapen. In de gerestaureerde Hoeve Caestert werd dit voorjaar een natuurbelevingscentrum geopend. Het Elderenbos, een bos van 25 hectaren rond Wijnkasteel Genoels-Elderen, is een leuk wandelalternatief. „Zonder chauvinistisch te zijn: er zit muziek in Riemst en dat mag je zelfs letterlijk nemen, want met elf muziekorganisaties zijn wij de muzikaalste gemeente van Vlaanderen”, besluit Vos met een knipoog.
